Nederland heeft deze week een belangrijke stap gezet richting een zelfstandige rol in de ruimte: de militaire PAMI‑1-satelliet. Verschillende Nederlandse bedrijven presenteerden hun technologische bijdragen aan dit project. Het gaat o.a. om meetinstrumentmaker Cosine (sensor payload) en FSO Instruments (lasercommunicatie). Deze componenten behoren tot de meest geavanceerde ter wereld en tonen aan dat Nederland serieuze capaciteiten ontwikkelt in het ruimtedomein.
PAMI‑1 zal beelden en data verzamelen voor Defensie en bondgenoten binnen NAVO. De satelliet is bedoeld voor militaire inlichtingenvergaring — vergelijkbaar met Franse, Duitse of Amerikaanse ruimtecapaciteiten — en wordt de eerste van een serie.
Hoewel Nederland zelf de sensoren en dataverwerking ontwikkelt, komt het satellietplatform uit de VS (Blue Canyon Technologies, onderdeel van Raytheon), net als de systeemintegratie (Axient Systems). De inzet en datadeling verlopen via NAVO-infrastructuren waarin Washington de leidende rol blijft houden.
De satelliet is een indrukwekkende nicheprestatie. Voor het eerst maakt Nederland militaire ruimtecapaciteit écht zelf mee. Dat is goed nieuws voor onze hightechsector én voor de geloofwaardigheid van Nederland binnen NAVO en de EU.
Tegelijk is dit project een spiegel: het laat zien hoe lastig het blijft voor Europese landen om volledige strategische autonomie te bereiken. Als we écht onafhankelijk willen opereren in het ruimtedomein, moeten we ook zélf platformen en integratiesystemen kunnen bouwen, beheren en beveiligen.
Vraag is:
Aanschouwen we dit als logische samenwerking met NAVO-contributie, of als erkenning dat Nederland (en Europa) nog steeds geen strategische autonomie hebben in het ruimtedomein? En hoe bouwen we verder naar een eigen, zelfstandige capaciteit?
👇 Ik hoor graag hoe jij hier tegenaan kijkt, of mis ik iets?
by Koudfront
6 comments
>Tegelijk is dit project een spiegel: het laat zien hoe lastig het blijft voor Europese landen om volledige strategische autonomie te bereiken. Als we écht onafhankelijk willen opereren in het ruimtedomein, moeten we ook zélf platformen en integratiesystemen kunnen bouwen, beheren en beveiligen.
Hierbij is het wel het vermelden waard dat Frankrijk en Duitsland hier wel verder mee zijn (maar nog steeds beperkt ten opzichte van de VS).
>De inzet en datadeling verlopen via NAVO-infrastructuren waarin Washington de leidende rol blijft houden.
>De satelliet is een indrukwekkende nicheprestatie. Voor het eerst maakt Nederland militaire ruimtecapaciteit écht zelf mee.
Dit is wel een beetje tegenstrijdig toch? Vandaar dat ik neig naar “of als erkenning dat Nederland (en Europa) nog steeds geen strategische autonomie hebben in het ruimtedomein?”
Goed dat wij cruciale, specialistische, onderdelen kunnen maken. Dat wisten we overigens ook al op het gebied van radar (Thales b.v.) of andere zaken in de autowereld bijvoorbeeld maar zo lang wij niet het voertuig of boot eromheen kunnen maken of besturen maakt het uiteindelijk natuurlijk niet zoveel uit. (en met wij bedoel ik dan vooral wij als NL met onze naaste buurlanden).
Ik neem verder aan dat die satelliet vrij lang geleden is bedacht, besteld en ontworpen is. Mijn vraag is dus vooral, zitten die amerikaanse systemen erin omdat er geen alternatieven zijn/waren op vergelijkbaar niveau of was het vooral een andere kwestie toen Amerika nog niet volledig doorgedraaid was. Indien het eerste is bovenstaande reactie vrij relevant. Indien het tweede dan is het niet zo stellig bedoeld.
Als klein landje zullen we nooit echt onafhankelijk zijn van derden. Nu is de VS niet te vertrouwen, maar ook in Europa is het niet ondenkbaar dat pro Russische partijen aan de macht komen. Dus worden we er beter van als we Europese alternatieven ontwikkelen als vervolgens in Frankrijk het FN aan de macht komt?
Ik denk niet dat je als Nederland compleet autonoom zou moeten willen zijn. Geen enkel Europees land, eigenlijk. Want als je allemaal afhankelijk bent van elkaar, dan kan zo’n mafkloot als Trump nooit veel macht krijgen zonder ook heel veel schade aan te richten.
Ik vraag me een beetje af hoe relevant “inzet en datadeling via NAVO-infrastructuren” is, of in ieder geval een nadeel van deze satelliet. Defensie zelf geeft aan dat het een nieuwe capaciteit betreft van het DSSC, onderdeel van NL krijgsmacht (https://www.defensie.nl/actueel/nieuws/2024/11/22/nieuwe-satelliet-van-nederlandse-makelij).
Axient Systems is idd onderdeel van het Amerikaanse Astrion, maar is in principe een Nederlands bedrijf. Blue Canyon Tech. is naar mijn mening het grootste “probleem”. Die leveren niet alleen de hardware, maar kunnen ook software voor o.a. aansturing en communicatie leveren (https://assets.science.nasa.gov/content/dam/science/cds/spacecraft-development/rsdo/rapid-iv-catalog/NASA%20RSDO%20Rapid_BCT%20Saturn%20Marketing%20Sheet_v4.pdf). “Kunnen” is hier belangrijk, omdat het mij niet helemaal duidelijk is hoeveel van de software ontwikkeld door BCT daadwerkelijk gebruikt gaat worden. Zo lijkt een van de (ogenschijnlijk) belangrijkere missies van dit project het uitproberen van de laser-communicatie van FSO, waardoor de traditionele communicatie van BCT (waarschijnlijk) meer een back-up is. En aangezien specifiek wordt genoemd dat de satelliet onder het DSSC valt, krijg ik ook de indruk dat mission control via NL verloopt, en niet via de dienst geleverd door BCT.
Dus hoewel we (nog) niet volledig zelf een satteliet in elkaar kunnen zetten, lijkt mij dit een logische eerste (of is dit ondertussen de derde?) stap. Zoveel mogelijk zelf doen, maar de meer banale (en tegelijkertijd kritische) onderdelen overlaten aan een partner die er al verstand van heeft, in ieder geval tot we zelf genoeg kennis (en wil/financiering vanuit de politiek) hebben
Ik denk dat Nederland nog niet de capaciteit heeft om snel naar een eigen systeem (constellatie) te gaan en we daarom op de kortere termijn nog afhankelijk zijn van integratie in een NATO of Europees netwerk (bijv. IRIS2).
Op de wat langere termijn kunnen we wel toewerken naar een autonome capaciteit, waarvan we informatie wel met partners kunnen delen, maar zelf de regie hebben en vooral ook zelf de data transmissie in handen hebben.
Comments are closed.