NOSHet Nederlandse offshorebedrijf Allseas ontwikkelt kernreactor voor grote zeeschepen

NOS Nieuws•vandaag, 06:05

  • Rob Koster

    verslaggever Economie

  • Rob Koster

    verslaggever Economie

Het Nederlandse offshorebedrijf Allseas investeert 300 miljoen euro in de ontwikkeling van een kernreactor voor zeeschepen en wil in 2032 beginnen met het ombouwen van de eigen vloot. Twee jaar daarvoor moet de eerste kleine kernreactor proefdraaien op land.

Allseas voelt zich gesteund door onderzoek dat het heeft laten doen door adviesbureau Roland Berger: zo’n 700 grote schepen zouden op kernenergie kunnen gaan varen, bijvoorbeeld de 400 meter lange containerschepen die met 24.000 containers aan boord op en neer varen tussen Rotterdam en Sjanghai.

Alles is groot bij Allseas. Op het grootste offshoreschip ter wereld, in Rotterdam, demonstreert het bedrijf de plannen. ’s Ochtends vroeg aan boord van de transferboot in de Rotterdamse haven valt het eerste zonlicht even verderop op onze bestemming: offshoreschip Pioneering Spirit.

NOSDe Pioneering Spirit in de Alexiahaven in Rotterdam, het grootste offshoreschip ter wereld

Het schip is bijna 400 meter lang en ruim 120 meter breed. Het kan in de Alexiahaven op de Tweede Maasvlakte niet aan de kade liggen. Daarom is het midden van de haven speciaal voor dit schip uitgebaggerd.

Eigenaar Edward Heerema van het familiebedrijf Allseas liet het schip voor drie miljard euro bouwen in Zuid-Korea en afbouwen in Rotterdam.

Met dochter Stephanie Heerema, verantwoordelijk voor het kernenergieprogramma, varen we naar het vlaggenschip van Allseas:

Nederlands bedrijf wil dit soort zeereuzen op kernenergie laten varen

In de wetenschap dat uiteindelijk de vloot van Allseas geen CO2 meer mag uitstoten, neemt het bedrijf de vlucht naar voren. Vloeibaar gas (lng), dat nog altijd CO2-uitstoot veroorzaakt, is een tussenoplossing.

Biobrandstoffen zijn duur en beperkt beschikbaar. Hetzelfde geldt voor synthetische brandstoffen gemaakt van waterstof uit duurzame elektriciteit. “Daarom kijken wij nu serieus naar kernenergie”, zegt Stephanie Heerema op weg naar de Pioneering Spirit.

Als een vliegdekschip

Het schip, dat nu nog op olie vaart, is in grootte vergelijkbaar met Amerikaanse vliegdekschepen. Die varen al met kernreactoren, net als sommige onderzeeërs en een paar Russische ijsbrekers. Acht dieselgeneratoren zorgen op de Pioneering Spirit voor de elektrische aandrijving van twaalf schroeven. Met geavanceerde apparatuur houden die het schip tijdens werkzaamheden op zee exact op zijn plaats ten opzichte van stroming en wind.

AllseasPioneering Spirit aan het werk op de Noordzee

Waar er al een flink aantal oorlogsschepen op kernenergie vaart, is Allseas het eerste bedrijf dat een reactor op civiele schepen wil installeren. Onder in de offshorereus is de enorme machinekamer. Ingenieur Bram Post schetst daar aan de hand van een aan de muur geplakte tekening de techniek van de reactorplannen.

“Het is helemaal niet nieuw'”, zegt Post. “Het zijn allemaal systemen die in de jaren 70 zijn ontwikkeld en die we combineren en toepassen op een schip.” De reactor zorgt voor energie die via een wisselaar naar een stoomturbine gaat. Die turbine wekt elektriciteit op en drijft de twaalf schroeven aan. De Pioneering Spirit kan op deze manier zonder te tanken zes tot acht jaar varen en grote platforms in zijn geheel optillen.

AllseasDe kernreactor van Allseas voor grote zeeschepen op papier

Het gaat om een hoge temperatuur gasgekoelde reactor die eerder al in Duitsland, China en de Verenigde Staten is gebouwd. In samenwerking met onder meer de Technische Universiteit Delft en NRG Pallas in Petten wordt het systeem geschikt gemaakt voor de zeescheepvaart.

De reactor is veilig omdat die zichzelf uitschakelt als er iets mis is, zegt Post. De reactor heeft hierdoor veel minder risico’s dan de reactoren aan boord van oorlogsschepen. “De reactor willen we zo ontwerpen dat we geen wetenschappers aan boord nodig hebben.” Mocht de reactor uitvallen dan kan het schip terugvallen op dieselmotoren.

Allseas werkt samen met Lloyd’s Register in Londen, de overheid en de nucleaire toezichthouder (ANVS) aan vergunningen voor de reactor. Voor het nucleaire afval is er overleg met de Centrale Opslag voor Radioactief Afval (COVRA) in Zeeland.

Voor internationale wateren is de regelgeving nog niet klaar.

Stephanie Heerema, projectleider kernenergie Allseas

Het tijdsschema is ambitieus, erkent Stephanie Heerema. “Aan land weet de Autoriteit voor Nucleaire Veiligheid wat ze moet doen, maar op zee is dat minder bekend. Zeker voor internationale wateren is de regelgeving nog niet klaar.” In 2032 moet het eerste schip met een kernreactor gaan varen.

Het offshore bedrijf is ervan overtuigd dat het een kernreactor kan bouwen, maar voor de vergunningen is het afhankelijk van de autoriteiten. “Er zijn zeker uitdagingen en die kunnen leiden tot vertraging, maar in principe gaan wij ervan uit dat dit gaat lukken.”