Klonk vanuit de wateren bij het Oost-Duitse Linum andere jaren het luide getrompetter van honderden tot duizenden kraanvogels, dit jaar is het doodstil op de plassen. Het is treurig nieuws voor vogelliefhebbers in Duitsland: de vogelgriep heeft massaal om zich heen geslagen onder kraanvogels over de hele West-Europese migratieroute.
Afgelopen week werd duidelijk dat in met name de Oost-Duitse deelstaten Brandenburg en Mecklenburg-Vorpommern de zeer dodelijke vogelgriepvariant H5N1 duizenden kraanvogels heeft getroffen. Op vrijwel alle bekende rustplaatsen langs de West-Europese migratieroute zijn dode en erg zieke vogels aangetroffen.
Zoom in
Zoom in
Foto’s Ebrahim Noroozi/AP, Odd Andersen/AFP
De timing van de uitbraak is zorgelijk, want trekkende kraanvogels spelen een grote rol bij de verspreiding van het virus. ’s Nachts zoeken de vogels laag water op, waar ze zij aan zij staan. Zo verspreidt het virus zich razendsnel onder de kraanvogels. Op hun route naar andere gebieden kunnen ze het virus ook overbrengen op andere soorten vogels.
De laatste jaren raakten vaker trekvogels besmet met het vogelgriepvirus, waaronder ook kraanvogels, onder meer uit Oost-Europa en Israël. Maar ‘onze’ kraanvogels, die zich over de West-Europese migratieroute verplaatsen, bleven relatief gespaard. Juist daarom is deze uitbraak zo dodelijk: de vogels hebben nog geen immuniteit voor het virus opgebouwd.
Zoom in
Zoom in
Foto’s Ebrahim Noroozi/AP
In West-Europa raakten al wel ganzen, eenden en zwanen besmet zonder dat zij aan het virus overleden. Zij hebben weliswaar immuniteit opgebouwd, maar kunnen het virus wel overdragen op kraanvogels. Het hoogtepunt van de vogeltrek moet nog komen, dus Duitse instanties die zich met trekvogels en pluimvee bezighouden, maken zich zorgen om wat misschien wel de grootste uitbraak in jaren kan worden.
Vogelspotters wordt opgeroepen om de natuurgebieden waar de kraanvogels pauzeren te mijden en geen dode of verzwakte vogels aan te raken. Ook in de rest van Duitsland gaat H5N1 momenteel snel rond. Meer dan dertig pluimveebedrijven werden al geruimd en de eerste Duitse deelstaten hebben al een ophokplicht voor pluimvee uitgeroepen.
Milieubeheerder Norbert bestuurt een drone waarmee de kadavers van dode kraanvogels kunnen worden opgespoord.
Foto Ebrahim Noroozi/AP
Zoom in
Schrijf je in voor de nieuwsbrief NRC In Beeld
De mooiste fotografie en de beste tips geselecteerd door de fotoredactie
Inschrijven
Uitschrijven
Geef cadeau
Deel
Mail de redactie
NIEUW: Geef dit artikel cadeau
Als NRC-abonnee kun je elke maand 10 artikelen cadeau geven aan iemand zonder NRC-abonnement. De ontvanger kan het artikel direct lezen, zonder betaalmuur.