Dat schreven deputaten kerkorde en kerkrecht woensdag in een uitvoerige brief aan alle 181 plaatselijke kerken in de CGK. Zij reageren daarmee op het voornemen van een groep behoudende cgk’s die zich verenigd hebben rond een initiatief van Rijnsburg. Dat laatste leidde op 3 oktober tot een convent in Veenendaal, dat op 29 november een vervolg krijgt. De initiatiefnemers willen dat de deelnemende kerken op die vervolgdag een roepende kerk aanwijzen voor een algemene kerkvergadering van cgk’s die zich houden aan de vierslag van Schrift, belijdenis, kerkorde en genomen synodebesluiten.
„Wanneer een kerkenraad meewerkt aan het aanwijzen van een roepende kerk voor een zogenoemde „algemene vergadering van de Christelijke Gereformeerde Kerken op grond van de ”vierslag””, zoals in de oproep tot genoemd convent wordt genoemd, of wanneer hij naar een dergelijke vergadering afvaardigt zonder de weg van artikel 37 van de kerkorde te volgen, handelt hij niet binnen de orde van de Christelijke Gereformeerde Kerken. Zo’n stap betekent –hoe men het ook formuleert– feitelijk een vorm van afscheiding van het bestaande kerkverband”, schrijven deputaten kerkorde en kerkrecht.
In artikel 37 van de kerkorde staat: „Een door de kerkenraad genomen besluit tot verbreking van het kerkverband zal niet van kracht zijn voordat de kerkenraad de gemeente heeft geraadpleegd in een speciaal voor deze zaak belegde vergadering met de gemeente, welke vergadering in de kerkdienst op twee achtereenvolgende zondagen is aangekondigd met vermelding van het desbetreffende besluit.”
„Wie zich van het kerkverband losmaakt, verliest ook de plaats in deputaatschappen”
Deputaten kerkorde en kerkrecht CGK
Revisie en appel
Deputaten merken in hun brief ook op dat als een kerkenraad de procedure van artikel 37 niet volgt, afzonderlijke gemeenteleden daartegen bezwaar kunnen aantekenen en dat zij de mogelijkheid hebben van revisie en appel.
Het deelnemen aan de algemene vergadering die de groep kerken rond Rijnsburg voor ogen staat, heeft ook praktische gevolgen, schrijven deputaten kerkorde en kerkrecht. „Wie zich van het verband losmaakt, verliest vanzelfsprekend ook de plaats in gezamenlijke organen van het kerkverband, zoals deputaatschappen. De kerkorde kent immers geen dubbel lidmaatschap van onderscheiden kerkverbanden.”
Ook is het niet mogelijk om in het ene bestaande kerkverband twee roepende kerken voor een volgende synode te hebben, schrijven deputaten. Dé roepende kerk voor een volgende synode is de cgk te Hoogeveen, schrijven zij.
Niet gekend
Twee deputaten kerkrecht, ds. J. van Vulpen en prof. dr. H.J. Selderhuis, distantiëren zich overigens van de brief. Ds. Van Vulpen: „Prof. Selderhuis en ik zijn sinds 6 oktober deputaat kerkorde en kerkrecht. Maar wij zijn in het schrijven en verzenden van deze brief niet gekend. Deze actie is geheel buiten ons om gegaan. Wij hebben de voorzitter van het deputaatschap, ds. A.J. van der Toorn, inmiddels om opheldering gevraagd.”
Ds. Van der Toorn zegt, desgevraagd, dat „de zaak op een misverstand berust” en dat „de andere vijf benoemde, maar nog niet actieve deputaten inmiddels van de brief op de hoogte zijn gesteld”.
Naam kerkverband
Deputaten geven in hun brief ook aandacht aan de naam van het kerkverband. „De naam Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) behoort bij het bestaande kerkverband. Wie zich daarvan losmaakt, kan die naam niet blijven voeren voor een andere kerkelijke eenheid. Dat is niet slechts een juridisch punt, maar een uitdrukking van trouw aan waarheid en helderheid: namen horen bij werkelijkheden, en de werkelijkheid van de CGK is het bestaande kerkverband”, schrijven zij.