Tijdens het staakt-het-vuren is overeengekomen dat het Israëlische leger zich terugtrekt tot achter een zogenoemde gele lijn. In het geel gemarkeerde gebied op onderstaande kaart heeft Israël nog altijd de controle, dat is zo’n 53 procent van Gaza.
Juist in dit gebied verwoest Israël nu gebouwen met bulldozers. De BBC schrijft dat veel van de gebouwen die Israël heeft gesloopt, nog niet beschadigd waren vóór het staakt-het-vuren.
Volgens Midden-Oostencorrespondent Pepijn Nagtzaam werden gebouwen de afgelopen maand niet verwoest door bombardementen, maar door slopers: “Deze verwoestingen gebeuren heel gecontroleerd, met bulldozers of explosieven. Israël gaat gestructureerd te werk: er is goed over nagedacht, huizen in woonwijken worden systematisch afgebroken. Dit is hoe Israël de afgelopen maanden te werk gaat in de vernietiging van Gaza.”
Op sociale media verschijnen beelden van bulldozers die aan het werk zijn in het hele gebied:
Zo’n tachtig procent van de gebouwen is inmiddels verwoest in Gaza en daar gaat Israël, ook tijdens het staakt-het-vuren mee door. Er is voor de Palestijnen niets om naartoe terug te keren, zegt Nagtzaam: “Mocht het staakt-het-vuren standhouden, is het de bedoeling dat het Israëlische leger steeds een beetje verder terugtrekt uit het gele gebied. Maar tot die tijd proberen ze alles te vernietigen wat ze kunnen vernietigen.”
Ook expert in het Israëlisch-Palestijnse conflict van de Universiteit Utrecht, Peter Malcontent, zegt dat Israël doelbewust gebouwen vernietigt. “Op het moment dat je een gebied definitief wil annexeren, probeer je die plek te ontdoen van alles wat verwijst naar het verleden. In dit geval probeert Israël dat te doen met de Palestijnse aanwezigheid daar.”
Op beelden is te zien hoe gebouwen, grenzend aan de gele lijn, worden opgeblazen met explosieven:
De gebouwen worden niet alleen gesloopt door het Israëlische leger, zij hebben versterking, zegt Nagtzaam. “In heel Israël zijn er veel advertenties voor sloopwerkzaamheden te zien. Zo zijn er kraanmachinisten die in het dagelijks leven een bouwbedrijf hebben, maar nu in Gaza zijn. Ze krijgen per dag betaald om daar de huizen kapot te maken. Ook zijn er radicale kolonisten die zich hiervoor aanmelden.”
In de afgelopen maand zijn er dus honderden gebouwen verwoest, blijkt uit de analyse van de BBC. Lana Khalil woonde op een van die plekken. Tegen de BBC zegt ze dat het Israëlische leger haar huis gesloopt heeft.
‘Geen onderdeel staakt-het-vuren’
Volgens deskundige Hellyer van het onderzoeksinstituut RUSI vormt het vernietigen van de gebouwen een duidelijke schending van het staakt-het-vuren, zo zegt hij tegen de BBC
Lees ook Wapenstilstand Israël-Hamas ‘op instorten’ door bijna dagelijkse schendingen
Voormalig hoofd van de afdeling Nationale Veiligheidsdoctrine van het Israëlische ministerie van Strategische Zaken, Eitan Shamir, zegt daarentegen tegenover de BBC dat de acties van het Israëlische leger géén schending zijn. Volgens hem gelden de afspraken niet voor gebieden in de Gazastrook achter de gele lijn.
Nagtzaam zegt dat het staakt-het-vuren überhaupt gaat over veel meer dan alleen gevechtshandelingen. “Het betekent ook dat je geen civiele objecten kapot maakt, zoals Palestijnse woningen. Er staat niets concreets over in het vredesakkoord, maar zonder bewijs mag je sowieso geen civiele infrastructuur vernietigen.”
Motief van Israël
Volgens Malcontent kan Israël om meerdere redenen gebouwen slopen. “Omdat veel van de verwoestingen langs de gele lijn plaatsvinden, kan het een militaire reden hebben. Je wil dan bijvoorbeeld beter zicht krijgen op wat er aan de andere kant van de lijn gebeurt.”
Israëlische troepen posten vlak bij de gele lijn.
Maar dat er ook op andere plekken gebouwen worden afgebroken in het gebied, maakt dat het volgens Malcontent ook een andere reden kan hebben. “Het kan goed zijn dat de Israëliërs plannen hebben om nieuwe gebouwen neer te zetten op die platgewalste grond, waarschijnlijk niet bedoeld voor Palestijnen.”
Als die gele lijn bevroren wordt, en die kans is aanwezig, zou dat voor Israël gunstig uitpakken, legt Malcontent uit. “Dan ontstaat een enorme bufferzone. In dat geval is het handig om alles plat te gooien, zodat je een vlakke strook zand hebt waar je grote hekwerken kunt plaatsen en wachtposten kunt bouwen.”
Palestijnen die de zogenoemde gele lijn passeren in Gaza, worden regelmatig beschoten, zie je in onderstaande video: