Foto: Pexels
Stel je voor: je kijkt naar een scherm en ziet jezelf, maar dan als kind. Niet zomaar een oude foto, maar een bewegend gezicht dat met je mee knikt als jij knikt. Klinkt een beetje futuristisch, maar volgens nieuw onderzoek kan zo’n digitale illusie verborgen jeugdherinneringen naar boven brengen.
Bij Anglia Ruskin University in Cambridge ontdekten neurowetenschappers dat het tijdelijk zien van een kinderlijke versie van je eigen gezicht helpt om jeugdherinneringen levendiger terug te halen. De studie laat zien hoe sterk het brein, lichaam en geheugen met elkaar verweven zijn.
Verloren jeugdherinneringen opgraven
Voor het experiment kregen deelnemers een live videobeeld van hun gezicht te zien, maar dan digitaal teruggefilterd naar hun kinderjaren. De bewegingen van hun hoofd werden real-time gevolgd. Daardoor kreeg het brein het idee dat het kindergezicht op het scherm daadwerkelijk hun eigen lichaam was.
Een controlegroep zag exact dezelfde opstelling, maar dan met hun normale, volwassen gezicht. Daarna volgde een interview waarin de onderzoekers vroegen naar herinneringen uit zowel de jeugd als het afgelopen jaar.
De uitkomst: deelnemers die hun jongere versie zagen, konden aanzienlijk meer details uit hun kindertijd ophalen dan de controlegroep.
Er is trouwens ook een reden waarom je sommige dingen wel, en andere dingen niet onthoudt. Daar schreef Metro eerder over.
Geheugen blijkt meer lichamelijk dan gedacht
Hoofdauteur van het onderzoek, dr. Utkarsh Gupta, legt uit waarom dat interessant is: „Alle gebeurtenissen die we ons herinneren zijn niet alleen ervaringen van de buitenwereld, maar ook ervaringen van ons lichaam, dat altijd aanwezig is.”
Volgens hem speelt het lichaam dus een grotere rol in geheugenopslag dan we vaak aannemen. Door tijdelijk een lichaamservaring op te roepen die lijkt op hoe we er vroeger uitzagen, krijgen we makkelijker toegang tot die oude herinneringen. „We ontdekten dat tijdelijke veranderingen van de lichamelijke zelf, specifiek het belichamen van een kinderlijke versie van je eigen gezicht, de toegang tot jeugdherinneringen aanzienlijk kunnen verbeteren.”
Herinneringen uit een bijna vergeten tijd
Senior onderzoeker professor Jane Aspell ziet grote mogelijkheden: „Toen onze jeugdherinneringen ontstonden, hadden we een ander lichaam. Dus vroegen we ons af: als we mensen aspecten van dat eerdere lichaam weer kunnen laten ervaren, kunnen we hen dan helpen herinneringen uit die periode terug te halen?”
Ze verwacht dat dit soort illusies de deur kan openen naar herinneringen uit meerdere levensfasen, misschien zelfs uit de periode van childhood amnesia: de vroege kinderjaren waar we normaal bijna niets meer van weten. „In de toekomst zou het zelfs mogelijk zijn om deze illusie aan te passen voor mensen met geheugenproblemen, zodat zij makkelijker herinneringen kunnen terughalen.”
Nieuwe kijk op vergeten jeugdherinneringen
Of het ooit in de huiskamer belandt als therapietool is nog de vraag, maar de bevindingen laten zien dat ons geheugen niet puur mentaal werkt. Het brein koppelt herinneringen aan hoe ons lichaam voelt, beweegt en eruitziet.
En wie weet: misschien laten we in de toekomst niet alleen fotoalbums, maar ook digitale versies van onze jongere zelf opstellen, om jeugdherinneringen op te frissen die we al lang kwijt dachten te zijn.
Kun je je eigen herinneringen eigenlijk wel vertrouwen? Dat is weer een andere vraag waar de wetenschap gelukkig een antwoord op heeft.
Dit zijn de best gelezen artikelen van dit moment:
Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.
Reacties