Komedies

Augurk aan Zee

Regie: Frank Lammers. Met: Tibor Lukács, Jelka van Houten, Peter Van den Begin. Lengte: 88 min.

DJ Ahmet

Regie: Georgi M. Unkovski. Met: Arif Jakup, Dora Akan Zlatanova, Agush Agushev. Lengte: 100 min.

Bijna vijftiger Patrick (Tibor Lukács) woont nog bij zijn dominante moeder (Olga Zuiderhoek). Overdag werkt hij bij augurkenfabriek Kesbeke, bekend van het televisieprogramma De Augurkenkoning, in het weekend gaat hij uit met zijn luidruchtige collega’s. Als de nietsnut dronken thuiskomt, leest hij de brief die zijn moeder eerder die dag snel in een la verstopte. Het blijkt een bericht van zijn vader, van wie hij dacht dat die dood was. Zijn op sterven liggende vader heeft op Bonaire een vakantieresort. De aartsluie Patrick erft dit zieltogende resort en wil deze vakantiebestemming weer winstgevend maken. Dat gaat niet van een leien dakje, maar het maakt Patrick wel in één klap volwassen.

Volgens de distributeur is Augurk aan Zee een ‘zoetzure’ komedie. De door Martin van Waardenberg (De Marathon, De terugreis) geschreven film is de derde regie van acteur Frank Lammers. Hij heeft zelf een geestige cameo als gangster, in een scène die overduidelijk refereert aan Marlon Brando in maffiaepos The Godfather (1972) en verwijst middels beeldcitaten naar meerdere filmklassiekers, waaronder Vietnamdrama Apocalypse Now (1979), spaghettiwestern Once Upon a Time in the West (1968) en de pottenbakscène uit Ghost (1990). Samen met de op Keith Richards lijkende kok zijn dat stiekem de leukste momenten uit een verder flauwe komedie waarin (ezel)poep- en seksgrappen sterk vertegenwoordigd zijn.

Van Waardenberg is een meester in het schrijven van volkse types, maar hier zitten ze (te) dicht tegen karikaturen aan. Het vol schaamteloze sluikreclame zittende Augurk aan Zee is vooral een boertige klucht, met gemakzuchtige humor zoals een oversekste Duitse resortmedewerker (Jelka van Houten). De zoetzure komedie beklijft totaal niet, maar dat is misschien helemaal niet erg.

Onverstoorbare schapen

Dan is de Macedonische film DJ Ahmet veel betere feelgood, vooral omdat hij authentieker is en de personages levensechter zijn. De vijftienjarige Ahmet, zijn broertje Naim en hun vader wonen op het platteland van Noord-Macedonië. Ze maken deel uit van een Turks sprekende minderheid, de conservatieve Yörük-moslimgemeenschap. Ahmet wordt door zijn vader van school gehaald om te helpen met de schapen. Naim praat niet meer, wat voor zijn strenge vader aanleiding is hem mee te nemen naar een alternatieve genezer. Op een avond dwaalt Ahmet door het nabijgelegen bos, waar hij op een dansfeest stuit. De beats spreken hem intuïtief aan, ook leeftijdsgenoot Aya valt hem weer op. In een eerdere scène zag hij haar voor het eerst, wat een onuitwisbare indruk op hem maakte. Dit wordt benadrukt door alles in slow-motion te filmen, een stijlmiddel dat regisseur-scenarist Georgi M. Unkovski iets te vaak inzet. Meer dan in Augurk aan Zee valt er echt wat te grinniken of te lachen in DJ Ahmet. Zoals de onverstoorbare schapen die het illegale dansfeest verstoren, een roze geschilderd schaap dat opeens opduikt en de plaatselijke imam die niet zo goed met technologie overweg kan. Zo kan het gebeuren dat het Windows-opstartmuziekje uit de luidsprekers schalt bij de oproep tot gebed.

Voor een overtuigende film, ook komedies en feelgood, heb je altijd personages nodig om wie je werkelijk geeft, mensen van vlees en bloed

Maar in de kern is Unkovski’s debuutfilm een serieuze aangelegenheid. Het is een bekend verhaal over de botsing van traditie en moderniteit, zie bijvoorbeeld de musicals Fiddler on the Roof (1971) en Footloose (1984). Zo dreigt de eigengereide Aya tegen haar zin uitgehuwelijkt te worden, ze vindt Ahmet eigenlijk veel leuker. Ook mag Aya niet naar de muziek van haar idool Shakira luisteren, dus dat moet stiekem. Op hun beurt hebben Ahmet en zijn broertje te maken met een dominante vader die alles bepaalt. Het is aan de jonge generatie deze conservatieve gemeenschap om te vormen, wat een plot oplevert die een tikje voorspelbaar is.

Het mooist van DJ Ahmet is de fraaie tekening van de warme verhouding tussen Ahmet en zijn gevoelige broertje Naim. Die subtiele schets laat bovendien goed zien dat je voor een overtuigende film, ook komedies en feelgood, altijd personages nodig hebt om wie je werkelijk geeft, mensen van vlees en bloed. Een wijze les die het platte Augurk aan Zee best had kunnen gebruiken.

Geef cadeau

Deel

Mail de redactie

NIEUW: Geef dit artikel cadeau
Als NRC-abonnee kun je elke maand 10 artikelen cadeau geven aan iemand zonder NRC-abonnement. De ontvanger kan het artikel direct lezen, zonder betaalmuur.