AFPSchepen van het Amerikaanse ministerie van Defensie met de Gerald R. Ford Carrier Strike Group

NOS Nieuws•vandaag, 20:36

  • Dick Drayer

    correspondent Caribisch Gebied

  • Dick Drayer

    correspondent Caribisch Gebied

De opgelopen spanning tussen de Verenigde Staten en Venezuela is zichtbaar en voelbaar op Curaçao. De afgelopen dagen voeren en vlogen Amerikaanse oorlogsschepen en bommenwerpers zichtbaar door de zeestraat tussen Curaçao en Venezuela.

De VS voert al twee maanden dodelijke aanvallen uit op wat president Trump ‘drugsboten’ noemt. De aangekondigde uitbreiding van de Amerikaanse militaire operatie maakt inwoners op Curaçao ongerust.

Dat beeld komt naar voren uit gesprekken op straat. Curaçaoërs zeggen veel te horen over Amerikaanse acties, maar hun eigen regering zegt er nauwelijks iets over. Een vrouw vindt dat Curaçao “meer moet vragen en meer moet weten” over de oplopende spanningen. Anderen noemen de situatie “onveilig” omdat het eiland zo dicht bij Venezuela ligt. “Te dichtbij, als Maduro iets wil doen, dan zijn wij als eersten aan de beurt”, zegt een man. Maduro is de president van Venezuela.

‘We vervoeren vis, geen drugs’

De opgelopen spanningen tussen de VS en Venezuela beïnvloeden het dagelijks leven op Curaçao. Vissers die normaal tot in de Venezolaanse wateren vissen, blijven nu strikt binnen de twaalfmijlszone. “We hebben geen keus, er moet brood op tafel, we vervoeren vis, geen drugs”, zegt een van hen. Mensen wijzen niet alleen op de militaire risico’s. Ze vrezen ook gevolgen voor de voedselimport, handel en toerisme. Venezuela is nog altijd een belangrijke leverancier van groenten en fruit.

Mensen voelen zich ook onzeker omdat ze niet weten welke positie Curaçao inneemt in het conflict. De VS beheert sinds de jaren 90 een luchtmachtbasis op Hato, als onderdeel van een gezamenlijke anti-drugsoperatie met Nederland en Frankrijk.

Deze anti-drugsoperatie staat los van de aanvallen op de ‘drugsbootjes’, maar op Curaçao wordt gevreesd dat deze operaties door elkaar gaan lopen en dat het lastig wordt om ze van elkaar te onderscheiden.

De NOS maakte eerder deze video over de uitbreiding van de Amerikaanse strijdkrachten in internationale wateren:

De VS bouwt een troepenmacht op rond Venezuela, waarom?

Oud-premier Suzy Römer noemt de dodelijke Amerikaanse aanvallen op de mogelijke drugsbootjes evident illegaal en in strijd met het internationaal recht. Volgens haar brengen ze het hele Koninkrijk in een lastige positie. “Wij zien op een mooie dag, als je vanaf de brug kijkt, Venezuela liggen. Dus als Caracas iets wil doen, dan zijn wij het eerste doelwit.”

Römer zegt dat de angst bestaat dat Venezuela Curaçao ziet als handlanger van de Amerikanen, ook al helpt het eiland alleen bij de reguliere anti-drugsbestrijding. “Het maakt ons kwetsbaar. Het toerisme kan geraakt worden, maar ook onze economie. Sabotage, cyberaanvallen, elektriciteit die uitvalt: we hebben gezien wat dat betekent.”

Demissionair premier Schoof zei vorige week toen hij het eiland bezocht, dat het Koninkrijk “op geen enkele manier betrokken is bij de acties van de Verenigde Staten”. Nederland bespreekt de situatie volgens hem met de drie Caribische premiers en de gezaghebber van Bonaire.

Schoof begrijpt de zorgen, maar waarschuwt ook voor overdrijving: “We moeten niet in allerlei woeste scenario’s gaan denken.” Toen hem werd gevraagd of bewoners hier veilig kunnen slapen, antwoordde hij dat vertrouwen gerechtvaardigd is, “maar dat dat ook famous last words kunnen zijn”.

Nederland moet duidelijke grenzen stellen

Op straat zeggen veel mensen dat Nederland duidelijke grenzen moet stellen aan de samenwerking met de VS. Anderen benadrukken juist dat Curaçao te klein is om zonder bondgenoten te blijven.

Vrijwel iedereen deelt dezelfde behoefte: helderheid over wat er gebeurt voor de eigen kust en wat de mogelijke gevolgen zijn voor het Caribisch deel van het Nederlandse Koninkrijk.

Ondertussen varen de Amerikaanse oorlogsschepen nog altijd op korte afstand voorbij. De vraag die rondzingt op straathoeken, in vissershavens en in de politiek is: hoe blijft Curaçao buiten een conflict dat steeds dichterbij komt?