Inlichtingenuitwisseling, gezamenlijke militaire operaties en technologische ontwikkeling: India en de Verenigde Staten verlengden vrijdag hun defensiesamenwerking. Zo willen de twee landen volgens de Amerikaanse minister van Defensie Pete Hegseth zorgen voor een „hoeksteen voor regionale stabiliteit” in de Indo-Pacific. Volgens zijn Indiase evenknie Rajnath Singh bevorderen de hernieuwde afspraken „de gezamenlijke strategische belangen”.
Het laat zien dat beide landen nog altijd tegenwicht willen bieden aan China. Dat leek onder Donald Trumps tweede termijn net wat minder aandacht te krijgen dan onder zijn voorganger Joe Biden. Bovendien zorgt het akkoord voor wat lucht ontspanning in de relatie die dit jaar onder druk is komen te staan.
De nieuwe afspraken zijn in feite een verlenging van een bestaand pact uit 1995. Dat was een keerpunt: beide landen kwamen na het einde van de Koude Oorlog dichter tot elkaar na een eerder stroeve relatie.
Het leidde onder meer tot flinke onderlinge wapenhandel. Daarvan was tot 2008 amper sprake, maar sindsdien was er al zo’n 24 miljard dollar (21 miljard euro) mee gemoeid. De VS zijn daarmee een van India’s grootste wapenleveranciers. In februari, kort na Trumps aantreden als president, kwamen hij en de Indiase premier Narendra Modi nog een aantal forse aankopen overeen: India zou meerdere patrouillevliegtuigen aanschaffen en beide landen produceren gezamenlijk Javelin-antitankraketten, waarmee ook India’s beleid om ‘zelfvoorzienend’ te worden een flinke slinger kreeg. Volgens Trump zou New Delhi uiteindelijk zelfs F-35-gevechtsvliegtuigen aankopen.
Ergernis
Zo lijkt het akkoord de voortzetting van bestaand beleid dat voor beide partijen al voordelig was. Maar de hernieuwing komt op een saillant moment, want dit jaar is de relatie tussen India en de VS juist onder druk komen te staan. New Delhi was niet te spreken over de hoofdrol die Trump publiekelijk claimde toen in mei een staakt-het-vuren met Pakistan tot stand kwam.
In de kortstondige confrontatie met Pakistan dit voorjaar bleken uitgerekend Russische S400-luchtdoelraketsystemen cruciaal voor de Indiase operaties. India heeft namelijk ook nog altijd belangrijke relaties met Rusland: het koopt ook daar veel militair materieel in. Het Amerikaanse wapentuig is van groot belang voor de modernisering van India’s troepen en arsenaal, maar voor het onderhoud van oudere wapensystemen blijven contracten met Rusland nodig.
Lees ook
Met het staakt-het-vuren zijn India en Pakistan terug bij de status quo. En dat is geen vrede
Russische olie
Trumps belangrijkste ergernis is dat India Russische ruwe olie blijft kopen. Veel landen zijn daar sinds de inval in Oekraïne vanwege sancties mee gestopt. De Amerikaanse president strafte India door het hoge importheffingen op te leggen, van 50 procent. Volgens New Delhi is dat oneerlijk, omdat andere landen die sinds de inval in Oekraïne hebben geprofiteerd van de lagere prijs van Russische olie niet op dezelfde manier op de vingers zijn getikt.
Door die tarievenruzie verslechterde de relatie de voorbije maanden. Zo werden enkele belangrijke bilaterale ontmoetingen – zoals tussen Hegseth en Singh, die al in augustus de defensiesamenwerkingen zouden bespreken – afgezegd. Ook de onderhandelingen over een handelsakkoord kwamen tot stilstand.
Lees ook
Na Trumps heffingen twijfelt India over Amerikaanse vriendschap
India zal waarschijnlijk ook getroffen worden door nieuwe sancties tegen twee Russische oliebedrijven, die Washington eind oktober aankondigde. Indiase raffinaderijen zouden geraakt kunnen worden door secundaire sancties als ze de Russische ruwe olie blijven inkopen. Trump hoopt dat India zal afzien van de inkoop van Russische olie en stelde eerder in oktober dat Modi hem „beloofd heeft” daarmee „te stoppen”.
Vanuit New Delhi werd daar niet op gereageerd. Wel was opvallend dat Modi afgelopen weekend de ASEAN-top in Kuala Lumpur aan zich voorbij liet gaan – officieel vanwege het hindoefestival Diwali. Zo zou hij volgens Indiase critici een ongemakkelijke ontmoeting met Trump hebben willen vermijden. Maar juist op de ASEAN-bijeenkomst wisten Hegseth en Singh de defensiedeal vlot te trekken.
Toch is de moeizame relatie daarmee niet hersteld – hooguit is verdere verslechtering ermee voorkomen. Voor structurele verbetering van de betrekkingen lijkt een algemeen handelsakkoord onontbeerlijk. Daarvoor zal Delhi waarschijnlijk meer moeten meebuigen met Trumps sancties tegen Rusland.
Geef cadeau
Deel
Mail de redactie
NIEUW: Geef dit artikel cadeau
Als NRC-abonnee kun je elke maand 10 artikelen cadeau geven aan iemand zonder NRC-abonnement. De ontvanger kan het artikel direct lezen, zonder betaalmuur.