
Het is eigenlijk groot nieuws, maar het gaat over de provincie en dan kan het weleens aan de aandacht van het grote publiek ontsnappen. Egbert van Dijk, gedeputeerde Natuur en Financiën in Drenthe, heeft zijn ontslag ingediend. De reden zou alle wenkbrauwen moeten doen fronzen: de BBB’er zegt dat hij door een klein deel van zijn eigen fractie en door zijn mede-BBB-gedeputeerde Gert-Jan Schuinder wordt tegengewerkt en gewantrouwd.
Van Dijk laat aan RTV Drenthe weten dat het steeds moeilijker is geworden zijn taken uit te voeren. Soms werd hij geïntimideerd en bedreigd door mensen die eigenlijk zijn achterban zouden moeten zijn. Van Dijk is kritisch dat zijn partij de legitimiteit van onafhankelijke organisaties, zoals de Ecologische Autoriteit, openlijk in twijfel trekt. Hij vindt tevens dat de Drentse politiek te afwachtend is op het gebied van stikstof en natuurherstel: men neemt geen besluiten en laat alles over aan de rechter.
Weglopen, dat is de nieuwe mode bij BBB. De afgelopen tijd vertrokken vier senatoren en liepen in meerdere provincies Statenleden weg, waaronder in Zeeland, Brabant en Overijssel. We zien ook dat gemeenten waar BBB aanvankelijk meldde over genoeg kandidaten voor de gemeenteraad te beschikken, opeens niet meer aan die verkiezingen meedoen. Ook dit wijst op het weglopen van kandidaten. Dat is helemaal niet gek: de hoogtijdagen zijn voorbij.
Een diepgaand probleem
Een probleem van nieuwe partijen is dat niemand aanvankelijk precies weet waar ze voor staan. Natuurlijk kan een partijprogramma een beeld geven van wat een partij wil, maar de praktijk moet uitwijzen hoe zo’n club zich in het echt ontwikkelt. Zie hier het probleem van 2022, toen Caroline van der Plas in haar eentje in de Tweede Kamer zat en BBB heel veel mensen aan het werven was voor de Eerste Kamer en de provincies. Welk beeld hadden zij toen?
BBB heeft nooit ideologische beginselen gehad, zoals partijen als VVD, D66 en CDA die wel hebben. Kandidaten konden dus alleen afgaan op een globaal beeld van waar BBB voor zou staan. Natuurlijk, BBB zou opkomen voor de voorzieningen in de regio en voor de boeren, had een wat conservatieve ondertoon en had geen moeite met een populistisch sausje. Geen partij voor natuur- en klimaatfreaks, meer een club voor mensen van het platteland, met een gezin, een auto en een eigen bedrijf.
Bij de Tweede Kamerverkiezingen begon BBB opeens over de islam te praten. Past dat bij deze partij? Het gaat niet om het antwoord wat je hier zelf op geeft, maar om het feit dat dit onderwerp voor mensen die inmiddels bij BBB actief waren nieuw is en dat ze hun keuze voor de partij hier nooit op hebben gebaseerd. Grote kans op meningsverschillen dus. Dezelfde onduidelijkheid is er over de bestuursstijl: toen mensen zich aansloten was nog niet zo duidelijk of BBB ook in staat was tot compromissen of slechts tot hakken in het zand.
Opstappen of afsplitsen?
Een onduidelijke partijkoers wordt vaak gepresenteerd als een probleem voor kiezers, maar het is in de eerste plaats een probleem voor iedereen die bij BBB een functie heeft gekregen. We horen het BBB-senator Griffioen (nu D66) zeggen: de partij is simpelweg veranderd en de partijleiding is niet in staat dan wel bereid tot een kritische dialoog zodat je tot interne compromissen kunt komen. Dan is de uitweg helder: opstappen, afsplitsen of je bij een andere partij aansluiten.
Deze vraag ligt mogelijk bij meer BBB’ers op tafel. Ze moeten kiezen tussen tegen heug en meug blijven of vertrekken. We weten hoe dit ruim vier jaar geleden bij FvD ging: toen eenmaal de eerste critici waren weggelopen, was dat aanleiding voor nog veel meer vertrekkers. Politici moeten op het idee worden gebracht dat ze de benen mogen nemen, dat de partij toch op sterven na dood is, dat ze niet bij hun nek aangekeken zullen worden en dat de negatieve media-aandacht mee zal vallen.
Veel BBB’ers zullen tot dusver hebben gedacht: het was mijn eigen fout om me bij deze partij aan te sluiten, dus ik zit mijn tijd wel uit. Er ontstaat nu langzaam een alternatief: de Provinciale Statenverkiezingen zijn pas begin 2027, dus zowel de Statenleden als de Eerste Kamerleden moeten in de huidige situatie nog bijna anderhalf jaar door. Voor een partij die veranderd is en waar je intern geen invloed op hebt, is dat voor velen simpelweg te lang. Er gaan de komende tijd nog heel wat BBB’ers weglopen.
Beeld: BBB-gedeputeerde Egbert van Dijk. Foto: Provincie Drenthe.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.