Beide mannen zijn geen onbekenden in politiek Den Haag. Wijers was topman van chemieconcern Akzo Nobel en was minister van Economische Zaken namens D66 in het eerste Paarse kabinet van 1994 tot 1998. Sybrand Buma was fractievoorzitter van het CDA van 2010 tot 2019. Het CDA nam in die jaren deel aan twee kabinetten: Rutte I en Rutte III. Buma bleef in die jaren in de Tweede Kamer. Buma is op dit moment burgemeester van Leeuwarden.

“Zowel D66 en CDA kiezen voor twee mannen met ervaring”, zegt politiek verslaggever Fons Lambie. “Wijers was ooit minister in het eerste Paarse kabinet, maar vooral bekend om zijn ervaring als topbestuurder bij verschillende grote bedrijven. Buma heeft veel politieke ervaring, ook ervaring met de kabinetsformaties, was jarenlang partijleider van het CDA en nu burgemeester van Leeuwarden.”

D66 en CDA gaan de komende drie weken werken aan een gezamenlijk stuk, waarmee de formatie een nieuwe fase ingaat. “Dit is de list van Koolmees”, zegt politiek verslaggever Fons Lambie. Bekijk hier waarom:

Gisteren is het eindverslag van verkenner Wouter Koolmees gepresenteerd. Hij wil de formatie verder brengen door D66 en CDA samen een ‘inhoudelijke en ambitieuze agenda’ op te laten stellen, die ‘een antwoord moet geven op de grote vraagstukken die bepalend zijn voor de toekomst van Nederland’, aldus Koolmees. 

Blokkades

Koolmees gaf de voorkeur aan de samenwerking tussen D66 en CDA, omdat beide partijen veel zetels hebben gewonnen tijdens de afgelopen verkiezingen én omdat beide partijen geen andere partijen uitsluiten – op PVV en FvD na. Ook worden beide partijen niet door andere partijen uitgesloten.

Dat laatste doet de VVD wel, die weigert om in een nieuw kabinet samen te werken met GroenLinks-PvdA. GroenLinks-PvdA sluit op haar beurt de VVD niet uit.

Steun Kamer

Een zogenaamd middenkabinet van D66, VVD, GroenLinks-PvdA en CDA is door de uitsluiting van GroenLinks-PvdA door de VVD niet mogelijk. Zo’n middenkabinet kan wel rekenen op steun van 86 zetels in de Tweede Kamer.

De VVD maakt zich hard voor een centrumrechts kabinet van D66, VVD, CDA en JA21. Zo’n kabinet heeft slechts de steun van 75 Kamerzetels, wat geen meerderheid is.

Verkenner Koolmees wil dat D66 en CDA de komende drie weken aan de slag gaan met een agenda op het gebied van woningbouw, stikstof, asiel en migratie, economie, energiezekerheid en klimaat, en defensie en veiligheid.

Daarnaast moeten zij gaan nadenken over de vorming en samenstelling van een nieuw kabinet. Door het opstellen van een agenda op bovengenoemde terreinen moeten andere partijen in de Kamer eenvoudig kunnen aansluiten en er zo een gezamenlijke agenda van maken, is het idee van verkenner Koolmees.

D66 en CDA en de informateurs hebben tot 9 december de tijd. Morgen spreekt de nieuwe Tweede Kamer over de bevindingen en aanbevelingen van verkenner Koolmees.