Woningbouw De minister van Volkshuisvesting krijgt door de nieuwe wet grote inspraak op waar er wordt gebouwd en hoeveel er wordt gebouwd. Vlak voor de stemming vannacht ontstond onrust over toewijzingsbeleid voor statushouders.
Sjoerd Klumpenaar | 4 juli 2025 om 8:07
Er was uiteindelijk een late stemming voor nodig, maar donderdagnacht is naast de omstreden asielwetten van voormalig minister Faber (PVV) ook de Wet versterking regie volkshuisvesting door de Tweede Kamer aangenomen.
De Wet regie is de belangrijkste volkshuisvestingswet die nog in behandeling was en waarvan de voorbereiding al jaren loopt. De wet vormt de juridische basis onder het volkshuisvestingsbeleid van de komende tijd.
Het Rijk krijgt door de wet een grotere rol in het uitvoeren van Nederlandse woningbouwplannen. De minister van Volkshuisvesting gaat in grote mate bepalen waar er wordt gebouwd, hoeveel er wordt gebouwd en wie met voorrang in aanmerking moet komen voor een woning. Ook kan de minister als conflictbemiddelaar optreden als nieuwbouw stil dreigt te vallen door onenigheid tussen gemeenten en provincies.
Daarbij zorgt de Regiewet ervoor dat bezwaartrajecten bij woningbouwprojecten fors worden ingekort: bezwaarmakers kunnen voortaan nog maar één keer in beroep, en dan wel meteen bij de Raad van State.
Afschuifgedrag
Waar Hugo de Jonges Wet betaalbare huur politiek het meest gevoelig lag, wordt zijn Wet regie gezien als het magnum opus van de oud-minister (Volkshuisvesting, CDA).
De huidige woonminister Mona Keijzer (BBB), inmiddels demissionair, zwakte de grotere invloed van het Rijk op een aantal punten weer iets af. Zo worden gemeenten niet verplicht om twee derde betaalbaar en een derde sociaal te bouwen, maar mogen ze dat op regioniveau afstemmen.
Dit was een van de grotere twistpunten tijdens het Tweede Kamerdebat vorige week. Critici vrezen dat kleinere gemeenten in de nabijheid van steden hierdoor minder sociaal bouwen en dat overlaten aan de grotere steden. Een amendement om de 30 procent sociale bouw op gemeenteniveau af te dwingen, kreeg geen meerderheid – een motie van die strekking wel.
Een poging vanuit de oppositie om dakloosheid (met een bredere definitie) toe te voegen als erkende reden voor een urgentieverklaring voor een sociale huurwoning, sneuvelde dinsdag ook. Wel werd, tegen de zin van Keijzer, een amendement aangenomen dat gezinnen met minderjarige kinderen landelijk een urgentieverklaring toekent.
Ook een amendement dat een ‘fatale termijn’ bij vergunningverlening regelt, kreeg een meerderheid. Dit stelt de minister in staat om bij een conflict tussen gemeenten en provincies na uiterlijk acht weken in te grijpen en een knoop door te hakken.
Onrust na amendementen
Hoewel het debat vorige week vrij rustig verliep, zorgden meerdere scherpe moties en amendementen ervoor dat het op de valreep toch nog spannend werd. Donderdag draaide het bij de stemming niet langer om de vragen ‘waar’ en ‘hoeveel’ er gebouwd moet worden, maar met name ‘voor wie’.
Het meest omstreden amendement werd ingediend door de PVV en kreeg een meerderheid. Volgens deze wijziging wordt het voor gemeenten voortaan verboden om statushouders een urgentieverklaring te geven, waarmee zij voorrang hebben bij de toewijzing van een sociale huurwoning.
Het zal moeten blijken of deze ingrijpende wijziging het voor de rechter gaat halen. Immers: iemand met een verblijfstatus die na een behandeltraject uit de jeugdzorg komt, heeft volgens het amendement straks geen recht op een urgentieverklaring – terwijl iemand met een Nederlands paspoort dat wel heeft.
De weerstand groeide donderdag; gemeenten voorspellen „chaos” in de opvang als statushouders niet langer een urgentieverklaring krijgen. Onder meer corporatiekoepel Aedes, de Woonbond en de Vereniging Nederlandse Gemeenten riepen de Kamer op de stemming uit te stellen tot na het zomerreces, zodat de Raad van State een juridisch vooronderzoek kan uitvoeren naar de gevolgen van het amendement. Voor dit verzoek van ChristenUnie-Kamerlid Pieter Grinwis bleek geen meerderheid te zijn.
Het toewijzingsverbod voor statushouders zorgde dat partijen die aanvankelijk voor de wet waren, na middernacht uiteindelijk alsnog tegen stemden. Volgens Hans Vijlbrief (D66) is het wetsvoorstel in strijd met het discriminatieverbod in de grondwet. GroenLinks-PvdA-Kamerlid Habtamu de Hoop stelde dat met het amendement „ontmenselijking” in de wet is geslopen. ChristenUnie-Kamerlid Grinwis stemde voor, maar wel „met de neus dicht”.
In een Kamerbrief donderdagmiddag had Keijzer laten weten „de uitvoerbaarheid en de rechtmatigheid” van de amendementen te gaan onderzoeken. Daar zal ook de Eerste Kamer vragen bij stellen, al lijkt er na de steun van de huidige coalitiepartijen plus PVV, de christelijke en rechtse partijen een meerderheid voor de wet te zijn.
by Balance-
24 comments
Ik ben absoluut geen voorstander van de rechtse golf in de politiek, maar ik denk vanuit een puur rationeel standpunt dat het heel erg logisch is om dit door te voeren. Het is duidelijk dat er te weinig woningen beschikbaar zijn en dat prioriteiten moeten veranderen.
Maar wat ik me wel afvraag is: Ik ben statushouder en heb onderliggende gezondheidsproblemen (aangetoond etc.) kom ik dan in aanmerking voor huisvesting op basis van die problemen?
Edit: Dank aan u/notyourvader welke uitlegt dat mijn gedachtegang (en die van het kabinet, verrassing) niet rationeel is.
Dit amendement druist in tegen andere wetgeving. Alle gemeenten hebben een taakstelling om statushouders op te vangen. Woningcorporaties ondersteunen gemeenten hier in. Zonder voorrang blijven ze vastzitten in opvanglocaties. Deze zijn vol en worden steeds voller. Je krijgt weer situaties waar mensen buiten slapen zoals in Ter Apel. Gaan we weer rechtszaken zien en kan de PVV weer roepen kijk eens hoeveel buitenlanders…
Het lijkt me toch vrij logisch dat wanneer er een tekort aan woningen is dat deze in eerste instantie worden toegewezen aan de mensen die er geboren en getogen zijn, en niet aan mensen die van buitenaf komen?
Dat dit überhaupt een discussiepunt is laat wel zien hoe ver heen we zijn als samenleving.
Okay, ik begrijp dat we een woningtekort hebben én dat het echt niet tof is om tot je 40e bij je ouders te wonen. Maar is dit uiteindelijk niet gewoon het verschuiven van het probleem? Er is een woningtekort. Door statushouders geen woning te gunnen (want voordat die voldoende wachttijd hebben opgebouwd om deel te kunnen nemen aan de ratrace, zijn ze 10+ jaar verder), blijven de AZC’s overvol en stroopt het daar op. We hebben gewoon te weinig woningen en dat probleem moet opgelost. Dit is pure verschuiving en geen oplossing.
Los van de vraag wat je ervan vindt dat statushouders voorrang krijgen omdat ze statushouders zijn, deze wet gaat echt veel en veel te ver. Stel dat een statushouder geslagen wordt thuis, naar een blijf-van-mijn-lijfhuis gaat en vanuit daar naar een andere woning wil verhuizen. Iedereen in die situatie krijgt dan urgentie waardoor ze sneller een woning kunnen vinden. Maar door deze wet kan dat dan niet meer, puur en alleen maar omdat je ooit als vluchteling naar Nederland bent gekomen, ook al woont de statushouder al (bij wijze van) 20 jaar in Nederland.
Deze wet in zijn huidige vorm maakt statushouders tweederangsburgers op het gebied van huisvesting. Dat is juridisch (gelukkig) totaal onhaalbaar.
Gezinnen met minderjarige kinderen krijgen een urgentieverklaring? Naast het vinden van een rijke vriend(in) hebben we dus nóg een manier om aan een huis te komen. Pers er gewoon een paar kinderen uit!
Huh, je wil helemaal geen kinderen op deze rotte planeet zetten? Je hebt geen partner? Je verdient net niet genoeg om kinderen comfortabel te kunnen laten leven? Ja, krijg dan maar ******. Maar wel buiten op een bankje of onder een brug, want een huis krijg je niet!
Als er geen woningen zijn voor statushouders en ze in AZC’s blijven zitten dan stopt de toeloep van asielzoekers toch ook? Anders blijft het probleem enkel toenemen.
Minder asielzoekers toestaan, quota asielzoekers moet gewoon omlaag. Er is gewoon geen ruimte en die gaat er ook niet komen, pech maar de realiteit is nu eenmaal zo. Als het op is, worden we zuinig en gaat broekriem aan
Zou je dit niet heel makkelijk op kunnen lossen door een aparte woningcorporatie voor statushouders? Inschrijven mag alleen onder bepaalde voorwaarden, en hoppa je verhuurt bepaald vastgoed weer alleen aan de doelgroep? Je zal als overheid wel naar dit soort creatieve oplossingen moeten kijken als je aan de andere wet- en regelgeving wil blijven voldoen.
Dat is mooi maar woningnood is nog steeds niet opgelost hiermee
Een grote overwinning voor de PVV: beleid dat de problemen bij de opvang veel erger maakt.
Kan iemand mij vertellen waarom er opeens nu wel dingen door het kabinet gedaan worden sinds het demissionair is? Of is dit puur toeval?
En dan je beduusd afvragen waarom het “buitenlanders” niet lukt om zich aan te passen aan de Nederlandse samenleving…
Ja als wordt verwacht dat je 10 jaar in een hok in de middle of nowhere gaat wonen verwijderd van de samenleving dan pas je je niet aan. Gek hoor.
Iedereen focust op het statushouders gedoe, maar ik ben vooral benieuwd of de inperking van bezwaren en de grotere regie van bovenaf het bouwtempo eindelijk gaat opschroeven. Dat moet het kerndoel zijn voor de komende 20 jaar, die voorrangsregelingen zijn alleen maar het rondschuiven van het probleem.
Dat de meerderheid van de Kamer morele gronden niet al te belangrijk vindt is geen verrassing, maar dat zelfs het argument “artikel 1 van de Grondwet” geen moreel geweten oproept is wel een dieptepunt. Inclusief NSC met je “goed bestuur” én het CDA met je “democratisch ethos”.
Symboolwetgeving. Druppel. Gloeiende plaat. Ja, dat was het wel.
Ben 35, woon al bijna 7 jaar anti kraak en binnenkort terug naar me ouders, wacht al 10jaar op woningwet zonder voorrang dus misschien helpt dit mij wel.
Ik woon in Zaanstad en om hier iets te kopen in je eentje is gewoon niet te doen. Het is een rotzooi
Waarom mag een demissionair kabinet dat gevallen is juist om issues zoals deze, nog zo’n wet aannemen?
Het meest belachelijke is dat de PVV bij allerlei wetsvoorstellen weinig gerelateerde amendementen maakt met als enige doel de asielketen nog verder vast te laten lopen.
Ze weten dat hun enige relevantie op het thema migratie is, maar in plaats van iets op te lossen, vergroten ze het probleem waar mogelijk, zodat ze stemmen blijven krijgen.
Statushouders zijn zo’n 6-7 % van alle corporatiewoningen die op jaarbasis worden toegediend. Dit zet weinig zoden aan de dijk, gooit statushouders in een verdomhoekje, en is mogelijk ook nog eens ongrondwettelijk.
Met andere woorden: precies waar Nederland in 2023 voor gestemd heeft. Zum kotzen.
Rejoice, de problemen van de woningmarkt zijn opgelost /s “Van de vrijkomende sociale huurwoningen van corporaties, wordt 5 tot 10 procent aan statushouders toegewezen.” – [NOS](https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2573291-statushouders-geen-voorrang-daklozen-wel-geen-oplossing-woningschaarste)
Statushouders moeten nóg langer in een azc blijven, waardoor de doorstroming nog kutter wordt, het opvangen van nieuwe asielzoekers weer moeilijker wordt en voor overvolle azc’s gaat zorgen. Voila: uw stok om mee te slaan in de politiek.
Ah ja. Een nieuw probleem wat ze nu maken. En die ze later weer mogen oplossen. Dit zijn echt dooddoeners.
Let op, dit gaat nul komma nul invloed hebben op de woningcrisis. Meer symboolpolitiek om het gepeupel een misplaats gevoel van rechtvaardigheid te geven
het werd een keer tijd. nu nog zorgen dat die gemeentelijke ratten uit mijn stad (Amsterdam) dit beleid gaan uitvoeren.
Comments are closed.