Dit weekend heeft Valkenburg de primeur: daar opent de eerste kerstmarkt in Nederland. De gemeente bereidt zich voor op een drukke periode, en terecht. Want kerstmarkten zijn populair: 72 procent van de leden van het RTL Nieuwspanel is wel eens naar een kerstmarkt gegaan en een derde is van plan om er dit jaar (weer) een te bezoeken. Liefhebbers genieten van de kerstsfeer, de leuke kraampjes en het eten en drinken.
En we zijn best bereid daar een eindje voor te rijden. Want hoewel de meesten naar kerstmarkten in Nederland gaan, is er ook een grote groep die naar Duitsland gaat voor een glühwein of bratwurst.
‘Voetje voor voetje door een mensenmassa’
Met deze populariteit komt helaas ook drukte: bijna iedereen vindt kerstmarkten aan de drukke kant, waarbij een derde het zelfs té vol vindt. “Voetje voor voetje door een mensenmassa. Vreselijk”, schrijft een panellid.
Drukte is dan ook de belangrijkste reden voor panelleden om niet meer naar een kerstmarkt te gaan. Maar ook veiligheid speelt een rol: een vijfde (21 procent) zegt niet meer naar kerstmarkten te gaan, vanwege een gebrek aan veiligheid of angst voor een aanslag: “Ik zoek die drukte niet meer op, mede door de dreigingen van vandaag.”
Die dreigingen zijn reëel, aldus de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV). Momenteel is het algehele dreigingsniveau ‘substantieel’ (niveau 4 van 5). Dat betekent dat er een reële kans is dat er een aanslag kan plaatsvinden, bijvoorbeeld op een plek waar veel mensen bij elkaar zijn. Een extra reden om alert te zijn op een kerstmarkt.
En dat zijn bezoekers dan ook: bijna de helft is niet alleen aan het genieten, maar ook bezig met de veiligheid op de markt. Ze kijken of anderen zich verdacht gedragen, en letten op waar nooduitgangen en wegblokkades zijn.
“Mensen zijn dus wel alert, maar dat betekent niet dat ze er constant mee bezig zijn”, zegt RTL-opiniepeiler Gijs Rademaker. “Het is na de aanslagen in Duitsland en Frankrijk van de afgelopen jaren, meer een gevoel dat op de achtergrond meespeelt. In die zin is de onschuld er een beetje vanaf. Maar de mensen die kerstmarkten bezoeken, lopen daar niet rond met een onveilig gevoel.”
Dat blijkt ook uit de reacties in het onderzoek: deelnemers zeggen zich niet ’te laten intimideren’ en willen gewoon ‘kunnen leven’. “We gaan er een heerlijk weekend van maken.”
Verantwoording
Het onderzoek is uitgevoerd op 12 en 13 november 2025 onder ruim 20.000 leden van het RTL Nieuwspanel. Het onderzoek is na weging representatief voor vijf variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, werkzaamheid en politieke voorkeur (stemgedrag Tweede Kamerverkiezingen 2023). Het RTL Nieuwspanel telt ruim 63.000 leden.
Wil jij voortaan ook meedoen aan onderzoeken van het RTL Nieuwspanel? Meld je dan hier aan!