BINNENLAND

Transcripts of a sea

Transcripts of a sea 170001 © Stephan Vanfleteren

Stephan Vanfleteren, Transcripts of a sea
MSK, Gent, tot 4/1

Stephan Vanfleteren maakt ons deelgenoot van de betovering die hem de afgelopen vijf jaar naar zee – en zelfs in de zee – heeft gedreven. In het MSK gaan zijn foto’s in dialoog met beeldende kunstenaars die een bijzondere invulling gaven aan het genre van de marine.

LEES OOKStephan Vanfleteren, de fotograaf als oog van de storm: “De code van de zee kun je niet breken”

John Baldessari

John Baldessari, uit ‘The Duress Series’ (2003).  © © Courtesy John Baldessari Family Foundation; Sprüth Magers; Herbert Collection, Ghent

John Baldessari
Bozar, Brussel, tot 1/2

De Amerikaanse kunstenaar was een sleutelfiguur voor de tweede helft van de twintigste eeuw. Met tekst, fotografie en verf daagde hij de traditionele grenzen van kunst uit. Bozar mag de eerste grote Europese tentoonstelling openen sinds zijn overlijden in 2020.

Joëlle Dubois

Joëlle Dubois, uit de tentoonstelling ‘Rekindling’ © courtesy the artist & keteleer gallery

Joëlle Dubois, Rekindling
Be Part, Kortrijk, tot 7/12

Met haar ongecompliceerde intieme taferelen, onder meer over onze beeldschermverslaving en selfie-obsessie, capteert Joëlle Dubois deze tijd. In haar recentste werken richt ze zich op meer persoonlijke onderwerpen, zoals het verlies van haar moeder en de band die ze met haar had.

LEES OOKKunstenaar Joëlle Dubois: “Ik heb nog steeds een hekel aan neussprays”

Sint-Denijs-City

Werk van Roeland Tweelinckx in Sint-Denijs-City © richard duyck

Sint-Denijs-City
Sint-Denijs (Zwevegem), tot 21/9 (do. tot zo.) op vijftien locaties

De eerste editie van de kunstroute Sint-Denijs-City was de verrassing van de zomer van 2023. Ook nu zet het West-Vlaamse dorp in op de clash tussen stedelijkheid en platteland. Het parcours wordt ingepalmd door 43 kunstenaars, van wie ongeveer de helft koos voor een in-situ-werk.

LEES OOKSint-Denijs-City: hedendaagse kunst langs ongerepte paden ★★★★☆

There is a crack in everything

Marianne Berenhaut, A chacun sa taille © Collection Fédération Wallonie-Bruxelles. Copyright Joods Museum van België

There is a crack in everything
Joods Museum van België, Brussel, tot 14/12

Vlak voor het Joods Museum aan een grondige verbouwing begint, brengt het nog een grootschalige tentoonstelling. Afbraak en heropbouw zijn de thema’s van deze expo, bij uitbreiding ook de herconfiguratie van de wereld.

Dromenecho’s

Léon Frédéric, La tempête, 1891 (detail)  © Collectie gemeente Schaarbeek

Dromenecho’s
Woning Hannon, Brussel, tot 19/4

Tachtig werken, van onder meer Fernand Khnopff, Charles van der Stappen en George Minne, schetsen een beeld van het Belgisch symbolisme. En dat in de Woning Hannon, een buitenbeentje van de art nouveau dat twee jaar geleden voorbeeldig gerenoveerd werd. Reserveren sterk aangeraden!

5 x Brusselse galeries

Julien Creuzet, ‘Nos diables rouges, nos dérives commotions, as long as we can we will look at the sky, I and I. Matinale lumière, zénithale poussière, orbital désert (anthropomorphique rouge)’, 2025. ©  © Mendes Wood DM

Julien Creuzet, ‘Nos diables rouges, nos dérives commotions’, tot 25/10, Mendes Wood.
Charline von Heyl, tot 25/10 bij Xavier Hufkens Gallery.
Inas Halabi, ‘All that remains’, tot 30/11 bij La Loge.
Adrien Vescovi, ‘Domi’, tot 18/10 bij Sorry We’re Closed.
Detanico/Lain, ‘Two voices’, tot 31/10 bij LMNO.

Vier dagen lang bouwde Brussels Art Week bruggen tussen galeries, instellingen, veilinghuizen, artiesten en kunstliefhebbers. We selecteerden vijf tips voor een galeriebezoek: van rode duivels op Martinique tot bomen als bakens in Palestina.

LEES OOKRode duivels op Martinique en bomen als bakens in Palestina: deze Brusselse galeries zijn een bezoekje waard

Foorwonder

Oktoberfoor in Luik in 1891.  © © musee de la vie wallonne

Foorwonder
Huis van Alijn, Gent, tot 26/4/2026

De Belgische kermiscultuur stamt uit een oude traditie, die in 2024 door Unesco werd erkend als immaterieel cultureel erfgoed. Wat Foorwonder demonstreert, is dat we geen haar veranderd zijn: we vergapen ons nog altijd graag aan alles wat buiten ons dagelijkse leventje valt.

LEES OOKCarrousels en zeemeerminnen in het Huis van Alijn: de Belgische foor verwondert na 150 jaar nog steeds ★★★★☆

David Claerbout

David Claerbout, The Woodcarver and the Forest (2025), filmstill © courtesy the artist

David Claerbout/ At the window
Kasteel Gaasbeek, tot 16/11

Het kasteel van Gaasbeek duikt de zomer in met een solotentoonstelling van David Claerbout. Zijn nieuwste film, The woodcarver and the forest, is een ode aan de vertraging. Terwijl je kijkt naar het geduldige werk van een houtsnijder, onderga je als toeschouwer het verstrijken van de tijd en de teloorgang van de natuur.

LEES OOKDavid Claerbout spiegelt ons een digitale detox voor in het kasteel van Gaasbeek ★★★★☆

Het is zondag op zee!

Edgard Tytgat, ‘De verovering van Troje’ © collectie muzee

Het is zondag op zee!
Venetiaanse gaanderijen, Oostende, tot 22/2/2026

Muzee renoveert en verhuist tijdelijk naar de Venetiaanse gaanderijen in Oostende. De samenstellers van de eerste tentoonstelling kozen de zee als thema, maar gaan verder dan een verzameling marines van 1880 tot vandaag. Ze vragen zich af in welke gedaanten onze kille Noordzee een spiegel van de ziel biedt. Roept ze soms ook niet de donkerte van het leven op?

LEES OOKMuzee wordt even een museum met zicht op zee

John Vink

Damnak Chang’aeur, Cambodja, 2016 © ©John Vink

John Vink, Le fil
Fotomuseum Charleroi tot 21/9

John Vink, de Belgische fotograaf die lid was van prestigieuze fotoagentschappen als VU en Magnum, noemt migratie geen probleem, maar een onvermijdelijk gebeuren. Meer dan in de ramp of het conflict is de fotograaf geïnteresseerd in veerkracht en wederopbouw. 

LEES OOKFotograaf John Vink stelt al jarenlang scherp op migratie: “Wat er nu gebeurt in de VS, zijn nazistische situaties”

Magisch realisme

Daniel Steegman, Mangrané, uit de reeks Pensée férale © rr

Magisch realisme
Wiels, Vorst, tot 28/9

Deze thema-expo past in een reeks grote tentoonstellingen in Wiels, met Het afwezige museum (2017) en Risquons-tout (2020) als eerdere edities. Dertig kunstenaars confronteren ons met wat de mens verwoest, maar tonen daarnaast ook hoopvolle alternatieven. En dat in een pendelbeweging van wetenschap naar fantasie en terug.

LEES OOKKunstige ideeën voor een uitgeputte planeet: expo ‘Magisch realisme’ in Wiels is een voltreffer ★★★★☆

Nieuwe zalen sierkunst

De heropgebouwde wintertuin Cousin van Victor Horta © rr

Nieuwe zalen sierkunst (art nouveau en art deco)
Museum voor Kunst en Geschiedenis, Brussel.

Een periode waarin het knetterde van creativiteit en meesterschap: zo omschrijft onze recensent het hoogtij van de art nouveau in Brussel. Wie dat wil bevestigd zien, moet naar het Museum voor Kunst en Geschiedenis. In een vernieuwd en helder parcours brengt het Jubelparkmuseum zijn verrassend rijke collectie in stelling.

LEES OOKMuseum Jubelpark verrast met rijk gestoffeerde nieuwe zalen

Art deco

Marcel Wolfers, ‘Overwinning met laurierkrans’ © kmkg-mrah

Art deco
Belvue Museum, Brussel, tot 4/1.

Deze tentoonstelling, vlak naast het Koninklijk Paleis, situeert de art deco tegen de achtergrond van een veranderende samenleving in het interbellum. Een fijne bloemlezing, nog gratis ook.

LEES OOKArt deco in Belvue Museum: een fijne tentoonstelling en bovendien gratis te bezoeken ★★★☆☆

The geopolitics of infrastructure

Shahani Rajani, Four acts of recovery (still) © courtesy the artist

The geopolitics of infrastructure
Muhka, Antwerpen, tot 21/9

In de zomertentoonstelling van het Muhka zoomen dertien kunstenaars en collectieven in op de neveneffecten van de globalisering. Onderzoek en research halen het daarbij op persoonlijke verhalen.

LEES OOKMuhka neemt diepe duik in de wereldeconomie met oogstrelende, maar labyrintische expo ★★★☆☆

Ecstasy & orewoet

Uit de introzaal: ‘Lutgardis van Tongeren drinkt aan de zijwonde van Jezus’.  © Dries Theuwissen

Ecstasy & orewoet.
Parcum, Heverlee, tot 9/11.

Religieus erfgoed en hedendaagse kunst komen samen in deze tentoonstelling, over het diepe existentiële verlangen van de mens om uit zichzelf te treden.

LEES OOKTussen zelfdiscipline en zelfkastijding: expo in Parcum ontrafelt de beeldtaal van de extase ★★★☆☆

Rococo reboot!

Zaalzicht van de tentoonstelling © modemuseum hasselt/pièce montée

Rococo reboot! Mode 1750-1830
Modemuseum Hasselt, tot 22/2/2026.

Een expo die stereotypen doorbreekt en een diepere betekenis zoekt achter mode. Ze wil tonen dat de rococo-mode om meer gaat dan de garderobe van de burgerij en adel.

LEES OOKRococo-mode was meer dan strikjes en suikertaartkapsels, toont het Modemuseum in Hasselt ★★★☆☆

Around art deco

Constant Permeke, Niobe © the good com

Around art deco. Beeldhouwkunst uit het interbellum
Van Buuren Museum & Gardens, Ukkel, tot 28/9

De voormalige villa van David en Alice Van Buuren in Ukkel, een pareltje onder de Brusselse musea, is een totaalkunstwerk. Het belichaamt op zichzelf al het ideaalbeeld van de art deco. Deze zomer worden tuin en interieur aangevuld met sculpturen die het plaatje vervolledigen.

LEES OOKMuseum Van Buuren viert jubileum: tijdreis op het ritme van de art deco ★★★★☆

Painting after painting

Kristof Santy, ‘Koude schotel’. © Kristof Santy

Painting after painting
Smak, Gent, tot 2/11

Het Smak haalde 150 werken van 74 kunstenaars in huis voor zijn meest ambitieuze tentoonstelling sinds lang. Ze demonstreert hoe rekbaar het begrip ‘schilderkunst’ vandaag geworden is.

LEES OOKDe schilderkunst in ons land is springlevend, toont het Smak in zijn meest ambitieuze expo in jaren ★★★★☆

LEES OOKKristof Santy: “Mijn kunst brengt hulde aan het alledaagse. En zo is ook mijn kijk op het leven”

Sport en sporters in KL Auschwitz

Gymnastics showcase. © Simon Borisewitz, kazerne dossin

Sport en sporters in KL Auschwitz
Kazerne Dossin, Mechelen, tot 10/12

Sporten in het Konzentrationslager Auschwitz, het blijft een ondragelijke gedachte. Toch was er ruimte voor lichaamsbeweging in dat uitgebreide kampencomplex, zo bewijst de tentoonstelling in Kazerne Dossin..

LEES OOKBoksen, voetbal en bridge: in Auschwitz werd sport een bron van hoop (voor enkelingen) ★★★☆☆

Visionair verzameld

Tadashi Kawamata, ‘Destruction nr. 20’, 2019, privéverzameling.  © Tadashi Kawamata, courtesy mulier gallery knokke, foto Steven Decroos

Visionair verzameld
KMSKA, Antwerpen, tot 12/10

Het KMSKA laat hedendaagse kunst uit Belgische privéverzamelingen infiltreren in twintig museumzalen. Het levert een zachte clash op tussen oude en nieuwe meesters. Soms is het thema identiek, elders duiken er verrassende vormverwantschappen op.

LEES OOKJonge mama’s en eeuwenoude madonna’s: vijf verrassende duo’s in het KMSKA (en er zijn er nog veel meer)

Schoonheid als verzet

Olifant cirque. © Michiel Hendryckx

Schoonheid als verzet
Sint-Pietersabdij, Gent, tot 16/11

Volbloed fotograaf Michiel Hendryckx koos uit zijn rijke oeuvre de beelden die zijn blijven bovendrijven en die een verhaal vertellen.

LEES OOKTerug naar Frankrijk met Michiel Hendryckx: “Nog tien jaar leven, dat zou mooi zijn. Zeker niet langer”

LEES OOKVeertig jaar fotografie van Michiel Hendryckx: onvermoeibaar dienaar van de schoonheid

Nog meer cultuurtips

  • Vrouwenzaken/zakenvrouwen. In de voormalige drukkerij Plantin-Moretus bleven vrouwen op de achtergrond. Deze tentoonstelling laat zien dat ze nochtans onmisbaar en alomtegenwoordig waren in het familiebedrijf (te zien in Museum Plantin-Moretus in Antwerpen, tot 11/1)

  • William Klein. De Antwerpse Gallery Fifty One brengt een hommage aan de fotograaf die in 2022 overleed. Met nooit eerder getoonde foto’s staat ze ook stil bij de link die hij met ons land had (tot 31/10).

  • Rinus Van de Velde. Een grootschalig zelfportret in houtskool, nieuwe sculpturen, een installatie voor zijn vierde film en een monumentale buitensculptuur: Rinus Van de Velde opent het nieuwe galerieseizoen in stijl (te zien in Tim Van Laere Gallery, tot 4/10).

  • Jean Rustin. Hij schilderde eenzame naakte mensen onder hard, ongenadig licht. Jean Rustin gold als het Franse antwoord op Francis Bacon. Museum De Reede in Antwerpen haalt 58 van zijn werken in huis onder de titel ‘Kijk niet weg’ (tot 24/11).

  • Langs de waterkant. Kunstenaars zijn er dol op, maar het idyllische beeld van de waterkant komt steeds meer in het gedrang. Aangespoeld zwerfvuil en de toenemende bebouwing spelen daarbij een rol, zo toont dit museum-aan-de-Schelde (te zien in Emile Verhaerenmuseum, Sint-Amands, tot 30/11).

  • Amazonia. Sebastião Salgado brengt meer dan 200 grootformaatfoto’s bijeen over het Amazonewoud en de inheemse stammen die er in de meest afgelegen gebieden leven (te zien in Tour & Taxis, Brussel, tot 9/11).

BUITENLAND

Dimanche sans fin

Werk van François Xavier Lalanne (vooraan) en van Maurizio Cattelan.  © Sebastien Di Silvestro / Hans Lucas / Hans Lucas via AFP

Dimanche sans fin
Centre Pompidou, Metz, tot 2/2/2027

Maurizio Cattelan nam een diepe duik in de kunst van de 20ste eeuw, van abstractie tot popart en verder, en plaatste er veertig eigen werken naast. Het resultaat is een labyrintische tentoonstelling, een speels parcours dat met veel flair uitgestippeld is.

LEES OOKMaurizio Cattelan, veel meer dan de kunstenaar van de banaan

Richard Avedon: In the American West

Sandra Bennett, 12 jaar, Rocky Ford, Colorado, 23 augustus, 1980.  © The Richard Avedon Foundation

Richard Avedon: In the American West
Fondation Henri Cartier-Bresson, Parijs, tot 12/10

Voor In the American West doorkruiste Richard Avedon gedurende vijf jaar het land. Hij passeerde langs 189 stadjes in 17 staten. De verfijnde fotograaf hield halt bij streekmarkten, slachthuizen en stopplaatsen voor truckers. Maar uiteindelijk maakte hij enkele portretten.

LEES OOKMeer dan 40 jaar oud, maar nog altijd verbluffend: Richard Avedons niets ontziende blik op het Amerikaanse Westen ★★★★☆

Wolfgang Tillmans

Wolfgang Tillmans, ‘Suzanne & Lutz, white dress, army skirt’, 1993. © courtesy the artist

Wolfgang Tillmans: Rien ne nous y préparait – tout nous y préparait.
Centre Pompidou, Parijs, tot 22/9

Het Centre Pompidou sluit eind september voor een grootscheepse renovatie. Om het tentoonstellingsprogramma op klinkende wijze af te sluiten, kreeg Wolfgang Tillmans carte blanche om de volledige bibliotheekruimte – 6.000 vierkante meter – in te vullen. Rien ne nous y préparait – tout nous y préparait omspant de hele carrière van de fotograaf, die sinds eind jaren tachtig onvermoeibaar beelden heeft gemaakt.

LEES OOKWolfgang Tillmans bevraagt de rol van informatietechnologie in overweldigende expo

Le mystère Cléopâtre

Elizabeth Taylor als Cleopatra, een film van Joseph L. Mankiewicz (1963)   © © Everett Collection/Bridgeman Image

Le mystère Cléopâtre.
Institut du monde Arabe, Parijs, tot 11/1/2026.

Al meer dan 2.000 jaar behandelen we Cleopatra niet als een historische figuur, maar als een mythe die de vorm aanneemt die we haar willen geven. Onze kijk op Cleopatra zegt vaak meer over ons dan over haar. Deze Parijse expo over de ‘koningin der koninginnen’ wil daarop een uitzondering zijn. 

LEES OOKVergeet de scherpe neus, nieuwe expo in Parijs toont wie Cleopatra echt was ★★★★☆

Les très riches heures de Jean, duc de Berry

Detail uit de maand december, met een jachttafereel © rr

Les très riches heures de Jean, duc de Berry
Château de Chantilly, tot 7/10

Rond 1400 vonden de broers Van Lymborgh nieuwe manieren uit om de oude verhalen te vertellen. Deze zomer biedt een zeldzame kans om het magnum opus van hun miniatuurkunst te bewonderen: het beroemde getijdenboek voor de Franse hertog Jean de Berry.

LEES OOKOnovertroffen detaillering en verbluffende kleuren: het toppunt van miniatuurkunst is deze zomer uitzonderlijk te zien

Mark Manders

Mark Manders, Composition with four yellow verticals, 2017-2019 © mark manders/xavier hufkens gallery

Mark Manders. Mindstudy
Museum Voorlinden, Wassenaar, tot 18/1

Mark Manders’ oeuvre ademt een poëtische spanning: intiem en universeel, concreet en mysterieus. Voor Voorlinden brengt hij meer dan tachtig werken samen.

Migratiemuseum Fenix

Museum Fenix, met de wenteltrap Tornado als blikvanger © fenix

Kunstmuseum Fenix, Rotterdam

Vanuit de Fenixloodsen in Rotterdam verlieten miljoenen landverhuizers Europa. Het nieuwe migratiemuseum Fenix wil hen een gezicht geven en daarnaast tonen hedendaagse kunstenaars uit alle continenten dat migratie tijdloos en universeel is.

LEES OOKGehavende boten en koffers vol herinneringen: Fenixmuseum in Rotterdam is een fonkelend baken over migratie

Nog meer expo’s

  • Memento. Veel bezoekers van het eerste fotografiemuseum van Amsterdam vroegen erom: toon eens een greep uit jullie rijke collectie. Bij de 25ste verjaardag is het zover: er kwamen honderd topstukken uit het depot (te zien in Huis Marseille, Amsterdam, tot 12/10).

  • Brancusi, The birth of modern sculpture. Brancusi geldt als de grondlegger van de moderne beeldhouwkunst. Naast meer dan 30 meesterwerken, inclusief de originele sokkels, toont het H’Art Museum in Amsterdam ook foto’s en films van zijn hand (tot 18/1).

  • William Kentridge. Listen to the echo viert de zeventigste verjaardag van de Zuid-Afrikaanse kunstenaar, met een overzicht van zijn belangrijkste werken van eind jaren 70 tot nu (te zien in Folkwang Museum, Essen, tot 18/1)

  • Georges de la Tour. De Franse meester van licht en schaduw heeft vaak aan een sobere kaarsvlam genoeg om een wonderlijk tafereel op te bouwen (te zien in Musée Jacquemart André, Parijs, tot 26/1)

  • Niki de Saint Phalle, Jean Tinguely, Pontus Hulten. Het Grand Palais, trekpleister van het Parijse cultuurleven, heropent op volle kracht. Blikvanger van het najaar is de samenwerking van twee speelvogels, het mythische koppel Niki de Saint Phalle en Jean Tinguely met de directeur van het Centre Pompidou (tot 4/1).