NOS Schaatsen•vandaag, 09:15

Leerdam verwacht niet meteen topvorm: ‘Tijd nodig om gevoel en timing te vinden’
Schaatscoach Kosta Poltavets vergelijkt de groeiende vorm van Jutta Leerdam met de wind. “Je ziet hem niet, maar je voelt de kracht en de energie.” Anderhalve week voor het begin van het seizoen is Poltavets vol vertrouwen: “De puzzelstukjes beginnen in elkaar te vallen.”
Leerdam is net zo optimistisch aan het begin van de olympische winter. Ze voelt zich “fit en sterk” en is klaar voor de NK afstanden, waarmee het seizoen volgende week vrijdag begint. “Ik heb zoveel dingen al bereikt. Van Nederlandse titels word ik hartstikke blij, maar één ding heb ik nog niet en dat is olympisch goud.”
‘Onder de echte druk rijd ik harder’
De 1.000 meter op de Spelen van Milaan. Leerdam zit al in de tunnel daarnaartoe, omschrijft ze. “Ik heb zo’n hyperfocus op één wedstrijd. Als ik daar sta, kan het ineens echt supergoed vallen terwijl het het hele jaar nog niet helemaal lukte.”
Het gebeurde vorig jaar op de WK in Hamar op de 500 meter. Daar presteerde ze met zilver zelfs beter dan op haar favoriete 1.000 meter (brons). “Ik kan het hele jaar twaalfde worden op de 500 meter, tot de WK. Ik weet niet waarom dat zo is, maar het is iets bijzonders wat ik kan. Dat beetje extra geeft zelfvertrouwen. Als de echte druk erop staat, rijd ik gewoon harder.”
Leerdam: ‘Kans is groot dat het mijn laatste Spelen zijn’
Leerdam (26) zei in de HBO-serie American Paul dat ze na de Spelen van Milaan wellicht een punt achter haar carrière zet.
“Ik denk dat de kans wel groot is dat dit mijn laatste Spelen worden, maar je weet het niet. Ik wil mezelf nooit zoveel restricties opleggen. Ik wil er juist heel open instaan en op dat moment kijken: hoe voel ik me erbij? Wil ik dit of wil ik dat? Ik kan daar nu nog niet zo veel over zeggen.”
“Normaal denk ik heel erg aan de lange termijn, maar ik kijk nu naar de komende zes maanden. Daar focus ik me op, daarna ga ik voor mezelf evalueren en dan zien we het wel.”
Een olympische titel, de laatste grote prijs die ze nog niet won, is daar niet van invloed op. “Ik voel al dat mijn carrière supercompleet is, maar ik wil heel graag dat olympisch goud. Ik ben heel content, maar ook nog steeds heel hongerig.”
Leerdam weet bovendien intussen van zichzelf: “Februari en maart altijd mijn beste maanden.” Met andere woorden: er is nog tijd om te groeien.
“Ik ben niet iemand die gelijk keihard rijdt, dat heb ik nooit gehad. Ik heb tijd nodig om de timing en het gevoel te vinden met het ijs. Als ik dat heb, kan ik mijn kracht kwijt en kunnen er heel mooie dingen gebeuren. Doorgroeien tot de Spelen, dat is het doel.”

Leerdam: ‘Kans is groot dat het mijn laatste Spelen zijn, maar ik weet het nog niet’
Leerdam werd twee keer wereldkampioen op de 1.000 meter en won in Peking olympisch zilver. De afgelopen twee seizoenen pakte ze op de WK brons.
Vorig jaar was haar grootste succes de Europese sprinttitel in Heerenveen, maar met haar tijd van 1.14,45 op de afsluitende 1.000 meter was ze niet tevreden. Haar eigen baanrecord is ruim anderhalve seconde sneller. “Mijn laatste echt supergoede rit was het baanrecord in Inzell (in maart 2024, red.)”
Ik leg mezelf altijd druk op en wil elke keer stappen maken, dat is niet makkelijk.
Jutta Leerdam
ANP2022: Jutta Leerdam met olympisch zilver
De afgelopen jaren worstelde Leerdam vaak met haar linkerenkel. Soms zat het gewricht te los en soms te vast, waardoor ze niet de optimale controle had over haar voet en de schaats daaronder.
“Het was zo frustrerend. Ik kon er niet de vinger op kon leggen wat het precies was, maar het had zo’n effect op mijn gevoel. Ik kon niet echt lekker doorbouwen. Dit seizoen heb ik dat niet. Dat is zo fijn, ik zie het positief tegemoet.”
Sinds dit jaar met ploeggenoten
Wat ook helpt: Leerdam heeft sinds deze zomer twee ploeggenoten. In het voorjaar van 2024 vertrok ze bij Jac Orie en begon ze voor zichzelf met Poltavets als coach, met wie ze eerder had gewerkt.
Leerdam trainde al regelmatig mee met Team Novus van coach Michel Mulder, maar dit jaar zijn oud-wereldkampioen Kai Verbij en oud-shorttracker Ted Dalrymple haar echte ploeggenoten; ze rijden alle drie in hetzelfde pak. “Ik kan nu meer mee in de snelheid van de jongens, dat had ik vorig jaar minder. Ik ben heel blij met Kai en Ted.”

Leerdam blij met ploeggenoten: ‘Achter Kai schaatsen is altijd superfijn’
Poltavets: “Jutta heeft heel veel aan Kai op schaatstechnisch vlak. Ze leren van elkaar en steunen elkaar. En het sociale aspect is ook belangrijk, ik denk dat ze dat vorig jaar een beetje heeft gemist. Jutta en ik kunnen samen ook wel een goede sfeer creëren, maar Kai en Ted voegen daar iets aan toe.”
Verbij vertrok net als Leerdam bij Jumbo, tegenwoordig Team Essent, en bleef een jaar langs de kant. Leerdam had hem er al eerder bij willen hebben. “Ik heb het er vorig seizoen al met hem over gehad. Ik zei: kom alsjeblieft terug, maar toen was hij er nog niet klaar voor.”
OrangeJutta Leerdam en Kai Verbij tijdens een training in Heerenveen, begin oktober
Verbij werd in 2019 en 2021 wereldkampioen op de 1.000 meter. Hij is een luxe trainingspartner, maar “doet het ook voor zichzelf”, zegt Leerdam. “We helpen elkaar. Ik heb heel veel aan hem, hij denkt graag mee. Achter hem schaatsen is altijd superfijn.”
Met haar ploeggenoten is Leerdam klaar voor de jacht op die ene ontbrekende gouden medaille. “Het is wel een struggle. Ik leg mezelf altijd druk op en wil elke keer stappen maken, dat is niet makkelijk. Maar ik heb er wel zin in om met die hoge druk door te groeien naar de Spelen.”
NOSZo ziet het olympisch schaatsseizoen eruit komende winter
NOSZo ziet het olympisch schaatsseizoen eruit komende winter
NOSZo ziet het olympisch schaatsseizoen eruit komende winter
Vorige slide
Volgende slide