NOSAsielzoekers in Ter Apel

NOS Nieuws•vandaag, 03:22

De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) waarschuwt opnieuw dat de door het kabinet gewenste strengere asielwetten grote problemen kunnen veroorzaken bij de dienst.

De IND stelde zogenoemde uitvoeringstoetsen op waarin uitvoerig wordt besproken wat de gevolgen kunnen zijn voor de dienst als de strengere wetten zouden worden ingevoerd.

“Uit de uitvoeringstoetsen blijkt dat er veel extra werk voortvloeit uit beide wetsvoorstellen”, stelt IND-directeur Rhodia Maas in een brief aan demissionair ministers van Asiel Keijzer en Van Weel. “Bij elkaar opgeteld levert dat een zorgelijk beeld op”, schrijft zij. “Met name het tweestatusstelsel, het inperken van het kerngezin en het toetsen van de extra voorwaarden bij nareis betekent veel extra werk.”

‘Werk per zaak neemt toe’

Ze zegt daarom dat het “niet reëel is om te verwachten dat de IND hetzelfde aantal zaken blijft afhandelen, terwijl er veel extra werk op de IND af komt en het werk per zaak gemiddeld genomen toeneemt.”

Al eerder liet de IND weten om de veranderingen te laten samenvallen met het nieuwe Europese asiel- en migratiepact in 2026. Met tussentijdse maatregelen van het kabinet zou de werkdruk bij de dienst verder worden verhoogd.

De ministers zeggen in een reactie via een woordvoerder te “erkennen dat de invoering van deze wetten gevolgen heeft voor de uitvoering in de asielketen”. Ze zeggen dat het “om die reden dan ook van belang dat er zo snel mogelijk duidelijkheid komt omtrent deze wetten, zodat de IND daarna ook zo snel mogelijk met de implementatie daarvan kan beginnen”.

In de twee asielwetten staat dat zo snel mogelijk:

  • de verblijfsvergunning verkort wordt van vijf naar drie jaar
  • tijdelijke asielvergunningen elke drie jaar worden beoordeeld
  • gezinshereniging met familieleden lastiger wordt
  • er een tweestatusstelsel komt met onderscheid tussen mensen die vluchten omdat ze gevaar lopen vanwege hun etniciteit, seksuele geaardheid of religie en mensen die vluchten voor oorlog en (natuur)geweld. Deze groep moet sneller terugkeren en krijgt minder rechten.

In de Tweede Kamer werd na chaotisch verloop begin juli ingestemd met de strenge asielwetten. De wetten moeten ook nog door de Eerste Kamer worden geloodst. Daarbij is de steun van het CDA cruciaal. Die partij steunde de aangescherpte wetten in de Tweede Kamer niet, maar met de aanpassing van de strafbaarheidstelling van illegaliteit lijkt een meerderheid nu in zicht.

De Nationale ombudsman en de Kinderombudsman uitten al eerder kritiek op de plannen van toenmalig minister van Asiel Faber. Zij waarschuwden in maart in een brandbrief voor de gevolgen voor de hele samenleving bij invoering van de wetten. Ze zeiden te vrezen dat de behandelduur van asielaanvragen verder zal toenemen en daarmee de druk op medewerkers van de IND en het COA.