Migratiedeals met landen als Oeganda en Rwanda om afgewezen asielzoekers op te vangen, komen een stap dichterbij. Veel Europese regeringen, waaronder de Nederlandse, bereiden al zulke deals voor, maar tot dusver zonder Europese afspraken en overeenstemming.
Dat is aan het kantelen. De Europese Commissie stelde eerder dit jaar, in maart, al voor dat landen afspraken moeten kunnen maken om uitgeprocedeerde migranten naar detentiecentra in derde landen te sturen als hun thuisland ze niet terugneemt. Dat plan krijgt nu steun van VVD-Europarlementariër Malik Azmani – die namens het Europees Parlement onderhandelt met de Commissie en de 27 EU-landen – hij sprak maandag voor het eerst over zijn inbreng bij enkele voorstellen van de Commissie.
Het uitsluiten van partijen zal in elk geval niet bijdragen aan de oplossing
Marieke Ehlers
PVV-Europarlementariër
„Vrijwillig vertrek is het meest effectief en efficiënt, maar daarnaast heb je stevige concepten nodig als het gaat om gedwongen vertrek en detentie”, zei Azmani maandag. Dat vergroot de kans dat zulke ‘uitzetcentra’ daadwerkelijk worden opgericht.
De 27 EU-landen stellen samen de definitieve wet op, dus de VVD’er moest een standpunt formuleren dat op een meerderheid in het parlement kon rekenen. Maandag verscheen Azmani’s openingsbod. De grote vraag was of hij de gevoeligste onderdelen uit het Commissieplan, zoals deze ‘uitzetdeals’, in zijn voorstel zou schrappen. Dat deed hij niet. Althans: Azmani pleit weliswaar voor strenge voorwaarden en beschouwt het gebruik van zogeheten ‘terugkeerhubs’ als een laatste redmiddel, maar hij wijst ze niet af.
Lees ook
Flink minder asielaanvragen, meer nareizigers: Eritreeërs vormen grootste groep asielzoekers
‘Flanken’
De VVD’er stelt zelfs voor dat ook de Europese Unie deals kan sluiten over de bouw van nieuwe detentiecentra buiten de unie. De Commissie had voorgesteld dat de EU daartoe toestemming geeft, maar wilde de deals zelf aan de EU-landen overlaten. Een aantal Europese regeringen ziet zulke deals namelijk absoluut niet zitten. Azmani wil die ruimte toch creëren.
Nu is het de vraag of een meerderheid van het parlement zich achter Azmani’s voorstel wil scharen. Het dilemma is als volgt: het liefst zou hij de benodigde stemmen halen bij de middenpartijen van centrumlinks en centrumrechts. De terugkeerhubs liggen echter gevoelig bij partijen ter linkerzijde en ook binnen de liberale Renew-fractie, waar de VVD bij hoort.
Uiterst-rechtse partijen zouden Azmani ook aan een meerderheid kunnen helpen, maar die samenwerking ligt ook zeer gevoelig. Zeker op het migratiedossier. Azmani zei maandag dat hij de radicaal-rechtse fracties bij stemmingen niet betrouwbaar acht en dus liever steun in het midden vergaart. „De flanken staan niet te wachten op Europese regelgeving. Dus dan weet je dat je vanuit het midden moet bouwen, dat is wat ik aan het doen ben.”
PVV-Europarlementariër Marieke Ehlers wierp tegen dat haar partij „constructief de onderhandelingen wil ingaan”, al gaan de meeste voorstellen wat haar betreft niet ver genoeg. „Het uitsluiten van partijen of constructieve ideeën zal in elk geval niet bijdragen aan de oplossing, maar zal slechts een waterig compromis opleveren waardoor er niets verandert.”
Lees ook
Is migratie straks Europees ‘opgelost’? Dat is nog niet zo zeker
Geef cadeau
Deel
Mail de redactie
NIEUW: Geef dit artikel cadeau
Als NRC-abonnee kun je elke maand 10 artikelen cadeau geven aan iemand zonder NRC-abonnement. De ontvanger kan het artikel direct lezen, zonder betaalmuur.