EPAAli Kushayb in de rechtszaal bij de start van zijn rechtszaak in 2022
NOS Nieuws•vandaag, 17:31•Aangepast vandaag, 18:28
De eerste Sudanese rebellenleider ooit is veroordeeld voor oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid, ruim 20 jaar geleden gepleegd in Darfur. Het Internationaal Strafhof acht Ali Muhammad Ali Abd-Al-Rahman, beter bekend als Ali Kushayb, schuldig aan 27 aanklachten. Het gaat onder meer om moord en verkrachting.
Zijn straf wordt later bepaald, mogelijk krijgt hij levenslang. Kushayb zelf zegt onschuldig te zijn.
Hij werd vijf jaar geleden opgepakt in Birao, een stad in het noorden van de Centraal Afrikaanse Republiek. De aanklagers van het ICC zeiden toen dat hij zich als leider van Janjaweed-milities schuldig had gemaakt aan de moord op 504 burgers, van twintig verkrachtingen en van de verdrijving van meer dan 40.000 mensen in de regio-Darfur.
Het is de eerste keer dat het hof een verdachte veroordeelt voor misdaden in de Sudanese regio. Er lopen nog andere arrestatiebevelen, onder andere tegen voormalig president Omar al-Bashir die wordt beschuldigd van genocide.
Human Rights Watch spreekt van een “langverwachte historische veroordeling”, die aan slachtoffers voor het eerst gerechtigheid laat zien.
Massamoord
Ruim twintig jaar geleden vond er een massamoord plaats in Darfur. Er werden naar schatting 300.000 Sudanezen van Afrikaanse afkomst omgebracht. Destijds heetten de milities Janjaweed, de RSF (Rapid Support Forces) is daar een voortzetting van. Rebellengroep RSF staat sinds 2023 tegenover het Sudanese regeringsleger. Sindsdien woedt er opnieuw een bloedige oorlog.
Die oorlog brak uit toen de leger- en militieleiders een staatsgreep pleegden. Zij werden het vervolgens niet eens over de verdeling van de macht.
NOS op 3 legt uit wat er in Sudan aan de hand is:
De vergeten oorlog in Sudan
De humanitaire crisis in Sudan is de afgelopen maanden erger geworden en het aantal burgerdoden nam toe, meldde de VN-mensenrechtenorganisatie OHCHR in een rapport. De zwaarst getroffen regio is Darfur. Verder kampt deze regio met een enorme cholera-uitbraak, waarschuwde de Wereldgezondheidsorganisatie.
In 2023 kwamen er opnieuw gruwelijke getuigenissen naar buiten van etnisch geweld. Miljoenen mensen in het land sloegen op de vlucht en ruim een miljoen Sudanezen verliet het land.
Volgens VN-functionarissen heeft die oorlog tot nu toe aan minstens 40.000 mensen het leven gekost. Naar schatting ruim 12 miljoen mensen zijn ontheemd. De oorlog heeft geleid tot wat de VN de grootste humanitaire crisis ter wereld noemt. Zowel de RSF als het leger wordt beschuldigd van mensenrechtenschendingen.