Met nog 9 dagen te gaan tot de Tweede Kamerverkiezingen, gingen gisteren de handschoenen uit tijdens het tweede verkiezingsdebat tussen de lijstrekkers: Timmermans opende de aanval op Jetten door hem te beschuldigen van jokken. Volgens Timmermans is de D66-leider niet eerlijk over het toelaten van nieuwe medicijnen – zoals tegen kanker – tot het basispakket, dat wordt vergoed vanuit de zorgverzekering.

Verbazing en woede bij patiënten

Ondanks dat de CPB-doorrekening lijkt te bevestigen dat partijen als D66, VVD, SGP, Volt, ChristenUnie en JA21 een slot op het basispakket willen zetten voor toekomstig nieuwe behandelingen, ontkent Jetten dit met klem.

Het leidde bij Tetske van Ossewaarde, die aan eierstokkanker lijdt, tot verbazing en woede. “Ik werd hier gewoon heel erg boos van. Want in het verkiezingsprogramma van D66 staat gewoon dat ze een stop zetten op het basispakket. En dan zegt Jetten opeens doodleuk in de uitzending dat als er een nieuwe behandeling komt, er wel opnieuw gekeken gaat worden. Dan denk ik echt: Wat is het nou? Gaan jullie de boel bevriezen, of niet?”

Desastreuze gevolgen

Tetske is al ruim 8 jaar ziek en heeft een vorm van eierstokkanker die zeer zeldzaam is in Nederland. “Dat betekent dat ik maar heel weinig behandelopties heb. Dus ja, ik ben als patiënt echt afhankelijk van innovatie en nieuwe geneesmiddelen die toegelaten worden tot het systeem en vergoed worden.”

Het bevriezen van het basispakket zou voor haar desastreus zijn. “Dan blijft het bij de behandelingen die er op dit moment zijn. Die zijn niet echt effectief. In mijn geval betekent dat een operatie. Maar dat kan je maar een paar keer doen en dat wordt ook steeds riskanter. Op een gegeven moment is het dan voor mij einde verhaal. Zo hard is het helaas.”

“Jokte” Jetten?

Volgens politiek verslaggever Remko Theulings “jokte” Jetten in zoverre dat het wel zwart op wit staat in de doorrekening van het CPB dat ook D66 het basispakket bevriest. Maar, “D66 geeft daar zelf een andere uitleg aan”, vertelt hij.

“D66 zegt: ‘Ja, het klopt dat we het bevriezen, maar je kan er ook iets uithalen als je er iets nieuws in stopt.’ Dus een oude behandeling eruit halen en een nieuwe behandeling erin. Maar die flexibiliteit heeft het CPB-model niet. Timmermans heeft dus gelijk dat het zwart op wit in die doorrekening staat.”

‘Snakken naar meer behandelopties’

Wel geeft Jetten ‘een redelijk plausibele uitleg’ aan deze doorrekening, zegt Theulings. Namelijk, “dat het niet hoeft te betekenen dat er helemaal niks nieuws meer kan.” Voor Tetske is dat niet genoeg. Zij vindt dat over dit thema veel te makkelijk gedacht wordt door politici.

“Ik vind het eerlijk gezegd een beetje theoretisch geneuzel, en ook niet goed doordacht allemaal.” Volgens haar heeft 1 op de 5 mensen een zeldzame vorm van kanker. “En die snakken echt naar meer onderzoek en behandelopties. En dat wordt dan zomaar stopgezet. Ik vind dat totaal kortzichtig. En ik word er ook echt verdrietig van.”

‘Helse opgave’

Tetske begrijpt wel dat er iets gedaan moet worden aan de oplopende zorgkosten, zegt ze. “Dat snap ik echt heel goed. Daar zou ik persoonlijk ook best over willen meedenken. Waar zouden we nog kunnen besparen? Want ik snap dat dit een helse opgave is met de aankomende vergrijzing in zicht.”

“Maar ik denk niet dat je het mes moet zetten in innovatie en nieuwe behandelingen”, vervolgt ze. “Want dan gaat de zorg alleen maar achteruit. Dan zijn we straks een soort van derdewereldland in Europa op het gebied van zorg. Dat wil toch niemand.”

Brandbrief aan politiek

Ook de patiëntenfederatie roept op tot solidariteit van de politiek in een brandbrief:

“Als deze plannen werkelijkheid worden, betekent dit dat alle nieuwe, bewezen effectieve behandelingen, innovatieve operaties en verbeterde medicijnen in de toekomst niet meer in het basispakket worden opgenomen.”