NOSNo-fly-zones op een scherm

NOS Nieuws•vandaag, 18:48

De ene drone na de andere ontregelt het luchtruim in Europa. Afgelopen dagen in België, in Brussel en Luik. En ook in Gothenburg in Zweden zijn gisteravond drones gezien. Verschillende landen zeggen dat Rusland erachter zit. In Nederland zijn tot nu toe geen drones opgedoken, maar mocht dat gebeuren: wie houdt ons luchtruim nu eigenlijk in de gaten?

Tot nu toe gebeurde dat altijd door de luchtverkeersleiding. Vanuit Amsterdam en Maastricht, en door defensie vanuit het militaire centrum in Nieuw-Milligen, bij Apeldoorn.

Naast vliegtuigen kunnen die op de radar wel heel grote drones zien, maar de kleinere drones zien ze niet. De luchtverkeersleidingen bij andere vliegvelden, zoals bijvoorbeeld Eindhoven en Groningen, letten hier niet specifiek op. Zij houden zich vooral bezig met het landen en opstijgen van vliegtuigen.

Grote hoeveelheid

Hoe krijgen ze de kleinere drones dan toch in beeld? Vaak is dat lastig, omdat ze lager vliegen dan grotere drones. En er zijn er veel meer van. Voor allerlei beroepen als dakdekkers, agrariërs en cameramensen zijn meer dan vijftigduizend drones geregistreerd in Nederland.

Daarnaast zijn er nog tienduizenden kleinere hobbydrones (onder de 250 gram) waar geen registratie voor nodig is. Als al die drones vanuit een centraal punt in de gaten zouden worden gehouden, krijg je wel heel veel stippen op je scherm en is het moeilijk om een overzicht te krijgen.

Daarom worden drones meestal lokaal in de gaten gehouden op belangrijke plekken, zoals bijvoorbeeld vliegvelden. Rond vliegvelden geldt een no-flyzone. Als kleinere drones in de buurt van vliegvelden vliegen kunnen ze bijvoorbeeld worden gezien door piloten. Die geven dat door aan de luchtverkeersleiding.

Politie of marechaussee

Vervolgens is het aan de marechaussee om de drones op te sporen. In de eerste negen maanden waren er volgens de marechaussee 22 meldingen van drones in de no-flyzones rond de vliegvelden. Maar dat waren niet allemaal drones. Zo werd eind september de Polderbaan van Schiphol tijdelijk gesloten. Na onderzoek van de marechaussee bleek het niet om een drone te gaan, maar vermoedelijk om een ballon.

Om vitale infrastructuur te beschermen zoekt de marechaussee daarom zelf actief naar drones. Bij vliegvelden en militaire terreinen ligt de beveiliging bij de marechaussee. Die zet daar dronedetectie in, zodat drones die op plekken komen waar dat verboden is, snel worden opgemerkt.

Op andere plekken is het aan de politie om te handhaven. Die heeft zelf ook materieel om drones te detecteren. In overleg met de burgemeester en het Openbaar Ministerie wordt bepaald wat er moet gebeuren. Wat dat is, hangt af van de dreiging.

Defensie?

Het handhaven op drones is dus vooral een taak van politie en marechaussee. Maar wanneer komt defensie in beeld? Dat is als er sprake is van schending van het luchtruim door een land (bijvoorbeeld met raketten of straaljagers).

Het Nederlandse leger heeft wel spullen om drones op te sporen en zo nodig uit te schakelen. Maar die worden dan ingezet ter ondersteuning van de politie of de marechaussee.