Een herbeoordeling kan je aanvragen als jij, je voormalig werkgever of het UWV vindt dat je situatie is veranderd of er nieuwe medische informatie beschikbaar is waardoor de oorspronkelijke arbeidsongeschiktheidsbeoordeling niet meer zou kloppen.
Lang wachten
Maar de afgelopen jaren duurde het al steeds langer voor die herbeoordeling daadwerkelijk plaatsvond. In 2021 duurde het gemiddeld 21 weken, in 2024 steeg die wachttijd al naar 30 weken. Zo blijkt uit de cijfers die door het UWV aan EenVandaag zijn verstrekt.
In nog geen jaar tijd is dat cijfer dus verdriedubbeld. Inmiddels wachten mensen gemiddeld 90 weken op hun herbeoordeling. En naar verwachting van het UWV zal dit ook nog verder oplopen. Dit treft tienduizenden mensen.
Dat komt door een nieuwe prioritering die al sinds dit jaar bij het UWV gebruikt wordt. Nieuwe aanmeldingen voor de arbeidsongeschiktheidsuitkering WIA en de Wajong, een uitkering voor jonge mensen die niet kunnen werken door ziekte, gaan voor de herbeoordelingen. Ook mensen die in bezwaar of beroep gaan moeten rekening houden met oplopende wachttijden, want ook die zaken hebben beperkte prioriteit.
Alleen mensen die in de problemen kunnen komen, omdat zij bijvoorbeeld zonder inkomen komen te zitten, kunnen nog wel een herbeoordeling aanvragen die sneller in behandeling wordt genomen. Maar in veel gevallen belanden de aanvragen onder op de stapel. UWV maakt nu officieel bekend dat dit officieel beleid wordt in 2026, maar uit de oplopende wachttijden blijkt dus dat ze hier al dit jaar mee zijn begonnen.
Ook bij WIA langer wachten
Ondanks dat aanvragen voor een WIA voorrang krijgen, neemt ook daar de gemiddelde wachttijd toe. Inmiddels duurt het gemiddeld 24 weken voor een aanvraag is behandeld. Bovendien wachten duizenden mensen al meer dan een half jaar.
Dat komt omdat het aantal WIA-aanvragen verder toeneemt en het aantal dossiers dat wordt afgehandeld daalt. Daarnaast heeft het UWV het druk met het controleren en mogelijk herstellen van rekenfouten in tienduizenden dossiers. Dat kost het UWV ook steeds meer geld. Het UWV is wettelijk verplicht om binnen een bepaalde tijd aanvragen te behandelen. Deze maand rekte het UWV die termijn al op van acht naar zestien weken.
Wie langer moet wachten, kan een dwangsom eisen. En dat gebeurt steeds vaker. Tot 1 december moest het UWV dit jaar al minstens 25 miljoen euro betalen aan wachtenden.
In 2021 ging het nog maar om 5 miljoen op jaarbasis, vorig jaar was het in totaal al 18 miljoen maar die kosten blijven dus oplopen.
Beperking van dwangsommen
Mede daarom kondigt de minister van Sociale Zaken, Mariëlle Paul, vandaag in een Kamerbrief aan te kijken of de mogelijkheid tot dwangsommen beperkt kan worden.
“De dwangsom in de WIA dient al jaren niet meer als het middel waarvoor het bedoeld is. Het ging de laatste jaren ten koste van de mensen die geen ingebrekestelling hadden gestuurd.” De minister zegt dat het eisen van een dwangsom er niet langer voor zorgt dat een aanvraag sneller wordt afgehandeld.
In dezelfde brief geeft de minister aan dat de herstelactie voor rekenfouten wordt uitgebreid. Zo’n 8.000 dossiers van mensen bij wie de WIA-uitkering tussen 2020 en 2024 is geëindigd worden ook opnieuw tegen het licht gehouden.
Daarnaast blijkt op zijn vroegst pas in de loop van 2026 de eerste betalingen plaats zouden kunnen vinden. Tot nu toe hoorden slechts 1000 mensen dat er in hun dossier geen rekenfouten zijn gemaakt.