mentale volksgezondheid Nederland staat onder druk

Nederlanders komen steeds meer onder mentale druk te staan, waarschuwt de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving (RVS). Volgens de Raad “leven we in een ‘hypernerveuze samenleving’ waarin prestatiedruk, versnelling en individualisme zijn doorgeschoten en het welzijn van jong en oud ernstig bedreigen”.

De RVS roept in een advies op om op de rem te trappen en “samen te werken aan een meer ontspannen samenleving”.

Volgens de Raad worstelen steeds meer jongeren met prestatiedruk, vallen werkenden uit met burn-outklachten en heeft bijna de helft van de volwassenen ooit een psychische aandoening gehad.

“De gevolgen zijn zichtbaar in overvolle wachtlijsten in de geestelijke gezondheidszorg en onzichtbaar in het stille lijden van velen,” schrijft de RVS in het advies. De mentale problemen kosten de samenleving zo’n 18 miljard euro per jaar, rekent het adviesorgaan voor.

De ‘hypernerveuze samenleving’ dringt door in alle aspecten van ons leven, stelt de Raad: werk, school en vrije tijd. “Overal is er de verwachting om beter en sneller te presteren. Tegelijk wordt het individu zelf als enige verantwoordelijk gehouden voor hun eigen geluk.”

Voor zover mensen al hulp zoeken, richt die hulp zich nu vooral op individuen en hun weerbaarheid, bijvoorbeeld met trainingen. Maar zolang de samenleving steeds hogere eisen stelt, schrijft de Raad, is dat dweilen met de kraan open.

RVS-voorzitter Jet Bussemaker wil het probleem bij de wortels aanpakken. “Dat betekent: niet uitsluitend focussen op individuele oplossingen, maar de samenleving zelf tot rust brengen.”

Om tot een meer ontspannen samenleving te komen pleit de Raad voor meer verbinding en “alledaagse vertraging”. Bijvoorbeeld door ruimte te maken voor “lege tijd”: momenten waarin niets hoeft op werk, op school, en ook in de vrije tijd. “Zulke tijd schept ruimte voor creativiteit, bezinning en echt contact.”

Volgens de Raad is het tot rust brengen van de samenleving geen luxe, maar “keihard nodig” voor de toekomst. “Hoe we die verandering precies invullen moeten we gezamenlijk ontdekken. Alleen samen kunnen we de mentale volksgezondheid herstellen”, aldus de RVS.