AFPEen Chinese toeristengroep wacht om een weg over te steken in het winkelgebied Ginza in Tokio, op 16 november 2025
NOS Nieuws•vandaag, 13:18
In een poging om de escalerende ruzie met China te sussen, stuurt Japan een hoge ambtenaar naar Peking. De diplomatieke relatie tussen de landen staat onder druk door uitspraken van de Japanse premier over Taiwan.
Sanae Takaichi zei vorige week dat een Chinese aanval op Taiwan mogelijk “een situatie kan vormen die de overleving van Japan bedreigt”, een kwalificatie die volgens de Japanse wetgeving de inzet van militairen mogelijk maakt.
Als reactie daarop heeft China zijn burgers opgeroepen niet naar Japan te gaan, met mogelijk verstrekkende economische gevolgen voor de Japanse toerismesector. Sinds zaterdag zijn er volgens Chinese luchtvaartmaatschappijen 491.000 vliegtickets naar Japan geannuleerd, meldt onder meer The South China Morning Post.
Steviger dan voorgangers
Japanse media melden vandaag dat Masaaki Kanai, directeur-generaal van het Japanse ministerie van Buitenlandse Zaken voor Azië en Oceanië, naar China wordt gestuurd. Hij ontmoet deze week zijn Chinese ambtgenoot Liu Jinsong in de hoofdstad.
Kanai zal naar verwachting proberen te verduidelijken dat Takaichi’s opmerking geen verschuiving in het Japanse veiligheidsbeleid betekent. Ook zal hij China proberen aan te sporen geen verdere acties te ondernemen die de onderlinge betrekkingen verder zouden schaden, aldus de media.
De opmerkingen van Takaichi over Taiwan waren steviger dan die van haar voorgangers. Eerdere premiers uitten wel hun bezorgdheid over de Chinese dreiging voor Taiwan, maar zeiden nooit publiekelijk hoe Japan hierop zal reageren.
Ambassadeurs op het matje
Takaichi weigerde haar uitspraken in te trekken, maar ze zei later tegen een parlementaire commissie dat ze zich in de toekomst niet meer over specifieke scenario’s zal uitspreken.
Takaichi’s opmerkingen leidden tot grote verontwaardiging in China. Taiwan wordt al decennia onafhankelijk bestuurd, maar China ziet het eiland als een afvallige provincie die moet worden ingelijfd. Dat streven ziet China als een binnenlandse aangelegenheid en “een rode lijn” die andere landen niet mogen overschrijden.
In reactie op de uitspraken van Takaichi riep China de Japanse ambassadeur op het matje. Vanuit China werd de premier online onder vuur genomen door opiniemakers en diplomaten die dreigende taal uitsloegen. Daarop ontbood Japan de Chinese ambassadeur.
Geen ontmoeting met Takaichi
Het negatieve reisadvies voor Chinese toeristen die Japan willen bezoeken is een volgende stap. Chinezen vertegenwoordigen verreweg de grootste groep toeristen in Japan. De toerismesector is belangrijk voor de Japanse economie.
Als de Chinezen wegblijven, kan dat grote gevolgen hebben. Dat was al zichtbaar op de beurs, waar de aandelen van de groep die Disneyland vertegenwoordigt in Tokio, daalden met een kleine 6 procent. Het aandeel van Japan Airlines met ruim 4 procent. Volgens sommige schattingen kan het de Japanse economie ruim 12 miljard euro kosten.
Of en wanneer China bereid is het negatieve reisadvies in te trekken, is de vraag. Duidelijk is dat er voorlopig geen sprake is van Chinese toenadering. Vandaag meldt het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken dat de Chinese premier Li Qiang niet van plan is Takaichi te ontmoeten tijdens de aankomende G20-top in Johannesburg op 22 en 23 november.
Oost-Azië-correspondent Gabi Verberg:
“Dat China de Japanse ambtenaar wil ontvangen, is een positief signaal. Maar China lijkt nog niet klaar voor verzoening. De PLA Daily, de Chinese militaire staatskrant, publiceerde vandaag een commentaar waarin werd gewaarschuwd dat Japanse betrokkenheid bij een conflict met Taiwan Japan in gevaar zou kunnen brengen en “heel Japan in een slagveld zou kunnen veranderen”.
Een Chinees socialemediaaccount dat gelieerd is aan de Chinese staatsmedia en vaak de vlucht vooruit neemt, schreef vandaag dat Peking “volledig voorbereid is op substantiële vergeldingsmaatregelen” tegen Japan, waarbij het vooral leek te zinspelen op economische sancties.
En ook het Chinees-Japanse vriendschapsevenement dat georganiseerd is door het Chinese consulaat in Osaka in Japan, werd zojuist door de Chinezen afgezegd.”