Euthanasietraject
“In het begin dachten wij: ze is nog jong, dat gaat ze toch niet krijgen”, vertelt Liesbeth. “Maar hoe verder we in het proces kwamen, en de manier waarop we Sterre zagen, deed het iets met ons. Er ging een knop om, het was goed zo.”
Het traject dat volgt is zwaar en ingewikkeld en het begint steeds echter te voelen. “Het zorgde voor veel stress bij Sterre, maar we gingen ervan uit dat ze het zou krijgen. Hoe vreemd het ook klinkt, we hoopten dat het zou doorgaan. We gunden het haar.” Die acceptatie is niet gemakkelijk. “Als je je dochter zo ziet lijden, leer je dat accepteren.” Sara herkent dat gevoel. “Als vriendin zag ik hoe slecht het met haar ging, daardoor gunde ik haar vooral de rust waar ze zo naar verlangde.”
Begin augustus dit jaar wordt het verzoek van Sterre tot euthanasie ingewilligd. “Het was een dinsdagavond toen ze gebeld werd dat het rond was. Eerst was er een soort blijdschap, daarna hebben we staan huilen. Al zeker vijf jaar vroeg Sterre, als ik ’s avonds op haar bed zat: ‘Mam, laat me alsjeblieft gaan’. Nu was het echt. Eindelijk mocht het.” Maarten vult aan: “Het was voor haar de ultieme erkenning dat iemand officieel vaststelde dat wat zij doormaakte ondraaglijk was.”
Vakantie naar Italië
Het kiezen van een datum brengt de nodige logistieke uitdagingen met zich mee. “Een aantal goede vriendinnen wilden nog naar een festival in Kroatië, en ze wilde niet sterven zonder dat zij erbij waren. Tot het einde hield ze rekening met anderen. Ook waren er verjaardagen die ze niet wilde missen. Ze wilde het wel vóórdat alles na de vakantie weer opstartte, zoals dansen en hockey. Ze had dat aan het einde van het seizoen afgesloten en wilde het daarbij laten. Uiteindelijk werd de datum 28 augustus.”
Voor die datum gaan Sara en Sterre nog een keer samen op reis. In juli gaan ze twee weken naar Italië. “In april waren we ook geweest, alleen toen maar vijf dagen. Toen zeker werd dat Sterre zou overlijden, wilden we nog één laatste keer, en dan zouden we het goed doen. Dat waren de mooiste twee weken die we samen hebben gehad.”
Sara en Sterre in Italië. Tekst gaat verder onder de foto.
De laatste weken
De laatste weken in aanloop naar het afscheid zijn stressvol. “In Sterres hoofd moest er nog van alles gebeuren, bijvoorbeeld het opschonen van haar gigantische iCloud. Het ging vooral om praktische dingen, die ze voor haar gevoel goed moest achterlaten. Het was niet zo dat ze een bucketlist had; daar deed ze niet aan. Voor Sterre was elke dag overleven; daar hoorde echt geen bucketlist bij. Over sterven was ze heel duidelijk: ‘De dood zelf is voor mij geen keuze. Het is een opgedrongen noodzaak, omdat mijn zieke hoofd niet meer te genezen is. De manier waarop kies ik wel.’ De dood was een onvermijdelijk gevolg van haar ziekte.”
Dan breekt het onontkoombare moment aan waarop afscheid genomen moet worden. “Dat was hartverscheurend. Als je afscheid van iemand neemt die gaat sterven, doe je dat één keer. Sterre heeft dat met al die mensen moeten doen. Soms in groepsvorm, soms één op één. Soms met mensen die ontroostbaar waren en die haar letterlijk niet los wilden laten. Ergens is dat mooi, want het is alleen maar liefde, maar voor Sterre was het heel zwaar.”
‘Alsof er een bruiloft aan de gang was’
Op de dag van Sterres overlijden zijn, naast haar ouders en Sara, ook haar twee broers en haar nicht aanwezig. In de woonkamer staat een grote hoekbank waarop Sterre ligt. “Eigenlijk was ze heel relaxed. Ik had van tevoren haar haar gedaan”, vertelt Sara. Maarten vult aan: “De sfeer was heel liefdevol: alsof er een bruiloft aan de gang was. Er was net zoveel liefde bij haar sterven als bij haar geboorte.”
Dan is het moment daar. “De psychiater vroeg of het nog steeds haar wens was om te sterven. Sterre zei ja, waarop het middel werd toegediend. Vijf tot tien minuten later was ze overleden.”
De uitvaart
De uitvaart heeft Sterre tot in detail uitgedacht. “Van de kleur bloemen tot de kleding – iedereen moest in lichte kleuren – en zelfs de vorm van de kist. Wat het extra bijzonder maakt, is dat Sara haar heeft opgemaakt in de kist”, vertelt Maarten geëmotioneerd. “Sterre had mij een paar weken eerder gevraagd of ik dat wilde doen, en daar heb ik meteen ja op gezegd. Het was gek, maar ook heel bijzonder. Ik ben blij dat ik het gedaan heb.”
Tekst gaat verder onder de foto.
Foto: studiorooij
Alles verloopt precies zoals Sterre het had gewild. “Tijdens het plannen van de dag zei Sterre: ‘Jammer dat ik er niet bij kan zijn’. Het heeft ons die dag veel kracht gegeven dat het helemaal naar haar wens was.” Sterre heeft een brief geschreven, die wordt voorgedragen door haar nicht Sam. “Die brief zegt eigenlijk alles. Het zijn Sterres eigen woorden. Het was een allesomvattende brief met veel liefde en af en toe een grapje. Dat was echt Sterre.”
Tekst gaat verder onder de foto.
Foto: studiorooij
Lichtpuntje
Het is nu bijna twee maanden later. “Het wordt met de dag zwaarder”, zegt Liesbeth. “Ik mis vooral haar fysieke aanwezigheid, de belletjes en de appjes, haar even vastpakken.” Ook voor Sara gaat het met ups en downs. “Ik ben net verhuisd. Sterre had geholpen met het interieur uitzoeken en verven. Het is zo jammer dat ik bij haar vaak op de bank zat om een stom programma te kijken, en dat dat nu bij mij niet kan. We zagen elkaar iedere dag, dus dat soort kleine dingen mis ik heel erg. Bijvoorbeeld als ik een grappig filmpje op internet zie dat ik normaal naar haar had gestuurd, dan bedenk ik me dat dat niet meer kan.”
“Sterre dacht altijd aan anderen”, vertelt Maarten. “Was er iemand jarig, of ging het met iemand niet goed, dan stuurde ze altijd een kaart. Of als ze een nummer hoorde dat haar aan iemand deed denken, stuurde ze dat door. Sterre zocht altijd naar lichtpuntjes. Maar zij was voor heel veel mensen het lichtpuntje.”
Ter nagedachtenis aan Sterre van der Starre: 11 september 2000 – 28 augustus 2025.
Foto: starrphoto
Worstel jij met eetproblemen en wil je daarover praten? MIND Hulplijn geeft individueel advies en psychische hulp aan iedereen die daarom vraagt. Dit kan anoniem, zowel telefonisch (0900-1450) als online en via WhatsApp. Ook Stichting JIJ, gespecialiseerd in eetstoornisproblematiek, heeft regelmatig een telefonisch spreekuur en chat.
Het beste van LINDA. direct in je mail? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.
‘Alsof hij zo weer binnen komt lopen’: Wilma’s man overleed onverwachts door een hersenbloedingLees ook