Dit is het dagelijkse commentaar van NRC. Het bevat
meningen, interpretaties en keuzes. Ze worden geschreven door een groep
redacteuren, geselecteerd door de hoofdredacteur. In de commentaren laat NRC zien waar het voor staat. Commentaren bieden de lezer een
handvat, een invalshoek, het is ‘eerste hulp’ bij het nieuws van de dag.

Een nieuwe klap voor Groningen: in de nacht van donderdag op vrijdag werden de inwoners van Zeerijp en omgeving opgeschrikt door een van de zwaarste aardbevingen die zich ooit in de provincie heeft voorgedaan, in de ochtend gevolgd door een naschok. Het aantal meldingen van schade bij het Instituut Mijnbouwschade Groningen liep razendsnel op, maandag stond de teller op bijna 1.400. Ook kwamen er 39 meldingen van een ‘acuut onveilige situatie’, waarbij mensen zich niet meer veilig voelen in een gebouw.

De gaswinning in Groningen mag dan twee jaar geleden zijn gestopt, de ondergrond is nog steeds niet rustig. Dat er na het dichtdraaien van de gaskraan nog steeds aardbevingen zouden komen was wel bekend, maar de verwachting was dat die minder heftig zouden zijn. Nu blijkt dat de kennis over het effect van de decennialange mijnbouw op de ondergrond niet erg diep gaat. Zelfs wetenschappers kunnen niet precies voorspellen wanneer de volgende beving komt en hoe zwaar die zal zijn.

Politici en media die zich naar de plek des onheils spoedden, constateerden dat van het ‘Nij Begun’ dat Groningen beloofd was, nog niet veel terecht is gekomen. Het kabinet-Rutte IV reserveerde weliswaar miljarden voor de regio, maar dat biedt op korte termijn weinig troost aan de inwoners. Zij zitten nog altijd tot hun nek in de bureaucratie bij het herstellen en versterken van hun huizen.

Veel Groningers kampen met chronische angst, depressieve gevoelens, slaapproblemen, concentratiestoornissen en algehele uitputting. Die psychische klachten worden evenzeer veroorzaakt door de jarenlang ingesleten angst om in eigen huis onder het puin begraven te worden als door het gevoel niet serieus genomen te worden door de autoriteiten. Uit onderzoek blijkt dat ook kinderen die opgroeien in een huis met schade, emotionele schade oplopen.

Van het ‘Nij Begun’ dat Groningen beloofd was, is nog niet veel terechtgekomen

Door de parlementaire enquêtecommissie werd de gaswinning, die meer dan vijftig jaar doorging, een „ramp in slow-motion” genoemd. Net als bij het Toeslagenschandaal veroorzaakt de nasleep ervan evenveel leed als de bron van het probleem. Volgens het Staatstoezicht op de Mijnen kan de versterkingsoperatie nog wel tot 2034 duren. Intussen verschijnen niet alleen scheuren in muren, maar ook in dorpsgemeenschappen, waar soms de ene helft van een straat wordt geholpen terwijl de andere helft in onzekerheid verkeert.

Wie niet in de streek woont, er nooit komt en geen affiniteit voelt met de inwoners, sluit al te makkelijk de ogen voor dat leed. Er zijn zelfs politieke partijen die het doodzonde vinden dat de gasputten zijn gedempt. JA21 en FVD vinden dat de gaswinning op termijn hervat moet worden en willen het Groningse gasveld op zijn minst beschikbaar houden als strategische reserve. Een gotspe, na alles wat de Groningers al hebben moeten verduren.

Het mag van politici in Den Haag worden verwacht dat zij zich verantwoordelijk voelen voor heel Nederland. De inwoners van het aardbevingsgebied verdienen medeleven en hulp om de problemen die de gaswinning nog altijd veroorzaakt te overwinnen. Twee jaar geleden bestond er in politiek Den Haag een gevoel van urgentie dat er een ‘ereschuld’ was aan Groningen die diende te worden ingelost. Dat gevoel mag wel weer aangewakkerd worden.

Geef cadeau

Deel

Mail de redactie

NIEUW: Geef dit artikel cadeau
Als NRC-abonnee kun je elke maand 10 artikelen cadeau geven aan iemand zonder NRC-abonnement. De ontvanger kan het artikel direct lezen, zonder betaalmuur.