EPAFamilie en vrienden vragen in Tel Aviv aandacht voor het lot van de gegijzelden

NOS Nieuws•vandaag, 20:32

De ogen van de wereld zijn morgen gericht op Gaza, waar Hamas voor 11.00 uur Nederlandse tijd de gijzelaars die nog in leven zijn moet vrijlaten. De voorbereidingen voor deze operatie zijn in volle gang. Hier lees je wat er nu bekend is over het verloop van de beladen dag.

’s Ochtends vroeg wordt de vrijlating van de levende gijzelaars verwacht. Zowel Hamas als Israël heeft dat bevestigd. Het exacte tijdstip is nog onbekend. Volgens de Israëlische coördinator die gaat over de terugkeer van gijzelaars is tussen 05.00 uur en 06.00 uur (Nederlandse tijd) een realistische optie.

De voor het merendeel Israëlische gijzelaars worden op verschillende plekken in Gaza overgedragen aan medewerkers van het Rode Kruis, merldt Hamas. Er wordt geen propagandashow verwacht, zoals de vorige keer toen Hamas gijzelaars op een podium had gezet.

Per konvooi naar Israël

Israël verwacht dat alle twintig levende gijzelaars op één tijdstip worden vrijgelaten. De mensen worden in een konvooi van zes tot acht voertuigen van het Rode Kruis naar Israël gereden. Daar worden ze op een militaire basis herenigd met hun families, zo schrijft The Times of Israel, of als het nodig is eerst naar een ziekenhuis gebracht.

Vervolgens rijden de internationale hulpverleners terug naar Gaza. Daar is het de bedoeling dat Hamas de stoffelijke overschotten van de dode gijzelaars overdraagt. Het gaat in totaal om 28 lichamen, maar Hamas heeft al gezegd dat het niet alle stoffelijke resten kan vinden binnen de gestelde deadline. Eenmaal in Israël worden de lichamen forensisch onderzocht om de identiteit vast te stellen.

Onduidelijkheid over aantal lichamen

Nabestaanden van enkele dode gijzelaars hebben te horen gekregen dat hun geliefde mogelijk niet morgen terugkeert. The Jerusalem Post schrijft dat op basis van anonieme Israëlische bronnen. Het is onbekend hoeveel van de mensen, die twee jaar geleden door Hamas tijdens de terreuraanslagen werden ontvoerd, voorlopig vermist zullen blijven.

AFPDe verwoesting in Khan Younis, Zuid-Gaza, op een foto van vandaag

Er is eveneens onduidelijkheid over wanneer de bijna 2000 Palestijnse gevangenen worden vrijgelaten. Dat gebeurt volgens een woordvoerder van de Israëlische regering zodra alle gijzelaars en stoffelijke overschotten die “worden verwacht” in Israël zijn. Maar het is onduidelijk op hoeveel lichamen er wordt gerekend.

Van 250 Palestijnse gevangenen is duidelijk dat het gaat om mensen die een levenslange celstraf uitzitten in Israëlische gevangenissen. Ze zijn bijvoorbeeld veroordeeld voor het plegen van moordaanslagen. Van de 250 mensen is vooraf een lijst met namen gepubliceerd.

Palestijnen vast zonder aanklacht

Van de overige 1700 Palestijnse gevangen die wachten op vrijlating, is de identiteit niet bekendgemaakt. Wel is duidelijk dat het gaat om inwoners van Gaza die vastzitten sinds oktober 2023, maar die niet niet worden verdacht van deelname aan de aanval door Hamas. Onder hen zijn 22 minderjarigen.

Een deel van deze groep gedetineerden zit vast zonder aanklacht. In zogeheten ‘administratieve detentie’ kan iemand in Israël voor onbepaalde tijd worden vastgehouden op basis van geheim bewijs. Volgens mensenrechtenorganisaties maakt Israël op grote schaal misbruik van deze maatregel. Palestijnen worden vervolgd door militaire rechtbanken en hebben minder rechten dan in het civiele recht.

Correspondent Nasrah Habiballah maakte eerder deze uitlegvideo over administratieve detentie:

Administratieve detentie: zo worden Palestijnen langdurig vastgezet door Israël

De Palestijnen die moeten worden vrijgelaten, gaan naar Gaza of de Westelijke Jordaanoever. Een deel van vertrekt naar het buitenland, zoals Qatar of Turkije.

In februari weigerde Netanyahu om 600 Palestijnse gevangenen in vrijheid te stellen, die toen vrij zouden moeten komen in ruil voor een groep Israëlische gijzelaars. Als reden daarvoor gaf de premier dat Hamas, door de gijzelaars te vernederen op een podium, zich niet aan de afspraken had gehouden. Palestijnen vrezen dat Israël ook deze keer de vrijlating van gevangenen zal tegenhouden.