De renovatie van het Binnenhof is in de zomer van 2021 begonnen en zou 5,5 jaar duren. Volgens de oorspronkelijke planning zouden de gebouwen van de Eerste en Tweede Kamer, de Raad van State en het ministerie van Algemene Zaken dus eind 2026 worden opgeleverd.
Ruim twee jaar geleden werden die verwachtingen al bijgesteld. Toen werd duidelijk dat de verbouwing tot minimaal eind 2028 zou duren, twee jaar langer dan oorspronkelijk gepland. De planning die vandaag bekend is gemaakt, met de zomer van 2031 als nieuwe deadline, is volgens het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening ‘een realistische planning’.
‘Ingewikkelde operatie’
Demissionair minister Mona Keijzer zegt in een verklaring dat de renovatie ‘een gigantisch ingewikkelde operatie’ is. “Binnen een gebied van ruim 90.000 vierkante meter bevinden zich duizenden zalen, zolders en kelders.”
De komende tijd zullen meer dan 1000 vaklieden met de renovatie aan de slag gaan, stelt Keijzer.
Staat gebouwen
Een van de redenen voor de vertraging van de renovatie, ligt volgens het ministerie bij de staat van de gebouwen. “De werkzaamheden aan het Binnenhof zijn veel groter geworden dan aanvankelijk werd gedacht en de staat van de gebouwen bleek veel slechter.”
Ook is het ministerie afhankelijk van ‘de beschikbaarheid van specialistisch personeel’. Dat heeft te maken met de monumentale status van verschillende kamers, zalen en gangen. Monumentale panden en ruimtes hebben een beschermde status en kunnen daardoor niet makkelijk verbouwd worden.
Vier verschillende aannemers werken samen aan het project, verdeeld over drie ‘moeilijk te bereiken en te kleine bouwplaatsen’. In de hoop het proces te versnellen, is er een extra werkgebied ingericht op de Hofvijver.
Kosten
De vertraging van de verbouwing zorgt er ook voor dat de kosten verder oplopen. Ook de stijgende prijzen van materiaal en werklonen spelen daarbij een rol. Het minsterie laat weten dat de renovatie ‘zeer arbeidsintensief’ is, en de loonkosten goed zijn voor zo’n 70 procent van het kostenplaatje.
“Op basis van de huidige informatie, komen de prognoses uit op een bedrag van minimaal 2,7 miljard euro”, meldt het ministerie. In 2024 werd nog uitgegaan van 2 miljard euro.
Renovatie Ridderzaal
In 2020 werd de renovatie van de Grafelijke Zalen, waaronder de Ridderzaal, uit het project gehaald om financiële redenen. De staat van die zalen blijkt alleen veel slechter dan verwacht. Zo zijn in verschillende zalen vocht en lekkages aangetroffen, zijn er houtmieren gevonden in dragende balken en zijn er grote zorgen om de brandveiligheid.
Het ministerie waarschuwt dat de staat van de zalen zonder maatregelen verder zal verslechteren, ‘met meer werk en kosten tot gevolg’. Het Rijksvastgoedbedrijf, uitvoerder van de renovatie van het Binnenhof, is daarom begonnen met het voorbereiden van het vergunningsproces voor de renovatie van de zalen.
Officieel wordt pas komend jaar bij de Voorjaarsnota een besluit genomen over de mogelijke renovatie van de zalen. Het ministerie hoopt met de voorbereiding van de vergunningsaanvraag voor de Grafelijke Zalen tijd en geld te besparen, mocht het nog te vormen kabinet komend jaar besluiten om de zalen alsnog aan het huidige renovatieproject toe te voegen.