Het begon in 2010, met de foto’s die fotograaf Vincent Mentzel zag in The New York Times. De Amerikaanse fotojournalist Ben Lowy had, embedded bij het Amerikaanse leger in Afghanistan, foto’s gemaakt met zijn iPhone. De kwaliteit en de resolutie van de serie waren dan wel niet top, maar Mentzel was onder de indruk hoe de foto’s in de krant overeind bleven. Lowy is pleitbezorger van het gebruik van de smartphone in de fotojournalistiek en was een van de eersten die de anonimiteit, het gebruiksgemak en het lichte gewicht prees – heel nuttig bij bijvoorbeeld het maken van reportages in conflictgebieden.
Voor Mentzel was het een eyeopener; dit kan dus ook! Zijn eerste ‘telefoonfoto’ stond in 2011 in NRC, waar hij vanaf het begin van de jaren zeventig ruim veertig jaar lang fotograaf was. Veertigduizend iPhone-foto’s verder, gepensioneerd en 80 jaar oud, stelde Mentzel een boekje samen met zijn ‘handpalmfotografie’, zoals hij het noemt. Want zeker toen de technische kwaliteiten van de iPhone net zo goed en in sommige gevallen zelf beter werden dan van serieuze camera’s, bleek de smartphone zeer geschikt voor professionele fotografen. Het boekje meet 12 bij 18,5 centimeter, een tikkeltje breder en hoger dan de grootste iPhone.
Demonstratie tegen Donald Trump voor het gebrouw de ‘Trump Tower’ in New York 28 november 2017
Zoom in
Een vrouw kijkt met haar handen in de zij naar een gat in de straat waar het huisvuill in is opgestapeld. Italie, Palermo 30 mei 2025
Zoom in
Bezoekers in de tentoonstelling van Anselm Kieffer in het Stedelijk Museum Amsterdam, Nederland Op, 9 juni 2025
Zoom in
Montmartre, Parijs (2022).
Zoom in
Infinity (Rotterdam, 2016).
Zoom in
Studenten voor de atoombomkoepel in Hiroshima (mei 2019).
Zoom in
Foto’s Vincent Mentzel
Terwijl een aantal jonge fotografen, vermoeid door de snelle digitale wereld, vaak juist weer teruggrijpt op het langzame proces van de analoge fotografie, omarmt een aantal oudere beroepsfotografen de smartphone. „Ik merkte dat het heel ontspannen kon zijn om zo even snel, tussendoor, casual, een foto van iemand te nemen”, vertelde fotograaf en filmmaker Anton Corbijn (70) in 2022 tegen NRC bij het verschijnen van zijn boek Instanton, met daarin een selectie van zijn smartphonefoto’s. Paul Kooiker (61), die de laatste tien jaar veel internationaal succes heeft met vooral portretten en modefotografie, gebruikt sinds de iPhone3, de eerste met een „fatsoenlijke camera”, zijn iPhone voor al zijn fotografie. „Ik houd van het imperfecte van de smartphone. Soms wordt een foto onscherp, er kan van alles misgaan, dat vind ik prettig. Het is een speelse manier van werken, en het is heel direct.”
Erwin Olaf in Fort 1881 Hoek van Holland,Nederland Op 18 juni 2016
Zoom in
Ernest van der Kwast, auteur. Rotterdam 2012
Zoom in
Dewy Elsinga maakt muurschilderingen in het Fenix museum. Rotterdam, 11 april 2025
Zoom in
Prins Constantijn van Oranje-Nassau, gefotografeerd met de iPhone Hipstamatic .Rotterdam, 8 mei 2011
Zoom in
De ‘ster’ van Boekenbal & Boekenweek Tommy
Wieringa in de Amsterdamse Schouwburg (2014)
Zoom in
Cindy Crwaford omgeven door fans bij de opening van de tentoondstelling van fotograaf Peter Lindberg in de Kunsthal, Rotterdam 10 september 2016
Zoom in
In #vincentmentzel Handpalmfotografie komen honderden snapshots voorbij, gemaakt tussen 2016 en 2025, tijdens zijn vele reizen naar New York, Parijs en Tokio, op straat in Rotterdam, tijdens de openingen in musea en op beurzen die Mentzel bezoekt. Opvallend is het grote aantal collega-fotografen dat hij vastlegt: Eddy van Wessel, Viviane Sassen, Rineke Dijkstra, Koos Breukel, Charlotte Dumas, Erwin Olaf, onder anderen, waarmee het boekje ook een beetje een ode is aan de Nederlandse fotografie. En het toont dit: fotograferen met een smartphone doen we allemaal, maar je hebt toch echt een geoefend oog en een flinke dosis nieuwsgierigheid nodig om iets interessants te maken.
#vincentmentzel Handpalmfotografie, met teksten van Wim Pijbes, Sanneke van Hassel, Ernest van der Kwast en Stephan Vanfleteren, verscheen bij M10boeken, 312 blz, €29,50
Geef cadeau
Deel
Mail de redactie
NIEUW: Geef dit artikel cadeau
Als NRC-abonnee kun je elke maand 10 artikelen cadeau geven aan iemand zonder NRC-abonnement. De ontvanger kan het artikel direct lezen, zonder betaalmuur.
Waarom je NRC kan vertrouwen