Marte Röling
Spatjes regen vallen. Rond de tafel, onder een boom, zit kunstenares Marte Röling aan het hoofd, geflankeerd door de charmante zusjes Adrienne en Alissa Morriën. Een vrouwenhuishouden; alleen Wanda Werner ontbreekt vandaag aan de tafel. Ze wonen en leven samen in deze boerderij, met Henk Jurriaans als hun grootste gemene deler. De bekende kunstenaar en psycholoog die in 2005 overleed was het langste samen met Marte Röling, maar had met alle vier de dames een liefdesrelatie. De vrouwen vormen nu samen het vennootschap Röling & Partners waarin het kunstenaarschap van Marte centraal staat.
Jullie wonen hier prachtig. Hoe zijn jullie hier terechtgekomen?
‘We hoorden dat in Groningen veel boerderijen te koop stonden die, vergeleken met de rest in Nederland, een stuk goedkoper waren. Ik ben naar Groningen gereden en heb maar liefst 47 boerderijen bekeken en heb uiteindelijk deze in Uithuizen gevonden. Nooit gedacht, voor geen cent, dat we hier terecht zouden komen. Maar wát een ruimte, ook voor mijn atelier.’
Foto: Tjeerd VisserHoe ervaar je het noorden?
‘Het is hier heerlijk. Wat hebben we hier veel rondgereden! Wat me toen al opviel, zijn de gigantische monumentale bomen, vooral in de voortuinen van boerderijen. Schitterend! Wanneer we door de polders toerden, zagen we achterin die prachtige papavervelden. Nu hebben de boeren ook nog zomerbloemen gezaaid, waaronder zonnebloemen. Daar kan ik echt van genieten.’
Is dit landschap een bron van inspiratie voor je?
‘Ik schilderde niet het landschap zelf, maar heb wel een hele serie gemaakt van wolken. Ik vond die luchten zo mooi toen ik hier rondreed. Dat uitgestrekte, platte land vind ik ook pittig, eerlijk gezegd. Daar moest ik behoorlijk aan wennen. Mijn moeder, die hier een poos gewoond heeft, had dat ook. Zij hield van heuvels en slingerende weggetjes. Wanneer ik met haar uit rijden ging zocht ik telkens de kronkelpaden op.’
Het huis in Uithuizen. Foto: Tjeerd Visser
Na het overlijden van Henk in 2005 heb je prachtige portretten van hem gemaakt, wel meer dan 50. Wat zeggen die over jouw eigen karakter?
‘Daar heb ik geen idee van. Ik probeerde Henk zo goed mogelijk neer te zetten, ik kan dat zelf niet zien. Ik werkte soms aan meerdere portretten tegelijk in mijn atelier. Ik begon te werken aan de hand van foto’s; als een soort stilleven om mee te beginnen. Als ik dat had, begon ik uit mijn geheugen en emoties te tappen. Het vulde in ieder geval een klein beetje de leegte, het was zo leeg toen-ie weg was. Hij was zo aanwezig, zo kleurrijk, vol leven. Die grote portretten brachten hem weer een beetje terug. Het is behoorlijk lang geleden, 2005, wat idioot is, omdat het nog zo vers is. Ik heb nog een paar onaffe portretten in mijn atelier staan; in 2010 heb ik de laatste gemaakt. Ze komen ook niet meer af, dat gaat niet meer. Misschien schilder ik er nog ’s overheen. Ik wilde ze eigenlijk niet tentoonstellen. Maar er kwam een vriend van ons die te maken had met museum De Fundatie in Zwolle en die heeft het aan het rollen gebracht. Ik vond dat leuk; een eerbetoon aan Henk. We vonden het enig toen de expositie daar eenmaal hing.’
Vind je het lastig om afscheid te nemen van je werk?
‘Ja, ik vind dat wel lastig. Ik heb weleens gedacht: nee, vooral die werken van Henk. Achteraf vind ik het jammer. Het kan ook onder de mensen komen.’
Foto: Tjeerd VisserBen je hier geworteld?
‘Ja, ik geniet hier enorm, ik vind het fantastisch. Uithuizen is een schattig dorp, met lieve mensen. Ik zwaai naar iedereen die ik tegenkom.’
En… brandt het oude vuur nog?
‘Ja, op een zacht pitje. Maar eerdaags begin ik weer. Ik denk: ik ga dat schilderen en dat lijkt me geweldig! En dan zet ik een streek op het doek en daarna heb ik het niet meer in de hand. Die streek bepaalt wat er daarna allemaal gebeurt. Dat is heel gek: het doek neemt het over als het ware. Maar nu zit ik vooral veel te lezen, ik geniet daar zo van. Mijn moeder was 96 en zat nog te schilderen. Zij was nog zo kwiek, die stapte zó in de auto naar Berlijn. Als ik zei: ik ga over een halfuur, ga je mee? Na 20 minuten: ja hoor, stond ze klaar, paspoort mee, alles. Ze was nieuwsgierig. Dat heb ik ook.’
Het volledige interview met Marte Röling verscheen vorig jaar in Noorderland nr. 7 2024. Hier lees je een deel van het interview.