•
Gisteren
•
leestijd 4 minuten
•
1468 keer bekeken
•
bewaren
Jurist, ambtenaar en columnist met oog voor sociale rechtvaardigheid
Trump maakte corruptie saai, en wat saai is wordt geaccepteerd. Maar deze week brak zelfs zijn trouwste soldaat: Marjorie Taylor Greene eiste openbaarheid over Epstein, en de president sloeg terug met vernietiging. Een les over hoe stilte democratie doodt, ook in Nederland, waar informateur Wijers dezelfde week viel.
De schepping keert tegen haar schepper. Nadat Marjorie Taylor Greene jarenlang als Trumps meest getrouwe aanhangster fungeerde als een “female Donald Trump” die elke leugen, elk schandaal en elke democratische norm met evenveel hartstocht verdedigde als haar idool – is de breuk nu definitief. “Wacky Marjorie”, “een verrader”, “lightweight”. De president die alles en iedereen wegwuift, bleek gisteren plotseling kwetsbaar voor één vrouw uit Georgia die een papieren tijger durfde te benoemen: het Epstein-dossier.
De timing verraadt het cynisme
De breuk is niet toevallig. Greene tekende als een van slechts vier Republikeinen een petitie om de Epstein-dossiers vrij te geven – iets waar Trump tijdens zijn campagne meermaals zijn bereidheid toe uitsprak. Nu het moment daar is, blokkeert hij. Waarom? Omdat de inhoud mogelijk niet alleen zijn vriendschap met de veroordeelde zedendelinquent blootlegt, maar vooral omdat vrijgave het mythe van zijn “anti-establishment”-imago zou kraken. De man die zei “het moeras droog te leggen”, blijkt het moeras te beschermen wanneer zijn eigen vrienden erin verzuipen.
Trump reageerde met de enige tactiek die hij kent: vernietiging. Hij dreigde met een tegenkandidaat in haar district en noemde haar “the RINO that we all know she always was” de ultieme doodstraf in MAGA-land. Greene’s reactie was verpletterend eerlijk: “Hij vecht zo hard om de Epstein-files tegen te houden… het is verbazingwekkend.”
Het is een ‘Et tu, Brute?’-moment voor Trump: zelfs zijn meest fanatieke bondgenoot durft de waarheid te benoemen. Net zoals Brutus’ verraad het keizerrijk inluidde in plaats van de republiek te redden, toont Greene’s breuk: de waarheid breekt soms door. Maar te laat.
Waarom nu pas?
Het interessantste is niet de breuk zelf, maar de vraag: waarom nu pas? Waarom zwijgt de Republikeinse partij al jaren over Trumps schandalen, van het $400 miljoen cash-geschenk uit Qatar tot het verlenen van gratie aan donors-kinderen? Analisten vatten het perfect samen: “Trump has discovered that not caving to shame eventually leads people to let go and move on.”
Precies dat is de kern van de normalisering van corruptie. Trump omzeilt de enige waakhond die écht telt: publieke verontwaardiging. Door schaamteloos door te gaan, maakt hij corruptie saai. En wat saai is, wordt geaccepteerd. Zijn partijgenoten zwegen niet uit loyaliteit, maar uit lafheid: ze zagen dat verzet geen gevolgen had, dus kozen ze voor machtsbehoud boven principe.
De Epstein-test
Het Epstein-dossier is de ultieme corruptie-test. Het gaat niet alleen over seksueel misbruik, maar over een netwerk van macht dat slachtoffers beschermde en misdadigers vrijuit liet gaan. Trump, die jarenlang bevriend was met Epstein en hem in 2002 prees als een “terrific guy” die vrouwen “on the younger side” prefereerde, weet precies wat er in die dossiers staat.
En toch is hij niet de enige. De hele Republikeinse partij zweeg toen Trump familieleden in sleutelposities zette, toen hij pardons uitdeelde aan kinderen van donors, toen Qatar een $400 miljoen vliegtuig ‘schonk’ dat via een omweg bij zijn presidentiële bibliotheek belandt. De partij die ooit “law and order” predikte, is getransformeerd tot een criminele organisatie waar loyaliteit aan de baas belangrijker is dan loyaliteit aan de wet.
De Europese spiegel
Nederland kijkt vaak neer op Amerikaanse politiek als een fiasco van een ander continent. Maar het patroon van normalisering is herkenbaar. Ons eigen extreemrechts gebruikt dezelfde tactiek: schandalen bagatelliseren, verantwoordelijkheid ontkennen, en de media als “linkse propaganda” afdoen. De formatie in Den Haag toont hetzelfde patroon. Informateur Wijers moest afgelopen week opstappen na gelekte berichten over VVD-leider Yesilgöz – niet omdat zijn uitspraken onjuist waren, maar omdat ze openbaar werden. Normalisering werkt zolang niemand kijkt.
Wat we van Trump leren is dat corruptie geen bug is in het systeem, maar een feature van populisme. Wanneer een leider boven de wet stelt, volgen de aanhangers. En wanneer de partij zwijgt, sterft de democratie.
Een les voor links
De breuk met Greene biedt een les: het verzet moet van binnenuit komen. Niet vanuit de Democratische partij die te vaak lijkt te wachten tot “het volk het zelf ziet”, maar vanuit eigen rangen. Greene is geen heldin – ze blijft een complotdenker die de verkiezingen van 2020 wilde stelen – maar haar actie toont dat zelfs in de meest gecorrumpeerde bewegingen de waarheid soms doorbreekt.
Het is nu aan progressieven om die scheuren te vergroten. Niet door te wachten op de volgende verkiezingen, maar door corruptie elke dag weer zichtbaar te maken. Door de stilte van rechts te benoemen. Door de normalisering te weerstaan met de simpele vraag: waarom wordt dit geaccepteerd?
Trump’s huizen van kaarten staat nog. Maar nu zelfs zijn laatste getrouwe soldaat de deuren openzet, is het tijd om te vragen: hoeveel kaarten moeten er nog vallen voordat we dit spel stopzetten?