anpSchool in Deir-al-Balah

NOS Nieuws•vandaag, 18:16

  • Kaja Bouman

    redacteur Buitenland

  • Kaja Bouman

    redacteur Buitenland

“In plaats van thuis zitten, kan ik nu weer naar school”, zegt de 14-jarige Sila Qannan vanuit een geïmproviseerd klaslokaal in Gaza. Sinds kort kan ze eindelijk weer lessen volgen, en ze is niet de enige.

Zo’n 300.000 van de 650.000 leerplichtige Palestijnse kinderen in Gaza kunnen binnenkort weer onderwijs volgen, meldt UNRWA, de VN-organisatie voor Palestijnse vluchtelingen. De hulporganisatie heeft 8000 leraren gemobiliseerd.

De meeste kinderen gaan al bijna twee jaar niet meer naar school, sinds de Israëlische aanvallen op Gaza begonnen in oktober 2023, na de terreuraanval van Hamas op Israël.

UNRWA-scholen veranderden in die twee jaar in opvanglocaties voor vluchtelingen of werden vernietigd. Ook veel overheidsscholen zijn beschadigd door het zware Israëlische geweld.

‘Noodonderwijs’

Slechts 10.000 leerlingen kunnen terecht in een fysiek klaslokaal van UNRWA. De anderen zullen online lessen volgen. “We gaan iedere dag lesmateriaal en huiswerk uploaden, we werken in WhatsAppgroepen en met online lessen”, zegt Tamara Alrifai, woordvoerder van UNRWA.

“We hebben ervaring met noodonderwijs. Deze lesmethodes hebben we eerder gebruikt tijdens andere oorlogen en ook tijdens de coronapandemie.”

NOSKinderen in Khan Younis krijgen weer les

Nu er een wapenstilstand is tussen Israël en Hamas, wil UNRWA dat het onderwijs zo snel mogelijk weer op gang komt. “Dit is het derde jaar dat deze kinderen niet naar school kunnen en niet lang daarvoor was het onderwijsaanbod beperkt door covid”, zegt Alrifai. “We hebben het hier over een generatie waarvan het onderwijs enorm is verstoord.”

Geen boeken of stoelen

In Khan Younis, in het zuiden van Gaza, krijgt een aantal leerlingen al les. De ruimte is met een tentdoek opgedeeld in twee kamers, zodat er twee klaslokalen zijn om les in te kunnen geven. Tientallen kinderen zitten naast elkaar op de grond, terwijl de lerares met krijt op een schoolbord schrijft.

Sila is een van de leerlingen. Het meisje gaat met plezier naar school. “Ik ben blij dat ik weer een beetje terug kan naar mijn normale leven”, vertelt ze aan een lokale cameraman die voor de NOS werkt.

nosSila in haar klaslokaal in Khan Younis

Maar helemaal normaal is het niet: “We zijn veel kwijtgeraakt”, zegt de leerling. “We zijn onze boeken kwijt, onze tassen, pennen en de schoolbanken. Ook leven veel van mijn vriendinnen niet meer.”

Hala Abu Omair, lerares Engels, erkent dat veel ontbreekt. “Natuurlijk hebben we geen materialen zoals boeken en schriften. We konden wel een schoolbord regelen, maar er zijn geen stoelen of schoonmaakspullen.”

Dat de tekorten snel zullen zijn opgelost, is onwaarschijnlijk. Israël blokkeert nog gedeeltelijk de noodhulp aan Gaza en UNRWA worstelt met haar financiering.

Daarom worden voorlopig ook niet alle vakken gegeven op de UNRWA-scholen, alleen basisvakken als wiskunde, Arabisch en Engels. “Voor de oorlog konden we deze hele dag naar school”, zegt Sila. “Nu krijgen we niet alle lessen.”

Trauma

Volgens Abu Omair is er ook een gebrek aan psychologische hulp. Die hebben de kinderen hard nodig om de “trauma’s van de oorlog te kunnen vergeten”.

UNRWA denkt dat basisonderwijs daarbij kan helpen. “Een routine via de lessen moet een gevoel van normaal geven. En dat is een goede manier om trauma te tackelen”, zegt Alrifai. Onderwijs en andere hulp zoals therapie zijn volgens deskundigen essentieel bij het verwerken van oorlogstrauma’s.

Daarnaast zegt Alrifai te vrezen voor wat er met kinderen gebeurt als zij te vroeg stoppen met school. “Dan zijn ze vatbaar om gerekruteerd te worden door gewapende groepen, of ze trouwen op heel jonge leeftijd.”

Weinig plek

De school van lerares Abu Omair heeft weinig plek en heeft zelfs leerlingen moeten afwijzen. “We waren verdrietig dat we hen moesten vertellen dat we vol zaten”, zegt ze.

“Elk kind heeft recht op onderwijs. Iedereen die nu thuis zit, heeft recht om weer naar school te gaan. We gaan er alles aan doen om dat voor elkaar te krijgen.”