ANPStemmen in Amstenrade
NOS Nieuws•vandaag, 19:15
Als een kabinet valt, is het mogelijk om binnen drie maanden nieuwe verkiezingen te houden. Dat is ongeveer twee maanden sneller dan nu het geval is, zegt de Kiesraad in een advies dat vandaag is gepresenteerd. Voorwaarde is wel dat gemeenten en politieke partijen altijd klaar zijn voor een stembusgang. En dat er minder rekening gehouden wordt met vakantieperiodes.
Het kabinet-Schoof viel op 3 juni, en het duurde tot 29 oktober voordat er verkiezingen gehouden werden. De Tweede Kamer vond dat te lang duren en droeg de regering op om te onderzoeken of het sneller kan.
De Kiesraad, die toeziet op eerlijke verkiezingen en adviseert, komt tot de conclusie dat het inderdaad sneller kan. De verkiezingsdag zelf kan het beste niet in een vakantie vallen, maar de voorbereidingen kunnen wel in zo’n periode plaatsvinden, mits er voldoende personeel beschikbaar is. Dat vraagt om investeringen, stelt de Kiesraad.
Er zou ook iets kunnen veranderen in de registratie van nieuwe partijen en het aanmelden van kandidaten. Dat proces kan verkort worden als ze gecombineerd worden. Ook oppert de Kiesraad om de registratie van partijnamen en logo’s meteen te sluiten na de val van een kabinet. Politieke partijen kunnen zich het het hele jaar door laten registreren en hoeven niet te wachten tot er nieuwe verkiezingen aankomen.
‘Fundamentele keuzes nodig’
Volgens voorzitter Wim Kuijken van de Kiesraad zijn er “fundamentele keuzes” nodig om tussentijdse verkiezingen sneller mogelijk te maken. Het komt erop neer dat alle betrokkenen altijd klaar moeten zijn voor verkiezingen, ook als er geen verkiezingen gepland zijn.
Die permanente voorbereiding kost geld en aanpassingen in het systeem. De Kiesraad komt nog met een tweede advies dat ingaat op de vraag wat er nodig is aan aanpassingen en investeringen.