NOS / Gabi VerbergToeristen zoeken naar goud in het toeristendorp

NOS Nieuws•vandaag, 11:48

  • Gabi Verberg

    correspondent Oost-Azië

  • Gabi Verberg

    correspondent Oost-Azië

De goudprijs bereikte in 2025 recordhoogten. Door de ernstige verstoringen op de wereldmarkt, veroorzaakt door handelsoorlogen, zochten banken en beleggers wereldwijd hun toevlucht tot goud. China speelde daarin een belangrijke rol: het land is niet alleen de grootste producent, maar ook een van de grootste consumenten van goud.

Elf maanden op rij kocht de Chinese Centrale Bank goud bij, niet alleen om de reserves te versterken, maar ook als strategisch instrument. Door meer goud te bezitten, wil China minder afhankelijk worden van de Amerikaanse dollar. Peking lijkt te profiteren, maar in China’s “Gouden Hoofdstad” zien de mensen maar weinig van die winsten terug.

Sinds 2007 is China de grootste goudproducent ter wereld. Een belangrijk deel van dat goud komt uit de regio rondom Zhaoyuan, gelegen in de oostelijke kustprovincie Shandong. In 2002 benoemde China’s Nationale Goud Vereniging de stad officieel tot “Gouden hoofdstad van China”.

Delven aan banden

Met een geschatte half miljoen inwoners geldt Zhaoyuan in China als een klein plaatsje. Toch huisvest de regio een aantal van China’s grootste goudcorporaties. Jaarlijks worden er miljarden euro’s verdiend door de goudbedrijven in Zhaoyuan. Maar van die opbrengsten lijkt voor de lokale bevolking weinig te blijven hangen.

Het verhaal van Zhaoyuan is er een zoals vele in China. Ooit mijnde de lokale bevolking zelf. Ook toen al behoorde het goud dat gevonden werd de staat toe, maar wie goede connecties had met de lokale overheid kon er toch nog iets aan verdienen.

Maar die tijd is voorbij. Alle mijnen zijn nu in handen van staatsbedrijven, en sinds een kleine tien jaar is het delven streng aan banden gelegd. De lokale bevolking komt er nauwelijks meer aan te pas.

Hogere belastingen

De goudkoorts in China is inmiddels zo intens dat Peking zelf probeert de markt af te koelen. Begin deze maand voerde de overheid nieuwe regels in die de handel in goud duurder maken. De nieuwe maatregelen moeten er enerzijds toe leiden dat mensen hun geld weer uitgeven in plaats van beleggen, en anderzijds zorgen ze ervoor dat er via extra belastingen meer geld in de staatskas vloeit.

De ironie is groot: terwijl China als land profiteert van de recordprijzen, kost het de handelaren in Zhaoyuan juist geld. De hogere belastingen die de koorts moeten temperen, raken vooral kleine handelaren en juweliers.

NOS / Gabi VerbergVerkoopster Lin

In het centrum van Zhaoyuan ligt een winkelcentrum met tientallen handelaars in gouden sieraden. Een van hen, mevrouw Wang, maakte de gloriejaren van dichtbij mee. Maar nu de goudprijs hoog blijft en de belastingen stijgen, ziet ze de toekomst somber in. De zaken gaan niet goed, vertelt ze.

“De goudprijs is te hoog. En nu de belasting omhooggaat, kan ik niks anders doen dan die deels door te berekenen aan de klanten.” Volgens haar is de stijgende goudprijs interessant voor beleggers, maar funest voor juweliers. “Het gaat slecht met de Chinese economie en de onzekerheid is groot. De gewone Chinees gaat nu geen geld uitgeven aan gouden sieraden.” Verkoopsters in omringende juwelierszaken beamen de zorgen van verkoopster Wang.

NOS / Gabi VerbergGlinsterende stenen uit het beekje

Om op lokaal niveau toch nog te profiteren van de gouden grond, probeert de lokale overheid het goudtoerisme te stimuleren. Er werd een gigantisch goudmuseum en een themadorp gebouwd, compleet met een beekje waar bezoekers met een pannetje naar goud kunnen zoeken.

De verkoopster die de pannetjes uitdeelt, schudt haar hoofd wanneer ik haar vraag of er echt nog goud te vinden valt in de rivier. “Glinsterende stenen vind je in het riviertje nog wel, goud niet meer”, vertelt ze.

Men komt hier nog wel om te leren over de goudindustrie en plezier te hebben. “Maar wie zelf geld aan het goud wilt verdienen moet hier niet zijn” aldus Lin.