“De resultaten zijn verbijsterend”, zegt Geert Gommers, pesticidenexpert bij Velt. “We hebben gemiddeld 23 pesticiden per slaapkamer gevonden. In vijf gevallen werd zelfs DDT teruggevonden, een bestrijdingsmiddel dat reeds meer dan 50 jaar verboden is.”

Gezondheid

Voor het onderzoek werden in totaal 15 slaapkamers onderzocht. Deelnemers verzamelden na twee weken niet poetsen het stof uit hun slaapkamers met de stofzuiger. In dat stof werden de pesticiden aangetroffen.

Volgens Velt is dat slecht nieuws voor de bewoners van de gemeente. In alle onderzochte slaapkamers zijn pesticiden gevonden die hormoonverstorend werken, gemiddeld zes per slaapkamer. Ook komt in alle slaapkamers minstens één pesticide voor die een negatief effect heeft op de voortplanting, gemiddeld vier tot vijf per kamer. 

“Je slaapkamer is een zuivere, rustige plek in je woning, waar je gemiddeld acht uur per dag doorbrengt. Je verwacht zulke stoffen niet op deze plek”, zegt Gommers.

Afkomstig van landbouw

Het is niet de eerste keer dat pesticiden in slaapkamers worden gevonden. In 2024 voerde Velt een vergelijkbaar onderzoek uit. In 112 onderzochte slaapkamers in België en Nederland werden 137 verschillende gifstoffen aangetroffen, gemiddeld 21 per slaapkamer. In één slaapkamer werden toen zelfs 52 pesticiden gevonden.

Volgens Gommers zijn de meeste pesticiden afkomstig van landbouw in de buurt. 70 procent van de teruggevonden pesticiden waren in het onderzoek in 2024 toe te schrijven aan het gebruik ervan door landbouwers vlakbij. “Een ander deel komt door het gebruik van pesticiden binnenshuis, zoals mierenlokdoosjes of muggenstekkers. Een beperkt aantal kan ook afkomstig zijn van behandelingen tegen teken of vlooien bij huisdieren.”

Ramen en deuren sluiten

Eerder zei Gommers tegen RTL Nieuws dat het belangrijk is landbouwers niet te stigmatiseren. “Het is niet zo dat zij fout zijn. Zij handelen binnen bestaande wettelijke kaders. De ervaring leert dat als je landbouwers de resultaten toont, zij ook schrikken. Het gaat ook om hun gezondheid.”

Volgens hem kunnen bewoners het aantal pesticiden in hun slaapkamer terugdringen door ramen en deuren te sluiten tijdens en kort na bespuitingen. “Ook is het verstandig om beddengoed, tapijten en gordijnen met een duurzaamheidslabel te kopen”, zegt hij. “Begin bovendien niet preventief met behandelingen tegen vlooien en teken in de winter en vroege lente. Bij katten die altijd binnen zitten, is dat zelfs helemaal niet nodig.”

Huisdieren

Volgens toxicoloog Paul Scheepers van de Radboud Universiteit werkt het sluiten van ramen en deuren vooral wanneer je vlakbij een landbouwperceel woont waardoor de druppels uit de spuitnevel je woning kunnen bereiken. “Pesticiden komen binnen via verschillende routes. Er zijn aanwijzingen dat huisdieren die worden uitgelaten in landbouwgebieden pesticiden meenemen aan hun poten en vacht”, zegt hij. “Daarom is het belangrijk de ruimtes waar huisdieren mogen komen te beperken. Als dieren met een besmette vacht op bed liggen, komt het daar terecht.”

Ook het uitdoen van schoenen bij binnenkomst helpt. “Uit onderzoek blijkt dat deurmatten veel bestrijdingsmiddelen bevatten. Dat betekent dat we pesticiden ook via onze schoenen het huis in lopen”, aldus Scheepers. “Door je schoenen uit te doen voorkom je dat de gifstoffen zich door het huis verspreiden.”

Scheepers vertelt daarnaast dat pesticiden via snijbloemen en sierplanten in huis terecht kunnen komen. “Raak na het verzorgen van bloemen zo min mogelijk andere oppervlakken aan voordat je je handen wast. En als bloemen verwelken, gooi ze dan weg bij het restafval.”