EPAOnderzoekers op de plaats van de explosie in Mika

NOS Nieuws•vandaag, 11:17•Aangepast vandaag, 15:30

In het oosten van Polen is afgelopen weekend een spoorlijn op twee plaatsen ernstig beschadigd geraakt. De Poolse premier Tusk zegt dat op een van de plekken een explosief is afgegaan en spreekt over een ongekende daad van sabotage.

Een machinist op weg van Lublin naar de hoofdstad Warschau meldde gisterochtend dat het spoor bij het dorp Mika kapot was. De passagiers en het treinpersoneel bleven ongedeerd.

Mogelijk was het spoor al zaterdagavond getroffen. Een omwonende zegt tegen Poolse media dat hij zaterdagavond rond 21.00 uur een enorme explosie hoorde. “Alles in huis trilde. Ik dacht dat er misschien een gasfles was ontploft of dat er een ongeluk was gebeurd, maar we konden niets zien.”

Gisteravond was er een tweede incident op hetzelfde traject, zo’n 40 kilometer van Mika. Bij de plaats Pulawy moest een trein een noodstop maken doordat de bovenleiding was gebroken. Er waren 475 passagiers aan boord en ook hier raakte niemand gewond. Wel sneuvelden enkele ruiten van de trein.

Oorlog in Oekraïne

De Poolse premier wijst erop dat het spoor naar Lublin een cruciale aanvoerroute is voor (militaire) hulp aan Oekraïne. “We zullen de daders vinden, wie het ook zijn.”

Op een persconferentie zei de Poolse minister van Binnenlandse Zaken vanmiddag dat ook in dit tweede geval ernstig rekening wordt gehouden met sabotage. Volgens zijn collega-minister die over de geheime diensten gaat, is het zeer waarschijnlijk dat de saboteurs handelden in opdracht van een buitenlandse veiligheidsdienst. Hij noemde daarbij geen specifiek land.

Christiaan Paauwe, correspondent Midden- en Oost-Europa

“Autoriteiten zeggen dat buitenlandse inlichtingendiensten achter de sabotage zitten, maar er wordt nog niet officieel naar Moskou gewezen. Al bestaat er in Polen weinig twijfel over dat Rusland verantwoordelijk is.

Polen, een land aan de NAVO-oostflank, is de afgelopen jaren met regelmaat het doelwit geweest van sabotage en spionage die werden aangestuurd vanuit Rusland. Vaak was infrastructuur die gebruikt wordt voor hulp aan Oekraïne het doelwit, dat lijkt hier ook het geval te zijn geweest.

In Polen zijn ze dus wat betreft dreiging wel wat gewend, maar dit wordt gezien als een escalatie. Sabotage-acties hebben tot nu toe geen slachtoffers geëist. Het had met deze vernieling van het spoor zomaar heel slecht kunnen aflopen, zien ze hier. En de zorg is dat Rusland steeds verder durft te gaan om bondgenoten van Oekraïne te straffen voor hun steun en om die hulpleveringen te verstoren.”

Tusk kwam vanochtend zelf kijken bij Mika. Volgens hem was het doel van de saboteurs daar om met explosieven een trein op te blazen. “Gelukkig zijn we ontkomen aan een ramp, maar het is een zeer ernstige zaak.”

De Poolse commandant der strijdkrachten generaal Kukula zei dat de sabotage-acties laten zien dat “de vijand zich klaarmaakt voor oorlog”.

Sinds de Russische invasie van Oekraïne begin 2022 heeft Polen tientallen mensen opgepakt op verdenking van sabotage of van spionage voor Rusland.

Donald Tusk / XTusk in Mika

De minister van Defensie zegt dat het leger 120 kilometer spoorlijn van Warschau, via Lublin naar de plaats Hrubieszów aan de Oekraïense grens gaat inspecteren. Dat traject is ruim 300 kilometer lang.

Bij het onderzoek naar de vermoedelijke spoorsabotage zijn niet alleen politie en justitie betrokken, maar ook de binnenlandse veiligheidsdienst van Polen.

NOSDe incidenten vonden plaats in het oosten van Polen