Met stijgende verbazing keken ook wij dit jaar hoe bij iedere kwartaalcijfers de grote techgiganten weer nieuwe investeringen van tientallen miljarden dollars in AI bekendmaakten. Net als velen dachten wij in eerste instantie ook dat de bedrijven uit Silicon Valley dergelijke hoge winsten maken en beurswaarderingen hebben, dat ze uit eigen diepe zakken konden putten om niet achter te blijven in de race.

Nieuwsbrief Voorkennis

Je leest hier een verkorte versie van onze nieuwsbrief NRC Voorkennis. Twee keer per week schrijven wij over economische ontwikkelingen die op de redactievloer tot opwinding leiden. Inschrijven (voor Plus-abonnees) doe je hier:

Inschrijven voor NRC Voorkennis

De afgelopen weken konden we ook het afnemende vertrouwen zien van de aandelenbeleggers door de afkalvende koersen – nog immer torenhoog overigens. Beleggers krijgen toch twijfels of er niet te uitbundig wordt uitgepakt met de investeringen in datacentra en alles wat daarvoor nodig is aan chips, energie en infrastructuur.

Het woord bubble valt steeds vaker, en werd vorige week al beschreven door collega Stijn Bronzwaer. Fondsmanagers van vermogensbeheerders maakten hun vrees duidelijk in een onderzoek van Bank of America dat deze week verscheen. 45 procent van hen ziet een AI-zeepbel als het grootste beleggingsrisico van dit moment, en een meerderheid zegt te vrezen voor overinvesteringen.

Financial engineering

Die overinvestering is vooral eerst een risico voor die investerende techbedrijven zelf en hun aandelenbeleggers, zou de simpele analyse kunnen zijn. In de waardering van die bedrijven op de beurs zit dan nu veel lucht. Als door de overdreven investeringen winsten en reserves teruglopen, merken beleggers dat mogelijk behalve aan koersdalingen ook aan verminderde aandeleninkoop en dividenduitkeringen.

Maar zo simpel is het niet. Want de techbedrijven hebben in hun financiering hun risico’s veel meer gespreid. De Financial Times becijferde dat Amerikaanse techbedrijven voor meer dan 200 miljard aan obligaties – verhandelbare leningen op de beurzen – hebben uitgegeven om AI-investeringen te financieren en een vloed aan nieuwe uitgiftes hebben aangekondigd. Uit financieel uitpluiswerk van Amerikaanse collega’s blijkt dat er op de Amerikaanse kapitaalmarkt bovendien ingewikkelde financieringsconstructies met privaat kapitaal zijn aangelegd.

Constructies

Zo beschreef The Wall Street Journal vorige week een aantal varianten:

  1. De private investeringsmaatschappij Blue Owl kocht voor ongeveer 3 miljard dollar een belang van 80 procent in een joint venture met Meta voor de bouw van Hyperion-datacentra. Die joint venture heeft voor 27 miljard dollar aan obligaties uitgegeven, waar Pimco (de grootste obligatiebelegger ter wereld) 18 miljard van heeft gekocht.
  2. Voor het samenwerkingsverband Stargate – waarin OpenAI samen met Oracle en Softbank datacentra zal bouwen – is een complexe bankfinancieringsconstructie opgezet. De twee bankgiganten JP Morgan en Mitsubishi UFJ hebben een projectfinanciering opgezet, maar hebben daarbij meer dan dertig banken betrokken via een zogeheten bankensyndicaat. Die banken, waaronder ook een grote Europese als BNP Paribas, proberen de leningen weer door te verkopen aan beleggers in schulden.
  3. Elon Musk zette voor de aanschaf van Nvidia-chips voor het datacentrum Colossus 2 van zijn eigen AI-onderneming xAI met investeringmaatschappij Valor Equity Partners een onderneming op die leningen aangaat om die chips te kopen. Die leningen worden bij private creditbedrijven aangegaan, waaronder de grootmacht Apollo Global Management. Die private creditbedrijven verschaffen die leningen vanuit fondsen, waarvoor ze weer zelf beleggers aantrekken.

De grote techbedrijven vermijden dus dat ze alle risico’s zelf lopen en verspreiden deze zoveel mogelijk door het financiële stelsel.

Europese gevoeligheid

Zo wordt de diepte van de financiële markten in de VS volledig aangeboord om de enorme AI-ambities te realiseren. Kunnen wij vanuit Europa dan vooral als toeschouwers toekijken of die zeepbel wel of niet klapt? En is dat een comfortabele positie?

Dat is het dus niet. Van institutionele beleggers uit Europa is bekend dat zij vaak tussen de 50 en 70 procent van hun belegd vermogen in de VS hebben zitten. Daar zitten de Big Techinvesteringen zeker bij. Zeker via de aandelen, maar waarschijnlijk stappen ze ook in die ingewikkelde constructies. Alleen daar heeft niemand echt zicht op. Als een zeepbel knapt, zal dat in Europa voelbaar zijn.

Moeten wij vanuit Europa vooral toekijken of met de gigantische investeringen een zeepbel in de VS wordt opgeblazen en deze al of niet knapt? Of dreigen we in Europa de boot te missen en zullen er grotere financiële risico’s moeten worden genomen met AI-investeringen en door wie dan? Laat mij weten via daan.vanlent@nrc.nl

Geef cadeau

Deel

Mail de redactie

NIEUW: Geef dit artikel cadeau
Als NRC-abonnee kun je elke maand 10 artikelen cadeau geven aan iemand zonder NRC-abonnement. De ontvanger kan het artikel direct lezen, zonder betaalmuur.