Robin de Wever.
Foto: Elvin Boer
Binnen één tel woedend op een Facebook-post van Metro reageren. Flink uit de slof schieten tegen de dierenarts of het meisje van de supermarkt, boze ouders op het schoolplein… Het valt al een aantal jaren op dat Nederlanders een behoorlijk kort lontje hebben (en natuurlijk vinden we dat ánderen dat hebben). Waarom is dat toch?
Als je hoopt dat Metro je hier even een pasklaar antwoord geeft (‘dat is het geval sinds de coronamaatregelen‘, om maar iets als mogelijke reden te noemen). Maar nee, dat hebben we niet. Wie wel een poging waagt om de vraag ‘waarom hebben we zo’n kort lontje?’ te beantwoorden, is Robin de Wever. Vanaf vandaag is zijn Omroep MAX-podcast Het Mysterie van de Boze Mensen te beluisteren.
Mensen met een kort lontje zelf aan het woord
Podcastmaker De Wever onderzoekt in Het Mysterie van de Boze Mensen de hypernerveuze samenleving. Hij spreekt met mensen uit het hele land die met agressie en meestal een grote bek te maken kregen. Zo spreekt hij een basisschooldirecteur die uitviel na een heftige confrontatie met ouders. Een boswachter die mensen met gebalde vuisten tegenover zich had staan. Ook schuift hij aan bij de andere kant, mensen met een kort lontje. Frans is zo’n type. Zonder schroom noemt hij zichzelf „een opgefokte Nederlander”.
Aanleiding voor de podcast is de groeiende stroom aan nieuwsberichten over agressie tegen mensen met publieke beroepen. Denk alleen maar aan de agressie en het geweld tijdens een anti-asieldemonstratie in september op het Malieveld in Den Haag. Steeds meer beroepsgroepen trekken aan de bel over het korte lontje. „Er moet een gemene deler zijn”, dacht Robin de Wever. „In de podcastserie ga ik daarom op zoek naar het antwoord op de vraag: wat is er aan de hand met Nederland?” Geen makkelijke opgave, stelt de maker, die zijn onderwerp „de schaduw van het gewone Nederlandse leven” noemt. Veel mensen zijn huiverig om over hun ervaringen te praten. Zowel de mensen met een kort lontje als hun slachtoffers.
Campingmoeder achter de balie ontwijkt een uithaal
De Wever begint zijn zes afleveringen met het ongedwongen en fijne leventje dat hij altijd zag op de camping van zijn schoonouders in Frankrijk. „Dat was wat ik zag”, geeft hij nu toe. „Want er was ook wat ik niet zag, maar waar ik over hoorde: Nederlanders met een grote mond.” Zijn schoonmoeder geeft een voorbeeld van hoe onze landgenoten denken een plek op de camping te ‘mogen’ opeisen, precies de plek die zij willen maar waar al een caravan van iemand anders staat.
„Dan zet je die toch ergens anders, wij hebben toch geboekt?”, hoort ze dan met een niet zo vriendelijke ondertoon. Dat is wat milder dan de vakantieganger die haar over de balie heen een mep wilde verkopen, maar net miste. „Het ging over 2,50 of 3 euro. Dus nergens over, als je een Mercedes-campeerbus hebt.”
🧨
‘Een kort lontje hebben’
De uitdrukking ‘een kort lontje hebben’ komt oorspronkelijk van het idee van een lont van explosieven. Een te korte lont zorgt ervoor dat een explosief te snel ontploft, wat een metafoor is geworden voor iemand die snel boos of agressief reageert. De term werd in de jaren 80 en 90 breder bekend door vuurwerkcampagnes, waaronder een slogan van de Stichting Ideële Reclame in 1985.
Veel Nederlanders leken dat korte lontje in hun koffer te hebben ingepakt, zo is de conclusie over de campingtijd die nu achter haar ligt. Dat kwam ook tot uiting bij een simpele vermaning als een kind zich in de zandbak niet normaal gedroeg. Ouders pikten het niet dat iemand anders iets van hun kroost vond en ontploften.
Zoektocht naar die opgefokte Nederlanders
‘De opgefokte Nederlander’ op die Franse camping is de opmaat van veel meer voorbeelden. En met die voorbeelden krijg je via uiteindelijk Het Mysterie van de Boze Mensen (nu gratis te beluisteren via de NPO Luister-app) het antwoord op die ene vraag: waarom hebben veel mensen tegenwoordig toch zo’n kort lontje?
De zoektocht van journalist Robin de Wever wordt gaandeweg persoonlijker dan hij had verwacht, belooft hij, om het spannend te maken. „Uiteindelijk komt dit verhaal dichterbij dan ik wil.”
Dit zijn de best gelezen artikelen van dit moment:
Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.
Reacties