Naast Xi zelf waren zo’n 2000 hoge Chinese ambtenaren en legerofficieren aanwezig bij de ingebruikname op het tropische eiland Hainan. Gekleed in een groen hemd en pantalon, zoals gebruikelijk bij militaire evenementen, inspecteerde Xi het schip. De president werd onder meer gefotografeerd, samen met de bemanning.
De ingebruikname van de Fujian past binnen de ambitie van China om de maritieme macht in de Stille Oceaan uit te breiden. Met de Fujian heeft de Chinese marine meer mogelijkheden om verder te opereren van de Chinese kust dan voorheen.
Peking benadrukt dat het schip bedoeld is voor defensieve operaties en trainingsdoeleinden, al zien analisten er een signaal in richting aartsrivaal de Verenigde Staten.
Rivaliteit met VS
China ziet het eigen Volksbevrijdingsleger (PLA) nog niet als vergelijkbaar met de Amerikaanse strijdkrachten, en dus pompt China jaarlijks veel geld in vernieuwing en innovatie. De Chinese defensiebegroting voor 2025 bedraagt omgerekend 210 miljard euro, wat neerkomt op een toename van 7,2 procent. Ter vergelijking: het Nederlandse defensiebudget voor volgend jaar komt uit op 26,8 miljard euro.
Friso Dubbelboer, politicoloog en onderzoeker bij het Leiden Asia Centre, zegt tegen RTL Nieuws dat hij benieuwd is waar de Fujian zal opduiken. “Zien we hem ook in de buurt van Amerika? Want ik zie de Fujian vooral als belangrijk voor China in de rivaliteit met de VS. En wellicht in het geval van een conflict om Taiwan, op de langere termijn.”
De Fujian onderscheidt zich van de andere twee Chinese vliegdekschepen, de Liaoning en Shandong, door een aantal innovaties. Waar eerdere schepen nog gebruikmaakten van een soort schans voor de lancering van vliegtuigen, beschikt de Fujian over een katapultsysteem dat zwaardere vliegtuigen kan lanceren en terugvangen.
De Fujian wordt in de Chinese staatspers bejubeld als toonbeeld van Chinese maritieme ambitie. Al wordt het schip nog wel aangedreven door dieselmotoren, en niet nucleair aangedreven zoals de Amerikaanse vliegdekschepen. Hierdoor hebben de Amerikaanse schepen een veel groter bereik.
Het eiland Hainan, waar de ceremonie plaatsvond, is een strategisch belangrijke plek voor China, omdat het in de buurt ligt van talloze eilandjes en riffen in de Zuid-Chinese Zee, die door zowel China als buurlanden geclaimd worden. Toch verwacht Dubbelboer dat vliegdekschepen geen rol zullen spelen in China’s territoriale conflicten met de zuiderburen, zoals bijvoorbeeld de Filipijnen. “Daar gebruiken ze vooral kustwachtschepen voor en zogenoemde maritieme milities”, zegt hij.
Xi verstevigt greep op legertop
Ondanks de Chinese militaire ambities, is het al tijden onrustig binnen de top van het leger. De afgelopen maanden ontsloeg Xi volgens staatsmedia minstens negen topfunctionarissen, vanwege ‘ernstige schendingen van partijdiscipline’ en vermeende corruptie.
Analisten zien dit als een machtsverschuiving binnen de militaire top. Xi heeft door de jaren heen al meerdere hoge militairen op soortgelijke manier aan de kant gezet. Hij heeft zich tot doel gesteld om de loyaliteit van het leger aan hemzelf en de Communistische Partij te versterken.