wo 1 okt, 01:00
Menig Wijchenaar komt de naam Guelen ongetwijfeld bekend voor. De familie bouwde na de Tweede Wereldoorlog duizenden PéGé-woningen door heel Nederland. Afgelopen week hebben neven en nicht Mark, Pierre Guelen en Willeke een boek uitgebracht over het bedrijf, de succesvolle en minder succesvolle jaren. In gesprek met de Wegwijs vertelden ze erover.
Door Milan Sanders
Voor de oorlog had de familie Guelen een gewoon timmermansbedrijf. Hier werden onder andere kippenhokken, doodskisten en dressoirs gemaakt. Het was een familiebedrijf. Omdat de familie na de oorlog groeiende was, waren zij op zoek naar meer werk. Ze besloten huizen te gaan bouwen. In 1956 bedachten zij de PéGé-woning. “Er was op dat moment een schaarste aan veel materialen, zoals dakpannen. Toen kwamen ze op het idee voor deze woning met materiaal dat wél te verkrijgen was,” vertelt Pierre enthousiast. “De elementen voor het huis werden in de fabriek helemaal voorbereid (prefab) en dan bouwden ze het op de bouwplaats verder op. Binnen twee weken stond er dan een woning.”
Je kan een PéGé-woning herkennen aan de grote ramen aan de voor- en achterkant, waardoor de zon door het huis kan schijnen. Op de begane grond bevond zich de woonkamer, een keuken en een hal met de trap naar de eerste verdieping. Op de eerste verdieping waren drie slaapkamers en een douche. De woningen werden grotendeels gebouwd met hout.
“Toen het idee ontstond en voor het eerst in werking werd gezet, kwam iedereen kijken. Tot wel dertig burgemeesters uit allerlei verschillende gemeentes. Zelfs het ministerie kwam kijken. Er was op dat moment namelijk een woningtekort, dus zo’n idee was hard nodig.” De familie kreeg een vergunning om overal in Nederland te bouwen en voor de kopers werden er subsidies verstrekt. “Dat was wel bijzonder, want op dat moment waren ze nog niet zo groot en kregen ze ineens het verzoek om 1000 woningen te bouwen. Terwijl er in die tijd door de schaarste juist slechts verzoeken kwamen van 10 tot 15 woningen.”
Het balletje ging rollen en het bedrijf groeide erg snel. “Binnen een paar jaar bouwden ze 700 tot 800 woningen per jaar.” Dat deden ze vanuit een fabriek in Wijchen, aan de Nieuweweg. “De aantallen die ze toen aantikten zijn echt bizar, dat komt zelfs nu bijna niet meer voor,” vertelt Willeke trots.
Helaas ging het mis toen het bedrijf andere woningen moest gaan bouwen. “De fabriek was vooral geschikt voor de prefab PéGé-woningen, dus de omschakeling naar een ander type woning bleek lastig. Eveneens kwam er in de jaren 80 een bouwcrisis; helaas is het bedrijf toen failliet gegaan.”
Het bleef wat stiller rondom de ooit zo populaire PéGé-woningen, tot ze na een behoorlijk aantal jaren weer onderwerp van gesprek werden. Een rijtje van zes woningen aan de Passeweg werd door de gemeente Wijchen uitgeroepen tot monument, er werd een reünie georganiseerd voor oud-werknemers en de woningen zijn inmiddels te zien in het Openluchtmuseum in Arnhem. “Er hebben toch een stuk of 500 Wijchenaren voor het bedrijf gewerkt, die nog steeds ontzettend mooie verhalen hebben en met een warm gevoel terugkijken op hun tijd in de bouw. Een viertal medewerkers staat altijd weer klaar als er iets georganiseerd moet worden. Die zijn nog steeds heel erg betrokken. Dat is een mooi clubje dat je zo kan aanspreken en ze staan voor je klaar.”
Op de reünie ontstond het idee voor het boek dat vorige week is uitgebracht. “We hebben een historicus, Rob Wolf, erbij gehaald en hij is helemaal in het archief gedoken. Er waren nog veel oude foto’s en zelfs video’s te vinden. Hij heeft oud-werknemers en familielieden geïnterviewd en zo gestroomlijnd het verhaal verteld van de succesjaren tot het faillissement en daarna,” vertelt Mark.
Het was voor Willeke, Mark en Pierre bijzonder om weer alles van hun familie omhoog te halen voor het boek. “Het was soms ook wel heftig. Het is toch weer een geschiedenis die lang niet verteld is geweest, zeker na het faillissement. Maar de scherpe kantjes zijn daar nu vanaf. Al met al was het echt heel erg mooi om alles weer terug te zien en te lezen,” vertelt Willeke.
Het heeft ongeveer anderhalf tot twee jaar geduurd om het boek met de titel: ‘Het wonder van Wijchen’ volledig in elkaar te zetten. “We hopen Wijchen te laten zien hoe mooi die tijd is geweest en hoe bijzonder dit voor Wijchen was. Het boek laat ook zien hoeveel andere Wijchense bedrijven bij het bouwproject betrokken zijn geweest en wij zijn erg trots op het eindresultaat,” vertelt de familie afsluitend. ‘Het Wonder van Wijchen’ is te koop bij de Bruna op de Markt in Wijchen.