Fortnite is gratis om te spelen, maar de makers verdienen geld aan de verkoop van allerlei virtuele items. Het gaat dan bijvoorbeeld om outfits of dansjes voor je karakter in het spel. Dat doen spelers massaal, de game levert Epic miljarden per jaar op.
Maar volgens de ACM gebruikte Epic daarbij illegale manieren om kinderen te overtuigen om zulke items te kopen. In 2024 legde de waakhond daarom ruim 1,1 miljoen euro aan boetes op.
Epic is tegen de boetes in beroep gegaan bij de rechtbank in Rotterdam, waar de zaak vanochtend werd behandeld.
Waar gaat het om?
In Fortnite waren items maar voor 24 uur te koop, waarna ze verdwijnen. Bij die items waren aftellende klokjes te zien. Die timers zetten kinderen onder druk om snel te kopen, zegt de ACM.
Bovendien was het onduidelijk óf en wanneer items opnieuw te koop zijn. Een deel was ook na het aflopen van de timer gewoon nog te koop. Daarmee maakte Epic zich volgens de ACM schuldig aan misleiding.
Ook vindt de ACM dat Epic kinderen aanzette tot het kopen van outfits en andere virtuele producten, met teksten als ‘Get it now’ of ‘Buy now’. Reclame die kinderen rechtstreeks aanzet tot het doen van aankopen is verboden, en daarom legde de ACM ook hier een boete voor op.
Fortnite-uitgever Epic Games paste de game aan, onder dwang van de ACM. Zo werden timers weggehaald en krijgen minderjarige gebruikers alleen items te zien die minstens 48 uur lang te koop zijn. Maar Epic wil een deel van die veranderingen terug kunnen draaien. Ook wil het dat de boete voor verboden reclame wordt ingetrokken.
Juridische details
Voor de rechter betogen de advocaten van Epic dat hun reclame níet verboden is. Daarvoor duiken ze diep in de juridische details. Volgens Epic is er geen sprake van dat ze kinderen ‘rechtstreeks aanzetten tot kopen’, omdat gebruikers na het klikken op een knop met ‘get it now’ hun aankoop nog moeten bevestigen.
Volgens de ACM doet dat er niet toe, omdat met het drukken op de knop de beslissing om iets te kopen al is gemaakt. Zij beschuldigen Epic van ‘verboden agressieve handelspraktijken’ die volgens de waakhond ‘inspelen op de kwetsbaarheden van kinderen’.
Verder stelt de Fortnite-maker dat de ACM een verkeerde definitie van ‘kind’ hanteert, omdat de toezichthouder iedereen onder de 18 als kind aanmerkt. Volgens Epic zou er een onderscheid gemaakt moeten worden tussen kinderen onder de 16 en jongeren van 16 jaar en ouder.
De ACM wijst dat argument van de hand: uit een onderzoek dat de organisatie liet uitvoeren, blijkt dat ook kinderen onder de 16 massaal Fortnite spelen. Zelfs onder kinderen van 5 tot met 8 jaar oud speelt zo’n 14 procent het spel.
Uitspraak begin volgend jaar
Aan de rechters nu de taak om die juridische nuances te doorgronden en te bepalen of de boete en de gedwongen aanpassingen blijven staan of worden teruggedraaid.
De rechtbank doet normaal gesproken binnen zes weken uitspraak, maar vanwege de feestdagen duurt het waarschijnlijk langer; in elk geval volgt de uitspraak begin volgend jaar.
Deze zomer streden de 2000 beste gamers ter wereld om een prijzenpot van in totaal 60 miljoen euro op het WK gamen: