De verbazing was groot toen het Chinese Xpeng, bekend van zijn elektrische auto’s, vorige week op de techbeurs van Guanghzou de humanoïde (ook wel een menselijke robot) Iron presenteerde. De robot liep zo gracieus over het podium dat het bedrijf enkele dagen later een video online zette waarop een Iron werd opengeknipt om te bewijzen dat er geen echt mens in het pak zat, iets waarover volop werd gespeculeerd.
Zorgeloos leven
De presentatie van Iron volgt niet lang op de aankondiging van de NEO, een humanoïde huisrobot van het Noors-Amerikaanse AI-bedrijf 1X.tech. In de video die doet denken aan de presentaties van Apple (de NEO komt in drie kleuren), krijgen we een inkijkje in wat deze menselijke robots ons bieden: namelijk een zorgeloos leven waarin het doen van de was, de vaat of het wegbrengen van de vuilniszak tot het verleden behoort.
Dat klinkt als een droom, en voorlopig lijkt het daar ook op. Zo blijkt uit een verslag van de Wall Street Journal, die de NEO uitvoerig testte, dat de taken die de robot uitvoert vooral meer tijd kosten dan ze aan tijdwinst opleveren. In het verslag van techjournalist Joanna Stern doet de robot over het inruimen van twee glazen en één vork in de vaatwasser bijna vijf minuten. En ook het opvouwen van een kledingstuk gaat verre van perfect.
Op internet wordt dan ook vooral gelachen om de mechanische helpers in het huishouden. Zo gaat een video van YouTuber WhistlinDiesel viraal waarin zijn humanoïde robot een spiegel aan diggelen loopt en een bende maakt van de keuken bij het bakken van een ei.
En ook de presentatie van de Russische humanoïde Aidol ging niet helemaal zoals die moest gaan:
Deze robot valt op z’n snufferd.
Bovendien had de NEO uit het verslag van de Wall Street Journal bij de meeste taken nog een mens nodig die de robot op afstand bestuurde. Met AI moet NEO de uitgevoerde taken vervolgens zelf kunnen onthouden om ze in de toekomst te kunnen herhalen. ‘Alsof je een peuter in huis hebt die je alles moet leren’, luidt de conclusie van Stern.
De projectie van een belofte
En dat is dan ook precies de reden waarom Koen Hindriks, hoogleraar sociale kunstmatige intelligentie aan de Vrije Universiteit van Amsterdam, niet in deze huisrobots gelooft.
“Ik zie het bij mijn leven niet meer gebeuren dat we allemaal aan de huisrobot gaan. Natuurlijk ziet die video van de NEO er prachtig uit, daar zijn we allemaal heel gevoelig voor. Maar dit is een veel te optimistische versie van de werkelijkheid. Het bedrijf projecteert een valse belofte.”
Volgens de hoogleraar is het gat tussen wat de huisrobot nu kan en wat hij in perfecte staat zou moeten kunnen nog veel te groot. “Daar zijn we echt mijlenver van verwijderd. Zoals bij veel autonome technologieën is het grootste probleem variatie. Hoe ga je om met een verscheidenheid aan duizenden mogelijkheden?”
Hindriks vergelijkt het met de belofte van de zelfrijdende auto. “Een makkelijkere techniek en hoe lang wachten we daar al op?”
Lees ook In Rotterdam rijdt een zelfrijdende bus voor het eerst op openbare weg: ‘Hij kan goed anticiperen’
Vakgenoot Pim Haselager deelt die mening. De hoogleraar societal implications of AI aan de Radboud Universiteit noemt de toepasbaarheid van menselijke robots in ons dagelijks leven ‘enorm ingewikkeld’. “De veiligheidsmaatregelen die je moet inbouwen in deze robots zijn zo enorm groot. Alleen al om het feit dat humanoïdes als fysiek zware en relatief grote objecten door ons huis moeten lopen. Dat kan gevaarlijke situaties opleveren.”
Ook Haselager wijst op de enorme complexiteit van de handelingen die menselijke robots moeten uitvoeren. “Wij mensen en dieren zitten biomechanisch enorm complex in elkaar, wat een perfecte interactie met de wereld om ons heen mogelijk maakt. Die enorme complexiteit zou je op een of andere manier in de robot moeten inbouwen. Dat is heel moeilijk.”
Dure butler
Ook ontbreekt er een sterk businessmodel, zegt Hindriks. “Om een huisrobot als de NEO te perfectioneren zul je hem eindeloos moeten voeden met data uit ons dagelijks leven thuis. Maar wie heeft er 20.000 dollar over (de prijs waarmee de NEO in de markt wordt gezet, red.) en stelt zijn huis als een soort proeftuin ter beschikking?
Ons wordt een luxe Engelse butler beloofd maar wat heb je aan een hulp voor zoveel geld die alleen een glaasje water kan komen brengen, een waar je ook nog eens de hele dag achteraan moet lopen om te voorkomen dat er niks misgaat in je huis? Het zou mij enorm verbazen als we deze robots de komende jaren echt in onze huizen gaan zien.”
Lees ook Tesla gaat ‘menselijke robots’ inzetten en verkopen vanaf 2026
“Bij dit soort nieuwe technologieën is het vaak moeilijk te voorspellen waarvoor we zo’n ding uiteindelijk massaal willen hebben”, zegt Haselager. “Welke toepassing van huisrobots gaat de markt openbreken? Misschien dat zo’n robot in specifieke omgevingen, bijvoorbeeld als ober in een gelijkvloers restaurant nog kan worden toegepast, maar ik heb nog geen overtuigend beeld gezien waarvoor ik nu zo’n NEO thuis wil hebben.”
Miljardenbusiness
Toch lijken de grote techbedrijven wél overtuigd. Zo voorspelde Elon Musk, die zijn humanoïde Optimus in 2026 wil gaan verkopen, dat menselijke robots “veruit het grootste product aller tijden zou kunnen worden, groter dan mobiele telefoons, groter dan wat dan ook”.
Volgens de BBC moet de Tesla-topman, wil hij zijn enorme bonus van 1000 miljard dollar ontvangen, de komende tien jaar een miljoen AI-robots leveren. En Musk staat niet alleen. Uit een rapport van Morgan Stanley, blijkt dat Apple, dat naar verluidt onderzoek doet naar menselijke robots, er tegen 2040 in potentie 133 miljard dollar per jaar mee denkt te kunnen verdienen.
In bepaalde omgevingen kunnen robots wel degelijk heel handig zijn, zoals in het ziekenhuis: