ANP/NOS
NOS Schaatsen•vandaag, 06:03
-
Joost Smedema
redacteur schaatsen
-
Joost Smedema
redacteur schaatsen
San Siro is voorlopig nog vooral het stadion van AC Milan en Inter, maar over precies honderd dagen wordt tijdens de openingsceremonie in het voetbalstadion de olympische vlam ontstoken voor de Spelen van Milaan.
Vrijdag begint in Thialf het schaatsseizoen met de NK afstanden. Toch zal het nog ruim twee maanden duren voordat de olympische selectie bekend is en de schaatsers weten of ze naar Italië mogen afreizen.
Het kwalificatietraject niet eenvoudig. Er zijn veel topschaatsers en maar een beperkt aantal startplekken.
De weg naar Milaan uitgelegd
Om de weg naar Milaan te vinden, moeten de schaatsers langs quotaplaatsen, speelt de top-21 een rol, komt de matrix weer om de hoek kijken en natuurlijk zijn er ook aanwijsplaatsen.
Genoeg reden om de simpele vraag te stellen: hoe komt een schaatser op de Olympische Spelen?

Hoe komt een schaatser op de Spelen? Technisch directeur De Wit legt het uit
Voor de Nederlandse schaatsers bestaat de route naar de Spelen uit twee delen. Eerst moet Nederland het aantal startplekken veiligstellen bij de wereldbekers. Eind december wordt om die plekken gestreden bij het olympisch kwalificatietoernooi (OKT).
Dat is de korte samenvatting. In de praktijk zitten er nog veel stappen tussen.
Zonder WB-succes geen olympische tickets
De NK afstanden gaan naast de Nederlandse titels ook om kwalificatie voor de wereldbekers. De top vijf per afstand mag naar de eerste vier wereldbekerweekeinden. Die zijn in november in Salt Lake City (VS) en Calgary (Canada), een maand later wordt er gereden in Heerenveen en Hamar (Noorwegen).
Schaatsers als Joy Beune en Joep Wennemars kunnen zich bij die wereldbekers niet zelf kwalificeren voor Milaan, maar moeten wel de plekken voor Nederland veiligstellen. Dat geldt overigens voor alle landen.
NOSHet eerste deel van het schaatsseizoen, tot en met de Spelen
Elk land kan met maximaal negen verschillende mannen en negen vrouwen naar de Spelen. “We moeten er heel hard voor strijden om dat voor elkaar te krijgen”, zegt De Wit. “De normen liggen hoog. We moeten echt de top van de wereld aanraken met elkaar.”
Op drie van de vijf individuele afstanden – de 500, 1.000 en 1.500 meter – moeten er na de wereldbekers drie Nederlanders in de top-21 van het klassement staan. Ook op de lange afstanden, de massastart en de ploegenachtervolging is er een limiet opgesteld.
NOSNoodzakelijk voor het maximale aantal Nederlanders op de Spelen
Alleen als dat op alle afstanden wordt gehaald, mag Nederland met negen mannen en negen vrouwen naar Milaan. “Ik maak me geen zorgen, maar het is wel spannend”, zegt De Wit. “In het verleden haalden we dat makkelijk, nu hebben we denk ik heel veel concurrentie.”
“Vooral op de lange afstanden en de ploegenachtervolging bij de mannen is het spannend. We winnen daar minder dan een aantal jaar geleden.” Afgelopen winter was er op die afstanden maar één Nederlandse zege.

Snappen de schaatsers alle selectieregels? ‘Moet je niet altijd van ze willen vragen’
Bij tegenslagen zakt het aantal oranje schaatsers in Milaan snel. Wanneer Nederland er slechts op één afstand niet in slaagt om het benodigde aantal rijders in de top van het wereldbekerklassement te krijgen, slinkt het aantal schaatsers direct van negen naar acht. Of zelfs naar zeven.
In dat geval wordt er gekeken naar de snelst gereden tijden van Nederlandse schaatsers, maar het maximale aantal van negen is niet meer te halen. Daarom is die eerste wereldbeker in Salt Lake City, op de snelste ijsbaan ter wereld, meteen cruciaal. “Daar gaat de hele wereld pieken”, klinkt het bij de schaatsbond.
Na de wereldbekers komt de matrix
In de week na de vierde wereldbeker in Hamar, half december, publiceert de KNSB de zogenaamde matrix. Elke vier jaar is die matrix, een selectievolgorde met posities, namen van schaatsers en afstanden, de leidraad voor het olympisch kwalificatietoernooi.
Als je op het OKT goed genoeg bent, ben je goed genoeg om te presteren op de Spelen.
Remy de Wit
Dat OKT (26-30 december) is kiezelhard. Het is het enige moment waarop schaatsers zich kunnen verzekeren van een plek op de Spelen. “Als je daar goed genoeg bent, ben je goed genoeg om te presteren op de Spelen”, redeneert De Wit.
Ook iemand die vier wereldbekers wint, is voor het OKT niet zeker van zijn zaak.
Veel succes? Hoog op de matrix
Maar hoe werkt de matrix? Stel, de Nederlandse vrouwen winnen veel wereldbekermedailles op de 3.000 meter, dan is de kans groot dat Nederland daar ook één of meerdere medailles op gaat winnen in Milaan. Die afstand komt hoog in de matrix. De winnaar, en waarschijnlijk ook de nummers twee en drie op het OKT, mogen dan op de 3.000 meter naar de Spelen.
Afstanden waarop bij de laatste WK en de komende wereldbekers weinig succes is, staan laag in de matrix. Die schaatsers moeten hopen dat er maar weinig verschillende namen boven hen staan in de matrix, zodat ze bij de eerste negen zitten.

Geen zekerheid voor OKT: ‘Als je daar kunt presteren, ben je goed genoeg voor de Spelen’
Na de laatste afstand van het OKT is de matrix gevuld, maar er worden mogelijk nog schaatsers aangewezen.
Om ook op de ploegenachtervolging en de massastart succes te kunnen hebben, mag bondscoach Rintje Ritsma de namen van maximaal twee schaatsers doorgeven aan de selectiecommissie als hij vindt dat ze ook naar de Spelen moeten en ze zich op het OKT niet hebben geplaatst.
Nadat deze aanwijsplaatsen en mogelijk andere vraagstukken zijn besproken, maakt de KNSB begin januari de uiteindelijke selectie voor de Spelen bekend.
Het hele proces moet over 101 dagen, een dag na de openingsceremonie, leiden tot de eerste van vele Nederlandse schaatsmedailles in Milaan.
NOSHet programma van de NK afstanden op vrijdag
NOSHet programma van de NK afstanden op zaterdag
NOSHet programma van de NK afstanden op zondag
Vorige slide
Volgende slide