Przez Polskę co kilka lat przechodzą powodzie, które skutkują licznymi szkodami. Ostatnia z nich miała miejsce we wrześniu 2024 r., a najbardziej ucierpiały miejscowości położone na Dolnym Śląsku. Powodzie są odpowiedzialne za ponad 40 proc. wszystkich strat powodowanych przez klęski żywiołowe.
Polska Akademia Nauk opublikowała w drugiej dekadzie listopada raport poświęcony odbudowie odporności społeczeństwa i infrastruktury na skutki powodzi. Został on przygotowany przez Zespół ds. Odbudowy Odporności po Powodzi przy Komitecie Nauk o Wodzie i Gospodarki Wodnej PAN. “Jest pierwszą od wielu lat tak szeroką analizą, obejmującą zarówno skutki wrześniowej powodzi w 2024 r., jak i rekomendacje strategiczne dla całego kraju” — czytamy na stronie PAN. Dokument, przygotowany przez hydrotechników, hydrologów, ekologów, inżynierów środowiska i specjalistów od zarządzania kryzysowego, przypomina, że na terenach zagrożonych powodziami w Polsce żyje ok. 4 mln ludzi.
Naukowcy, którzy przygotowali publikację, podkreślają, że “Polska — z racji położenia geograficznego i sposobu zagospodarowania przestrzeni — zawsze będzie narażona na ryzyko powodzi. Zjawiska tego nie da się całkowicie wyeliminować, ale można ograniczyć jego skutki, jeśli państwo, samorządy i mieszkańcy nauczą się z nim żyć i reagować w sposób systemowy”.
Jakie są skutki wrześniowej powodzi w 2024 roku?
Ile osób żyje na terenach zagrożonych powodziami w Polsce?
Kto przygotował raport dotyczący polityki powodziowej?
Jakie działania rekomenduje PAN w kwestii ochrony przed powodziami?
Eksperci podkreślają, że o powodziach trzeba myśleć dużo wcześniej niż tylko w dniu, gdy pojawią się opady, a rzeki wzbierają. — Powódź nie zaczyna się w rzece, ale na planie miejscowym. Jeśli pozwalamy budować domy i drogi w naturalnych dolinach rzek, to sami przenosimy ryzyko na ludzi. Musimy wrócić do myślenia w kategoriach całych zlewni, a nie pojedynczych inwestycji — podkreśla prof. Paweł Rowiński. Zdaniem PAN najważniejsze działania do wykonania to:
modernizacja i przegląd bezpieczeństwa zapór oraz mostów — w tym starszych konstrukcji z początku XX w. rozbudowa mobilnych systemów ochrony (bariery, rękawy wodne) dla miast szczególnie zagrożonych tworzenie przestrzeni dla rzek — odsuwanie wałów, budowa polderów i renaturyzacja dolin edukacja i komunikacja ryzyka — programy szkolne i informacyjne, szkolenia dla samorządów i służb, przeciwdziałanie dezinformacji zintegrowany system ubezpieczeń powodziowych współdzielący odpowiedzialność między państwem a sektorem prywatnym.
Czytaj także: