“Het is genoeg geweest.” Zo eindigt de open brief van het Wit-Gele Kruis, marktleider binnen de thuisverpleging in Vlaanderen. De organisatie zegt te blijven pleiten voor strenge maatregelen tegen misbruik en voor een nieuw financieringssysteem, maar roept tegelijk op tot “rust, respect, waardigheid en een eerlijk debat”. “Berichten over miljoenenfraude en systematisch te hoge inschaling raken meteen de reputatie van een hele beroepsgroep. (…) Fraude moet aangepakt worden, maar stop met thuisverpleegkundigen te behandelen alsof ze boemannen zijn. Stop met wantrouwen te zaaien in een beroep dat draait om nabijheid, zorg en vertrouwen.” Volgens de organisatie dreigt het debat te ontsporen “wanneer een hele sector als verdacht wordt neergezet”. “Dat is geen fraudebestrijding meer, maar een heksenjacht.”
Thuisverpleegkundige Stefanie Sander (die niet voor het Wit-Gele Kruis werkte, maar als zelfstandige aan de slag was) wordt verdacht van geknoei met facturen, gesjoemel met identiteitskaarten, het onder druk zetten van patiënten en het aanrekenen van honderden niet geleverde prestaties. Bovendien zou ze bij ettelijke duizenden prestaties te veel hebben aangerekend, door de patiënt telkens zorgbehoevender voor te stellen dan die eigenlijk was. Naast haar zouden nog 193 dossiers openstaan van veroordeelde zorgverleners (niet enkel thuisverpleegkundigen) die weigeren het bedrag terug te betalen dat ze te veel aanrekenden.
Fraude door het systeem
Volgens het Wit-Gele Kruis achten hun verpleegkundigen een hogere inschaling soms noodzakelijk “om de zorg af te stemmen op de reële situatie en de noden van de patiënt, niet om zich te verrijken”. “Hoe verloopt zo’n controle? Een onbekende aan de deur die slechts de mogelijkheid heeft om een inschatting te maken tijdens een kort gesprek. En dan moet een patiënt vertellen dat het niet meer gaat, dat hij of zij incontinent is of last heeft van dementie. Dat is niet evident. Veel mensen houden zich groot. Het gevolg kan zijn: een lagere score, een brief op de mat met als resultaat minder zorg dan iemand eigenlijk verdient.”
“Vaak investeren thuisverpleegkundigen extra tijd zonder die aan te rekenen”, stelt het Wit-Gele Kruis. “Omdat het juiste doen belangrijker is dan een nomenclatuurregel. Wilt u dat fraude noemen? Dan ligt het probleem bij het systeem, niet bij de zorgverlener.”
De organisatie erkent dat het huidige financieringssysteem kraakt. “De bestaande inschalingsinstrumenten geven geen stabiel of eenduidig beeld. Verschillende beoordelaars komen geregeld tot een andere score. Dat wijst niet op kwaad opzet, maar op een systeem dat aan vernieuwing toe is.”
Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) gaat in overleg met de sector een experiment opstarten waarbij thuisverpleegkundigen per uur worden betaald, in plaats van per behandeling. In afwachting daarvan wil de minister dit jaar nog samen met het Riziv een antifraudeplan presenteren.
LEES OOKWaarom oplichtster Stefanie Sander weinig supporters heeft