De nieuwe Franse premier, François Bayrou, heeft zijn regering gevormd. Daarin zitten een paar bekende namen, vooral van ministers uit vorige regeringen. Manuel Valls, bijvoorbeeld, ooit zelf premier onder François Hollande, of Élisabeth Borne ook ex-premier, maar dan onder Emmanuel Macron. Ook ex-ministers Gérald Darmanin en François Rebsamen maken een comeback.
Een andere voormalige minister, Xavier Bertrand, dacht dat hij minister van Justitie zou worden. Maar net voordat het Élysée de nieuwe regering aankondigde, liet hij weten dat hij toch niet tot de regering zou toetreden, omdat Marine Le Pen en haar Rassemblement National hem daar niet willen. Een ander ministerie heeft hij naar eigen zeggen geweigerd, omdat hij “niet wil deelnemen aan een regering die is gevormd met de goedkeuring van RN”. De uiterst rechtse partij heeft nog steeds flink wat macht. De beslissing van de rechtse Bertrand kreeg heel wat applaus van links.
Élisabeth Borne. — © afp
Bayrou beloofde een “brede regering”, waarin rechts, het centrum en links evenveel zouden wegen. Daarin is hij niet geslaagd. De enige ‘linkse’ politici in zijn regering zijn Valls en Rebsamen. Zij waren ooit lid van de Parti Socialiste, maar zijn dat al lang niet meer.
Ook de PS werd de voorbije dagen uitgenodigd voor gesprekken met de premier, maar was “ontgoocheld”. De belofte om Macrons pensioenhervorming te herzien, en dan vooral om de verhoogde pensioenleeftijd van 64 jaar nog eens te bekijken, bleek niet genoeg voor de socialisten. Ze stapten niet in de regering en weigeren nu ook om te beloven dat ze deze regering niet opnieuw zullen wegstemmen met een motie van wantrouwen (zo viel de regering van Michel Barnier op 4 december).
Manuel Valls. — © afp
De vraag is dus hoelang deze regering zal bestaan. De regering van Bayrou heeft geen grotere meerderheid achter zich in het parlement dan die van Barnier, die het amper 99 dagen volhield. De parlementsleden van La France Insoumise, de groenen en de communisten hebben aangekondigd dat ze ook deze regering onmiddellijk zullen afkeuren. “Dezelfde oorzaken zullen dezelfde gevolgen hebben. De regering zal de winter niet doorkomen”, zei Jean-Luc Mélenchon (LFI). Nu het erop lijkt dat ook de socialisten zich weer helemaal in het oppositiekamp hebben geplaatst, kunnen de linkse partijen samen met RN de druk opvoeren op de regering, die weinig manoeuvreerruimte heeft. Frankrijk dreigt dus nog wat langer stil te staan.
The walking dead
De kans bestaat dat RN niet meteen een motie van wantrouwen zal indienen wanneer Bayrou op 14 januari 2025 zijn algemene beleidsverklaring aflegt. De uiterst rechtse partij had de regering van Barnier ook een paar weken de tijd gegeven, met de waarschuwing dat zij hem kon laten vallen. Zo probeerdeze op zijn beleid te wegen.
Maar veel kiezers van RN zouden ook deze regering willen zien vallen, in de hoop dat Macron dan zal aftreden. De ministerlijst die maandagavond werd bekendgemaakt, kan met al die grote namen uit de Macron-stal niet anders dan als een rode lap op hen werken. “Bayrou heeft een coalitie van mislukkelingen samengesteld”, verwierp RN-voorzitter Jordan Bardella de regering al snel. “Als ik een beetje gemeen was, zou ik het over The walking dead kunnen hebben”, zei zijn partijgenoot Franck Allisio over de regering.
De radicaal-linkse Mélenchon komt er openlijk voor uitkomt dat hij Macron wil zien aftreden, zodat er vervroegde presidentsverkiezingen komen. Mogelijk hoopt ook Le Pen daarop. Op 31 maart 2025 dreigt ze voor vijf jaar onverkiesbaar te worden, als ze wordt veroordeeld in een rechtszaak tegen haar en enkele partijgenoten.