ANPKlaver (GL/PvdA) vraagt het kabinet 2 miljard extra voor Oekraïne

NOS Nieuws•vandaag, 21:27

In de Tweede Kamer is irritatie ontstaan tussen premier Schoof en enkele politieke partijen over het vrijmaken van 2 miljard euro extra voor militaire steun aan Oekraïne.

Het demissionaire kabinet wil pas in april – bij de Voorjaarsnota – kijken hoe dat extra geld in de begroting gevonden kan worden. Een meerderheid van de Tweede Kamer wil dat het kabinet nú al zegt dat het Oekraïne volgend jaar op dit geld kan rekenen, zodat er al snel militaire orders geplaatst kunnen worden.

Nederland heeft al langer geleden Oekraïne jaarlijks 3,5 miljard euro toegezegd. Volgens Schoof doet Nederland hiermee al veel meer dan andere landen.

Gat

Maar door een zogenoemde kasverschuiving is een probleem ontstaan. Van het potje van 2026 is er al 2 miljard euro naar dit jaar gegaan. Dus is er nog maar 1,5 miljard voor volgend jaar over, en moet er dus 2 miljard bij.

Kamerleden hebben zorgelijke signalen uit Oekraïne gekregen. Het land voert aan een steeds groter wordend front harde gevechten tegen de Russische agressor en wil snel nieuwe militaire orders plaatsen.

“Zorg dat het gat gedicht wordt. We hebben geen tijd te verliezen,” vatte CDA-Kamerlid Boswijk de zorgen van een Kamermeerderheid samen. “We willen niet dat de Russische grens wordt opgeschoven.”

GroenLinks-PvdA-leider Klaver vraagt het kabinet om in het eerste kwartaal van 2026 al die 2 miljard euro beschikbaar te stellen. In totaal 76 Kamerleden (CDA, D66, ChristenUnie, Partij voor de Dieren, 50Plus en Volt) steunen dat.

Volmondig

Maar in het debat van vanavond stelde Schoof zich gereserveerd op. Hij benadrukte keer op keer dat Nederland “onverminderd” Oekraïne steunt en dat “we ons gecommitteerd hebben aan die permanente basisstroom” van 3,5 miljard euro. Alleen een volmondig “ja” op het voorstel van Klaver kwam er niet.

Het kabinet wil pas bij de Voorjaarsnota kijken naar het gevraagde geld. Voor het eerste kwartaal is er nog genoeg in kas, aldus Schoof, die hamert op een “ordentelijk proces”. “Nu, op dit moment, is het niet het moment.”

In de Voorjaarsnota wordt altijd gekeken naar de lopende begroting en dan wil het kabinet beoordelen “of het past in de begroting”.

‘Boekhoudersvergelijking’

De opstelling van de premier schoot bij sommige partijen in het verkeerde keelgat. Boswijk van het CDA zei dat er nu sprake is van een “bijzondere situatie” en dat hij blij is dat de Verenigde Staten zich na de Tweede Wereldoorlog niet hebben laten leiden door een “boekhoudersmentaliteit”.

Dat accepteerde Schoof niet, omdat Nederland volgens hem veel doet voor Oekraïne. “Ik vind een boekhoudersvergelijking onwaardig en niet gepast.” Schoof zei meerdere malen dat “het kabinet niet achterover leunt.”

Klaver baalde ervan dat de Kamer botst met de premier over een onderwerp waarover ze het eigenlijk eens zijn. Maar heel toeschietelijk werd de premier niet. “We hebben een iets andere inschatting,” concludeerde Schoof.

Hij wil ook dat andere landen eens financieel over de brug komen en denkt dat het niet helpt als Nederland snel met geld komt, maar daar waren andere partijen weer niet van overtuigd.

Volgende week wordt gestemd over het voorstel van Klaver om nu al 2 miljard voor Oekraïne toe te zeggen. Het kabinet reageert dan opnieuw en dan wordt misschien duidelijk of Oekraïne begin 2026 toch verzekerd is van die extra 2 miljard.