Documentaire ‘A Fox Under a Pink Moon’, over een jonge Afghaanse kunstenares, wint IDFA-prijs voor beste film

Documentaire A Fox Under a Pink Moon heeft donderdagavond de prijs voor beste film in de International Competition in de wacht gesleept op de 38ste editie van het International Documentary Film Festival Amsterdam (IDFA). Een editie waar vanaf de opening in Carré in Amsterdam een week geleden ontheemding, maar ook activisme een terugkerend onderwerp was.

De Iraanse regisseur Mehrdad Oskouei bouwde zijn A Fox Under a Pink Moon rond de opnames die de jonge Afghaanse kunstenares Soraya maakte van haar pogingen te vluchten uit Iran, via Turkije naar Europa, haar gewelddadige huwelijk en het werk dat ze doet in Iran. Dit doorkruist hij met beelden van de feeërieke kunst die Soraya maakt om haar angsten en gevoelens, onder meer het verlangen naar haar moeder, te verwerken en met surrealistische animaties gebaseerd op haar werk.

Ook de winnaar van de Envision Competition, gericht op meer experimenteel werk, gaat dit jaar over een ontheemde hoofdpersoon die haar ouders mist. Past Future Continuous van regisseurs Firouzeh Khosrovani en Morteza Ahmadvand gaat over Maryam, die Iran decennia geleden ontvluchtte om zich in de VS te vestigen. Haar ouders bleven achter in Teheran. Maryam volgt hen nu via de beveiligingscamera’s die ze haar ouders in hun huis liet installeren. Als ze hen mist, kan ze via een monitor toch naar hen kijken. Het roept gevoelens op die ze jarenlang onderdrukte om in ballingschap te kunnen leven. Via beelden uit oude videofragmenten reflecteert de documentaire ook op de redenen dat de hoofdpersoon niet kan terugkeren naar huis.

Nieuwe directeur

Dit jaar was de eerste IDFA-editie onder leiding van de nieuwe directeur Isabel Arrate Fernandez. Als opening werd niet gekozen voor een lange documentaire, maar voor drie korte persoonlijke films over de kracht van protest en hoe protesteren en activisme onderdeel kunnen worden van iemands identiteit, of de impact die ze hebben op het gemoed. Die keuze lijkt een reactie op de demonstraties en publiekelijk geuite onvrede bij filmmakers over de houding van IDFA over de oorlog in Gaza de afgelopen twee jaar.

Of zoals Isabel Arrate Fernandez het dit jaar omschreef tijdens de opening: „Als er onrust is in de wereld, dan zie je dat hier weerspiegeld.” In 2023 trokken meer dan tien filmmakers zich terug van IDFA, omdat ze vonden dat het festival te stellig afstand nam van de leus ‘From the River to the Sea, Palestine will be free‘, die door activisten op de openingsavond was gebruikt. In 2024 gooide een activist op de openingsavond flyers van het balkon in Carré en sprak zijn steun uit aan Palestina, wat leidde tot een aanvaring met een medebezoeker.

Dit jaar leek het festival activisten dus iets tegemoet te willen komen. Ook met een update van de ‘rules and regulations‘, zodat IDFA transparanter was: delegaties van landen die oorlogsmisdaden plegen zijn niet welkom op het festival, en films die gefinancierd worden door zulke landen „over het algemeen” ook niet.

Documentaire ‘A Fox Under a Pink Moon’, over een jonge Afghaanse kunstenares, wint IDFA-prijs voor beste film

Tags: