Rick Naebers merkte 7 jaar geleden voor het eerst dat zijn haar dunner werd. “Als dat langzaam verdwijnt, dan voelt het alsof een deel van je lichaam je verlaat. Je uiterlijk wordt aangepast, maar je hebt er zelf geen controle over.”
Bos haar, maar diepe kruin
Als kind en tiener had Rick een goede bos haar, vertelt hij. “Ik was er trots op en was er ook wel mee bezig. Je kijkt natuurlijk in de spiegel en het eerste wat je eigenlijk zelf aanpast als een man, is je haar. Je bent ermee bezig.”
Maar, gaat hij verder. “Wat ik wel altijd al hoorde was dat ik een diepe, grote kruin had.” De kapper vertelde Rick in zijn jeugd al dat hij best weleens kans had om kaal te worden. “Maar als kind dacht ik daar niet aan. Het interesseerde me niet zoveel.”
Eerste inhammen
Totdat hij als begin twintiger in de spiegel keek en de eerste inhammen op zijn hoofd zag. “Die kwamen vanaf mijn 22ste. En langzaamaan werd een kale plek achter ook steeds groter. Daar werd ik best wel onzeker over.”
Ik liet mijn haar wat langer groeien, of kamde het meer naar de zijkant
Rick over zijn pogingen om de kale plekken op zijn hoofd te verbergen
Rick probeerde vervolgens de kale plekken én zijn onzekerheid erover te verbergen. “Ik liet het wat langer groeien, of kamde het meer naar de zijkant”, blikt hij terug. Soms koos hij juist voor een korter kapsel. “Dat stond wat netter, en dan viel het iets minder op.”
‘Rick met de pet’
Maar na een tijd merkte Rick dat het allemaal niet meer hielp: de kale plekken op zijn hoofd werden steeds zichtbaarder. En daarmee werd zijn onzekerheid ook groter. Hij besloot voortaan een pet op te zetten. “Die ben ik toen elke dag gaan dragen om het te verbergen.” Het werd zijn nieuwe look, hij werd ‘Rick met de pet’.
“Op werk kon ik gewoon een pet op op kantoor dragen. Dus ik zat gewoon elke dag met een pet op en niemand stelde er vragen over.” Niet alleen op kantoor, ook thuis droeg hij hem trouw. “Ik had zo meer zelfvertrouwen, het ging er dan niet meer over en dan hoefde ik het zelf ook niet te zien.” Zijn haaruitval was minder confronterend.
Thuis blijven
Maar op momenten dat Rick zijn pet niet kon dragen, bijvoorbeeld op een avondje met vrienden in het casino, ging het mis. Zonder pet speelde zijn onzekerheid over zijn opkomende kaalheid namelijk weer op.
“Ik werd onzeker als ik hem niet kon dragen”, legt hij uit. Rick overwoog op zulke momenten zelfs om dan maar thuis te blijven. “Ik merkte dat ik dan dacht: nou, dan sla ik het maar over.”
‘The island boy’
Die overweging had niet alleen te maken met hoe Rick toen over zichzelf dacht, maar ook met hoe anderen reageerden op mannen die op jonge leeftijd langzaam kaal worden. “Ik merkte dat mensen veel grappen maken over kaalheid, ook in mijn vriendengroep.”
Zo noemden ze Rick voor de grap soms ’the island boy’. “Omdat mijn kruin net een onbewoond eiland leek”, vertelt hij. “Of als er liedjes als ‘Seks met die kale’ opstonden dan werd er direct naar me gewezen. Nou, dat maakt je wel onzeker.”
Zelf grappen maken
Om de grappen voor te zijn, bouwde Rick door de jaren naar eigen zeggen een ‘afweermechanisme’ op. “Dan maakte ik van tevoren grapjes over mezelf, want dan konden anderen het niet meer doen.” Maar leuk is het niet:. “Je bent gewoon heel onzeker en hebt minder zelfvertrouwen op die momenten.”
Dit soort grappen, ook al deed hij het soms zelf dus ook, moeten volgens hem niet normaal zijn. “Als een vrouw onzeker is over een bepaald deel van haar lichaam is het ook niet oké om daar grappen over te maken.” Waarom is dat bij kaalheid bij mannen dan wel zo, vraagt Rick zich af.
Rouwen om haarverlies
“Het voelt alsof het door de maatschappij nog niet op alle plekken wordt gewaardeerd dat iemand op jonge leeftijd kaal wordt”, denkt Rick. Hij voelt zich dan ook niet begrepen. “Mensen snappen niet dat het best moeilijk is voor een man om kaal te worden.” Er wordt volgens hem vaak niet stilgestaan bij het gevoel dat iemand daarbij heeft.
“Maar het is een verlies van een deel van je identiteit”, benadrukt hij. “Je verliest je haar en dat was wel een deel van wie je was, van hoe je eruit zag. Het klinkt heel stom. Maar als je iets verliest, rouw je daar om. Dit is ook een verwerking, van iets dat je langzaam verliest op je hoofd.”
Transplantatie of tondeuse?
Maar na zo’n 7 jaar – waarin ook hij poedertjes gebruikte om zijn haar aan te vullen en ook langs een kliniek ging om te informeren naar een haartransplantatie – was het tijd voor Rick om de knoop door te hakken: alsnog voor een volle bos haar gaan of toch voor kaal kiezen?
“Als ik hier een transplantatie zou willen ondergaan zou me dat 8.000 euro kosten”, vertelt hij. “Ook zou ik dan pillen moeten slikken die ervoor zorgen dat de haarzakjes blijven groeien. En dat zou invloed kunnen hebben bij het krijgen van kinderen. Dat was voor mij een no-go.”
‘Ik besloot: ik ga kaal’
En dus was de keuze duidelijk voor Rick: hij wilde zijn kalende hoofd niet meer verstoppen voor de buitenwereld. De pet ging af en hij koos, na jaren wikken en wegen, voor kaal. “Ik heb toen direct een afspraak gemaakt bij de kapper.”
Hij vertelde zijn vrienden en collega’s dat hij het ging doen. Een week later stapte hij na werk zenuwachtig de kapperszaak binnen. “Ik vond het heel spannend, maar was ook heel benieuwd naar hoe het eruit zou gaan zien.”
Kort(er) bij kapper
Maar eenmaal in de stoel ging de knipbeurt iets anders dan Rick in zijn hoofd had. “De kapper gebruikte een lange stand en dat vond ik eigenlijk niet mooi, want daardoor zag je nog een beetje haar én de kale plekken.”
“Dus ik zei elke keer ‘doe maar korter’, ‘doe maar korter’, ‘doe maar korter’. Totdat hij zei: ‘Nou houd dit eerst maar aan en kijk of je dat wat vind'”, blikt hij terug. “Ik denk dat de kapper het misschien een te grote stap voor mij vond, dus die vulde dat eigenlijk voor mij in.”
Rick na zijn eerste kappersbeurt nadat hij had besloten kaal te gaanZelf proberen
Uiteindelijk liet Rick het maar zo en dus ging de pet na zijn eerste kappersbeurt toch maar weer op. Na een paar weken ging hij nog een keer langs bij de kapper, het eindresultaat die keer: weer niet kaal. “Dus toen ik thuiskwam zei ik tegen mijn vriendin: ‘Ik ga het zelf doen.'”
Hij kocht een scheerapparaat en zette de stand op 1 millimeter. “Ik heb het zelf gedaan zover ik kon”, vertelt hij. ‘Kan jij de rest doen, want ik kan niet alles zien’, vroeg hij later aan zijn vriendin. “Dus die heeft me toen geholpen die eerste keer.”
Controle terug
Dat Rick er uiteindelijk zelf voor moest zorgen dat hij helemaal kaal ging, heeft naar eigen zeggen veel voor zijn zelfvertrouwen gedaan. “Want sinds ik die beslissing heb genomen is dat echt gegroeid. Ik ben er nu oké mee”, vertelt hij over zijn nieuwe uiterlijk.
“Ik vind het er goed uitzien en ik heb weer controle over hoe ik eruit zie”, legt hij uit. “Aan het begin krijg je reacties als je het doet, mensen schrikken of zeggen ‘zo kaal allemaal’. Maar daar ben ik nu grotendeels van af, dus dat is ook fijn.”
Over hoofd geaaid
Helaas wordt zijn nieuwe look niet door iedereen gerespecteerd. “Ik had laatst toch nog een moment in de kroeg waarbij mensen, die ik niet kende, opeens uit het niets allemaal over mijn hoofd gingen aaien.” Bizar, blikt hij terug. “Echt niet fijn.”
“Ik heb daar zelf toen niets van gezegd, maar de mensen met wie ik was keken ook van: wat gebeurt hier, dit kan niet.” Het incident bevestigde gevoelens die Rick al jaren had: “Mensen hebben niet door dat kaal worden niet een keuze is en dat daar best wel een proces aan voorafgaat.”
Taboe bespreken
“Nu mijn hoofd kaal is, ben ik niet opeens van iedereen. Het is nog steeds mijn hoofd.” Rick hoopt dan ook dat er meer ruimte in de maatschappij komt om te praten over kaalheid onder (jonge) mannen en welke gevoelens er bij zo’n verlies komen kijken.
“Heel veel mannen met wie ik heb gesproken herkennen zich in mijn gevoel. Alleen het wordt niet zo vaak besproken.” De maatschappij is volgens hem wat dat betreft ‘ook best wel hard’. “Het is zo van: je bent een man en kaal worden hoort erbij, daar moet je je maar overheen stappen.” Maar het is ingewikkelder dan dat, wil Rick iedereen tot slot meegeven.