De huidige vogelgriepsituatie is zeer zorgelijk, schrijft demissionair minister van Landbouw Femke Wiersma in een brief aan de Tweede Kamer. En niet alleen meer voor vogels. Op 19 november liet Wageningen Bioveterinary Research, een lab van de universiteit van Wageningen, aan de minister weten dat een kitten besmet blijkt te zijn geweest met hoogpathogene vogelgriep.
Het is voor het eerst dat een huiskat in Nederland is besmet met het vogelgriepvirus. In haar brief, met het onderwerp „kittens met vogelgriep en andere vogelgriep-onderwerpen”, wil Wiersma laten weten „wat katteneigenaren kunnen doen als hun dier verschijnselen vertoont passend bij vogelgriep”.
De kitten, woonachtig op een locatie waar ook melkgeiten aanwezig zijn, werd dood gevonden door de eigenaar. De andere dieren, de geiten en drie volwassen katten, zijn door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteiten getest. In die monsters is „gelukkig geen vogelgriepvirus” aangetoond, schrijft de minister.
De andere zeven kittens uit het nest waren al naar hun nieuwe baasjes gegaan, maar zijn daar ook overleden, „waarschijnlijk ook aan het vogelgriepvirus”. De eigenaren hebben „een test op vogelgriep” aangeboden gekregen en een aantal wordt volgens de minister actief gemonitord, maar er zijn nog geen klachten gemeld.
Karkas van wilde vogel
Het is onduidelijk hoe de kittens besmet zijn geraakt. Wel heeft de eigenaar laten weten dat „het moederdier op 27 oktober een karkas van een wilde vogel” naar het nest had gebracht. Van zoogdieren is al langer bekend dat ze ziek kunnen worden van het vogelgriepvirus. Zo is het virus vastgesteld bij bunzingen, steenmarters, zeehonden en recent nog een vos. Ook bij Nederlandse zwerfkatten werden al antistoffen aangetroffen, maar bij huiskatten gebeurde dat nog niet eerder.
Volgens Wiersma is de kans dat een kat of ander zoogdier besmet raakt nog steeds klein. Wel benadrukt de minister het belang van alertheid. Als katten ziekteverschijnselen vertonen die passen bij het virus – koorts, hijgen, benauwdheid, sloomheid, oogontsteking, loopneus, roodheid van de ogen, slijmerige neus of ogen en neurologische verschijnselen zoals trillen of wankelen – adviseert ze eigenaren direct contact op te laten nemen met een dierenarts.
Viroloog Ab Osterhaus zei tegenover het AD dat „zodra ze besmet zijn”, katten „vrij snel dood” gaan. Hij benadrukt dat „het advies om katten binnen te houden” belangrijk is, en dat dieren die overleden zijn aan het virus weggehouden moeten worden bij mensen. „Je zou in principe zelf ook besmet kunnen raken”, aldus Osterhaus. „Die kans is niet heel groot, maar het kan wel.”
Volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) is het risico op besmetting bij mensen nog steeds ‘zeer laag’. Voor mensen die via hun werk in contact zijn gekomen met besmette dieren – pluimveehouders, mensen die betrokken zijn bij het ruimen van een pluimveebedrijf waar vogelgriep is aangetroffen, of mensen die kadavers van wilde vogels ruimen – heeft het RIVM zijn risicoinschatting sinds half november verhoogd naar ‘gemiddeld’.
Lees ook
Vogelgriep houdt Dierenambulance bezig: ‘Het is verdrietig werk. Onze vrijwilligers willen dieren helpen, niet dieren ruimen’
Geef cadeau
Deel
Mail de redactie
NIEUW: Geef dit artikel cadeau
Als NRC-abonnee kun je elke maand 10 artikelen cadeau geven aan iemand zonder NRC-abonnement. De ontvanger kan het artikel direct lezen, zonder betaalmuur.
Waarom je NRC kan vertrouwen