
NOS Nieuws•vandaag, 10:01
De prominente Amerikaanse politicus Mitch McConnell heeft zijn pensioen aangekondigd. De Republikein zei gisteren, op zijn 83ste verjaardag, dat hij volgend jaar niet nog eens campagne gaat voeren voor herverkiezing van zijn Senaatszetel.
McConnell was decennialang een van de machtigste politici in Washington. Hij was ruim zeventien jaar leider van de Republikeinen in de Senaat en was in die rol een cruciale machtsfactor in de VS, als iemand die het beleid van presidenten kon maken of breken. De Senaat heeft een beslissende stem bij het goedkeuren van wetgeving.
Twee jaar geleden nam McConnell het record van langstzittend partijleider in de Senaat over van de Democraat Mike Mansfield, toen hij zestien jaar leider was van de Republikeinen.
Bevriezen
Na de verkiezingen in november stelde de senator zich niet verkiesbaar voor nog een nieuwe periode als Senaatsleider en werd John Thune verkozen tot zijn opvolger. Dat had onder meer te maken met zijn slechte relatie met de huidige president Trump en zijn gezondheidsproblemen, waardoor zijn invloed binnen de Republikeinse partij was afgenomen.
In 2023 liep McConnell een hersenschudding op en brak hij een aantal ribben bij een ongelukkige val. Daarna haalde hij het nieuws door tijdens een aantal persconferenties te ‘bevriezen’, waarbij hij tientallen seconden niets zei en voor zich uit staarde.
Het deed de zorgen rond zijn gezondheid – en of hij nog wel geschikt was voor zijn belangrijke functie – toenemen, ook binnen zijn eigen partij.
Magere Hein
Als Senaatsleider stond McConnell te boek als een gewiekste, conservatieve Republikein. Zo deed hij er alles aan om bijvoorbeeld de hervormingen van het Amerikaanse gezondheidsstelsel onder president Obama te dwarsbomen, verdedigde hij het handelen van president George W. Bush in de Irak-oorlog en voorkwam hij dat Trump in zijn eerste termijn werd afgezet.
Hij was trots op zijn bijnaam ‘Magere Hein’, die hij verdiende door zoveel mogelijk Democratische voorstellen de nek om te draaien.
Daarnaast was het mede aan McConnell te danken dat het negenkoppige Hooggerechtshof inmiddels bestaat uit een meerderheid van conservatieve rechters: hij voorkwam in 2016 de aanstelling van een progressieve rechter door president Obama, waarna Trump in 2017 een conservatie rechter kon aanstellen.
Dat heeft aanzienlijke gevolgen gehad voor bijvoorbeeld de landelijke regels in de VS rond abortus. Het Hooggerechtshof vernietigde in 2022 de uitspraak in de bekende zaak Roe v. Wade uit 1973, waarmee de abortuswetgeving weer in handen van de staten kwam.
Slechte band met Trump
Met de huidige president Trump werkte McConnell in de eerste termijn van Trump tussen 2016 en 2020 goed samen. Hun relatie verslechterde na de Capitoolbestorming op 6 januari 2021, toen McConnell Trump de schuld gaf van de “beschamende gebeurtenissen” op die dag.
Daarna bleef de relatie tussen de twee gespannen. Zo noemde Trump McConnell onlangs nog “een heel bittere man”, nadat McConnell tegen de aanstelling van vaccinscepticus Robert F. Kennedy junior als gezondheidsminister had gestemd. Ook stemde McConnell tegen de aanstelling van Trump-loyalist Pete Hegseth als minister van Defensie.
Ook bleef hij in tegenstelling tot de Trump-loyalisten om hem heen in zijn fractie een voorstander van Amerikaanse wapensteun voor Oekraïne.
42 jaar in Senaat
McConnell kwam in 1985 in de Senaat terecht en heeft aan het einde van zijn huidige en zevende termijn, in januari 2027, 42 jaar in het Congres gezeten.